ڕاپەڕینی ئاگری

ڕاپەڕینی ئاگری
	بەشێک لە ناڕەزایییەکان و سەربزێوییەکانی کورد لە تورکیا
	; لە چەپ بۆ ڕاست: برۆیێ ھەسکی تێلی، ئیحسان نووری پاشا، فەرزەندە بەگێ حەسەنی
ڕێکەوت	تشرینی یەکەمی ۱۹۲۷ – ١٧ ئەیلوول ١٩٣٠
شوێن	پارێزگای کاراکۆسە (ئێستا پارێزگای ئاگری), تورکیا
ئەنجام	سەرکەوتنی تورکیا ڕاپەڕین سەرکوت کرا; ھەڵوەشانی کۆماری ئارارات;
شەڕکەرەکان
تورکیا	کۆماری ئارارات; پشتگیریی کرا لەلایەن: فێدراسیۆنی شۆڕشگێڕی ئەرمەنی;
فەرماندە و سەرکردەکان
مستەفا کەمال ئاتاتورک; İsmet Bey; فەۆزی پاشا; ئبراھیم تالی ئۆنگۆرەن; عیززەتین پاشا; ساڵح پاشا	ئیحسان نووری پاشا; Ibrahim Heski; فەرزەندە بەگێ حەسەنی; Halis Öztürk
یەکە تێوەگڵاوەکان
سوپای سێیەم IX Corps; VII Corps;	پارتی *خۆیبوون
ھێز
; ١٠٬٠٠٠–١٥٬٠٠٠ ھێز	٥٬٠٠٠–٨٬٠٠٠
زەرەر و زیانە گیانییەکان
	٤٬٥٠٠–٤٧٬٠٠٠

ڕاپەڕینی ئاگری، ھەروەھا ناسراو بە ڕاپەڕینی ئارارات، یەکێک لە ڕاپەرینییەکە کوردەکانی پارێزگای ئاگری، لە ڕۆژھەڵات تورکیا، دژی حکوومەتی تورک لە ١٩٣٠ بوو. سەرکردەی ھێزە چەکدارەکان لەکاتی ڕاپەڕین ئیحسان نووری پاشا لە ھۆزی جیبران بوو.^[١١]

سەرچاوەکان

^ The A to Z of the Kurds. Scarecrow Press. 2009. p. 9. ISBN 978-0-8108-6334-7.
^ Rohat Alakom, Hoybûn örgütü ve Ağrı ayaklanması, Avesta, 1998, ISBN 975-7112-45-3, p. 180. (بە تورکی)
^ Robert W. Olson: Imperial meanderings and republican by-ways: essays on eighteenth century Ottoman and twentieth century history of Turkey, Isis Press, 1996, ISBN 9754280975, page 142.
^ ^ئ ^ا Robin Leonard Bidwell, Kenneth Bourne, Donald Cameron Watt, Great Britain. Foreign Office: British documents on foreign affairs--reports and papers from the Foreign Office confidential print: From the First to the Second World War. Series B, Turkey, Iran, and the Middle East, 1918-1939, Volume 32, University Publications of America, 1997, page 82.
^ Soner Çağaptay: Islam, secularism, and nationalism in modern Turkey: who is a Turk?, Routledge, ISBN 1134174489, page 38
^ Yusuf Mazhar, Cumhuriyet, 16 Temmuz 1930, ... Zilan harekatında imha edilenlerin sayısı 15,000 kadardır. Zilan Deresi ağzına kadar ceset dolmuştur...
^ Ahmet Kahraman, ibid, p. 211, Karaköse, 14 (Özel muhabirimiz bildiriyor) ...
^ Ayşe Hür, "Osmanlı'dan bugüne Kürtler ve Devlet-4" 2011-02-25 لە وەیبەک مەشین ئەرشیڤ کراوە., Taraf, October 23, 2008, Retrieved August 16, 2010.
^ M. Kalman, Belge, tanık ve yaşayanlarıyla Ağrı Direnişi 1926–1930, Pêrî Yayınları, İstanbul, 1997, ISBN 975-8245-01-5, p. 105.
^ "Der Krieg am Ararat" (Telegramm unseres Korrespondenten) Berliner Tageblatt, October 3, 1930, "... die Türken in der Gegend von Zilan 220 Dörfer zerstört und 4500 Frauen und Greise massakriert."
^ Hoybûn örgütü ve Ağrı ayaklanması (بە تورکی) (1. baskı ed.). İstanbul: Avesta. p. 80. ISBN 975-7112-45-3. {{cite book}}: |ڕێکەوتی سەردان= پێویستی بە |ناونیشان= ھەیە (یارمەتی); نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |accessdate= (یارمەتی)

[1] The A to Z of the Kurds. Scarecrow Press. 2009. p. 9. ISBN 978-0-8108-6334-7.

[2] Rohat Alakom, Hoybûn örgütü ve Ağrı ayaklanması, Avesta, 1998, ISBN 975-7112-45-3, p. 180. (بە تورکی)

[olson1996-3] Robert W. Olson: Imperial meanderings and republican by-ways: essays on eighteenth century Ottoman and twentieth century history of Turkey, Isis Press, 1996, ISBN 9754280975, page 142.

[bidwell1997-4] ئ ^ا Robin Leonard Bidwell, Kenneth Bourne, Donald Cameron Watt, Great Britain. Foreign Office: British documents on foreign affairs--reports and papers from the Foreign Office confidential print: From the First to the Second World War. Series B, Turkey, Iran, and the Middle East, 1918-1939, Volume 32, University Publications of America, 1997, page 82.

[soner-5] Soner Çağaptay: Islam, secularism, and nationalism in modern Turkey: who is a Turk?, Routledge, ISBN 1134174489, page 38

[Cumhurıyetı16-6] Yusuf Mazhar, Cumhuriyet, 16 Temmuz 1930, ... Zilan harekatında imha edilenlerin sayısı 15,000 kadardır. Zilan Deresi ağzına kadar ceset dolmuştur...

[Kahraman211-7] Ahmet Kahraman, ibid, p. 211, Karaköse, 14 (Özel muhabirimiz bildiriyor) ...

[Ayse-8] Ayşe Hür, "Osmanlı'dan bugüne Kürtler ve Devlet-4" 2011-02-25 لە وەیبەک مەشین ئەرشیڤ کراوە., Taraf, October 23, 2008, Retrieved August 16, 2010.

[9] M. Kalman, Belge, tanık ve yaşayanlarıyla Ağrı Direnişi 1926–1930, Pêrî Yayınları, İstanbul, 1997, ISBN 975-8245-01-5, p. 105.

[10] "Der Krieg am Ararat" (Telegramm unseres Korrespondenten) Berliner Tageblatt, October 3, 1930, "... die Türken in der Gegend von Zilan 220 Dörfer zerstört und 4500 Frauen und Greise massakriert."

[11] Hoybûn örgütü ve Ağrı ayaklanması (بە تورکی) (1. baskı ed.). İstanbul: Avesta. p. 80. ISBN 975-7112-45-3. {{cite book}}: |ڕێکەوتی سەردان= پێویستی بە |ناونیشان= ھەیە (یارمەتی); نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |accessdate= (یارمەتی)

[٢]

[١]

[٣]

[٤]

[٥]

[٦]

[٧]

[٨]

[٩]

[١٠]

[١١]

ب و د کۆماری ئارارات
کەسایەتییەکان	ئیحسان نووری پاشا برۆیێ حەسکی تێلی خالس بەگێ سپکی فەرزەندە بەگ حەسەن ھۆشیار کەلبعەلیخانی نەخچیڤان کەرەم بەگی زێرکانی شێخ سەعیدی پیران
ڕێکخراوەکان	خۆیبوون فیدراسیۆنی شۆڕشگێڕی ئەرمەنی
ڕووداوەکان	شۆڕشی شێخ سەعیدی پیران ڕاپەڕینی ئاگری ڕاپەڕینی یەکەمی ئاگری ڕاپەڕینی دووەمی ئاگری ڕاپەڕینی سێھەمی ئاگری کۆمەڵکوژیی زیلان
پەیوەندیدار	ئاگری (مارش) سەرھەڵدانی کۆچگیری سەرھەڵدانی بەیتولشەباب
پۆل:کۆماری ئارارات