ڤێتنامی باشووری

ڤێتنامی باشووری
بە ئینگلیزی: Republic of Vietnam
دامەزران	٢٦ی تشرینی یەکەمی ١٩٥٥
ناو بە زمانی فەرمی	Việt Nam Cộng hòa
کورتەناو	RVN، 南越، RVN
ئایین	بودیزم، کاسۆلیکی، Caodaism، Hòa Hảo
بەشداربووە لە	Battle of Ap Bac
زمانی فەرمی	زمانی ڤیێتنامی
سروودی نیشتمانی	March of the Students
کیشوەر	ئاسیا
وڵات	ڤێتنامی باشووری
پایتەخت	Saigon، Ho Chi Minh City
پۆتانی شوێن	١٠°٤٦′٣٧″N ١٠٦°٤١′٤٣″E
شێوەی بنەڕەتیی حکوومەت	presidential system، کۆمار
دانیشتووان	١٩٬٥٨٢٬٠٠٠
دراو	South Vietnamese đồng
ھاوسنوورە لەگەڵ	Khmer Republic، ڤێتنامی باکووری، South China Sea
لە پێش	دەوڵەتی ڤیێتنام
لە دوای	Provisional Revolutionary Government of the Republic of South Vietnam
زمانەکان	زمانی ڤیێتنامی
ڕووداوە بەرچاوەکان	1960 South Vietnamese coup attempt، 1963 South Vietnamese coup، September 1964 South Vietnamese coup attempt، December 1964 South Vietnamese coup
کۆتاییھاتن	٣٠ی نیسانی ١٩٧٥
ڕووبەر	١٧٣٬٨٠٩ کیلۆمەتر چوارگۆشە
وەسفی ئاڵا	ئاڵای ڤیێتنامی باشوور
ئایینی فەرمی	بودیزم، کاسۆلیکی، کۆنفووشیزم، تاویزم، ھیندوویزم
ئابووری بابەت	economy of the Republic of Vietnam
GS1 country code	893
لە ویکیدراوە دەستکاریی زانیارییەکان بکە

ڤێتنامی باشوور، بە فەرمی کۆماری ڤێتنام (بە ڤێتنامی: Việt Nam Cộng hòa)، وڵاتێک بوو کە فەرمانڕەوایی ئەو بەشەی ڤێتنامی دەکرد کە دەکەوێتە باشووری ھێڵی ١٧ پلە لە نێوان ساڵانی ١٩٥٥ و ١٩٧٥. پایتەختی ئەم وڵاتە سایگۆن بوو.

لە سەردەمی جەنگی ڤێتنامدا ئەم وڵاتە لەگەڵ حکوومەتی ڤێتنامی باکوور و شەڕکەرانی ڤێتکۆنگ و خمیر سوور بەژداری کردووە و ئەمریکاش بۆ پشتیووانی لە ڤێتنامی باشوور ھاتە ناو ئەم شەڕەوە. ڤێتنام تا جەنگی جیھانیی دووەم داگیرگەیەکی فەڕەنسی بوو. دوای شەڕەکە، ھێزە کۆمۆنیستەکان بە سەرۆکایەتی ھووشی مین حکوومەتێکیان لە باکووری ڤێتنام دامەزراند و ھانۆی پایتەختەکەی بوو. لە لایەکی ترەوە سیاسەتوانە ناکۆمۆنیستەکان لە ساڵی ١٩٤٩ بە سەرکردایەتی ئیمپراتۆر باو دای لە سایگۆن حکوومەتێکیان دامەزراند. لە ساڵی ١٩٥٥ باو دای لەلایەن سەرۆک وەزیرانی ڤێتنامەوە لە پۆستەکەی لابرا و وڵاتەکە بوو بە کۆمار. شەڕی ڤێتنام لە ساڵی ١٩٥٩ لە دوای ڕاپەڕینی شەڕکەرانی ڤێتکۆنگ دەستی پێکرد کە لەلایەن ڤێتنامی باکوورەوە پاڵپشتی دەکران و وردە وردە فراوانتر بوون. دواجار لە ٣٠ی نیسانی ١٩٧٥ سوپای ڤێتنامی باکوور سایگۆنی گرت و کۆتایی بە دەسەڵاتی ڤێتنامی باشوور ھێنا.

سەرچاوەکان

بەشداربووانی ویکیپیدیا، «ویتنام جنوبی»، ویکیپیدیای فارسی. سەردان لە ١٤ی ١٠ی ٢٠٢٣.