پەشێویی دەروونی

دراوەکان لە سەرچاوەکانی تردا
وێنەی هەشت ژن لە سەدەی نۆزدە کە بە ئاشکرا تووشی نەخۆشی دەروونین. (ئارماند گاتیر)
ICD-10	F[١]
MeSH	D001523

پەشێویی دەروونی یان نەخۆشیی دەروونی بە کۆمەڵێک نەخۆشی دەگوترێ کە کار دەکاتە سەر ھزر و ڕەفتار ی نەخۆش و دەبێتە ھۆی ئازار و داماوی نەخۆش. ھۆکاری نەخۆشییە دەروونییەکان ڕوون نییە، بەڵام ئاشکرایە کە ھۆکارەکانی جینیتیک، سترێس و چۆنیەتی ڕووبەڕوو بوونەوەی کەس لەگەڵ دەوروبەری زۆر کاریگەرە. خەمۆکی، دڵەڕاوکێ، وەسواس، شێواوی دوو سەرە (بە کوردی شێتەوژیرە) و شیزۆفێرنی لە دیارترین نەخۆشییەکانی دەروونین.

مێژوو

سەدان ساڵ کۆمەڵگاکان لەگەڵ ئەو نەخۆشانەی کە بەھۆی شێوانی دەروونی ئازاریان دەدی، بە شێوەی دڕندانە دەجووڵانەوە. بیرۆکەی باوی ڕابردوو ھۆی نەخۆشییە دەروونییەکانی بۆ شەیتان و ھێزە ژوورسروشتییەکان دەگەڕاندەوە. بۆ چارەسەری نەخۆشی دەروونی، جەستەی نەخۆشیان دەخستە ژێر ئازار و لێدان و برسییەتی زۆرەوە تا جێ بە شەیتان لەق بکەن و لە دەروونی ڕاوە بنێن.
زیگمۆند فرۆید لە یەکەمین دەروون ناسانێ بوو کە شێوازی نوێی بۆ دەرمانی نەخۆشیی دەروونی ڕانا و دەروونکۆڵی لە سەر ئەم بنەمایە دامەرزاند.

جۆرەکان

نەخۆشییەکانی دەروون جۆراوجۆرن، بەناوبانگترینیان بریتییە لە:

• خوو شێوان (شێواوی خوو)
• دڵ شێوان
• پەرۆشی
• شێواوی سالەشی
• شێواوی بەکارھێنان
• خەوشێوان
• خۆراک شێوان
• شێواوی دەروون لەشی (دەر و ناو شێوان)
• شێواوی کەسایەتی (کەسایەتی شێوان)
• شێواوی زایەندی
• شێواوی ناسیاری (ناسیاری شێوان)