وەنەوشە
وەنەوشە، وەنۆشە یان بنەوشە (بە لاتینی: Viola) گوڵێکە لە بنەماڵەی وەنەوشەییەکان (Violaceae). ئەم گوڵە بە چەند ڕەنگ بەتایبەت مۆر یان بەنەوش ھەیە و ڕەنگە لەبەر ڕەنگی گوڵەکەی ئەم ناوەشی پێ درابێت. وەنەوشە وەکوو دەرمانیش کەڵکی لێ وەردەگیرێ. وەنەوشە زۆر لە وێژەی کوردی و فارسیدا بە کار براوە، ئەمەش دوو ھۆکاری ھەیە یەکەم ڕواڵەتی جوانی گوڵەکەی، دووھەم لار بوونەوەی ساقەتەکەی کە گوڵەکەی بە کەچئەستۆ دەر دەخا.
وەنەوشە لە وێژەی کوردیدا[دەستکاری]
بێسارانی دەڵێت:
| چراغ وەنەوشە و چنوور چەنی گوڵ | سەودای دیدەن تۆیان کەوت نە دڵ |
واتە (وەرگێڕانی پیرەمێرد):
| گیانە وەنەوشە و چنوور لەگەڵ گوڵ | سەودای دیدەنی تۆیان کەوتە دڵ |
نالی دەڵێت:
| تەنھایی سەمەن بەرگی بەنەوشە کە لەبەر کەن | وەک نووری دڵی موئمین و زوڵماتی گوناھن |
مەحوی دەڵێت:
| خەت و زاری کە باسی کەوتە گوڵزار | کەچ ئەستۆ ما وەنەوشە، غونچە دڵتەنگ |
حاجی قادری کۆیی دەڵێت:
| لە کن بەنەوشە و خاو و ھەڵاڵ و بەیبوونی | ھەڵاڵی پێستەیی خاوە عەبیر و موشکی خەتا |
سەرچاوەکان[دەستکاری]
- گوڵنامەی کوردی
- دیوانی بێسارانی، مەلا مستەفای بێسارانی، لێکدانەوەی حەکیم مەلا ساڵح، کتاب مھرگان، سنە، ١٩٩٦
- دیوانی نالی، لێکۆڵینەوە و لێکدانەوەی مەلا عبدالکریمی مدرس و فاتح عبدالکریم، چاپخانەی کۆڕی زانیاری کورد – بەغدا ١٩٧٦
 | ئەم وتارە کۆلکەیەکە. دەتوانیت بە فراوانکردنی یارمەتیی ویکیپیدیا بدەیت. |