بۆ ناوەڕۆک بازبدە

ناڕێکیی كەسایەتی

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
پەشێویی كھ‌سایھ‌تی
لقیپەشێویی دەروونی، نەخۆشی
Health specialtyدەروونپزیشکی، دەروونناسی
چارەسەرچارەسەری دەروونی
Drug or therapy used for treatmentquetiapine، aripiprazole، risperidone
ICD-9-CM301.89، 301.8، 301.9
ICPC 2 IDP80
ناسنامەی زاراوەی NCIC34922
تاگی "ستەک ئێکسچەینج"https://psychology.stackexchange.com/tags/personality-disorder

ناڕێکی کەسایەتی یان تێکچوونی کەسایەتی پۆلێکە لە تێکچوونی دەروونی کە بە شێوازە ڕەفتار و پێزانینە جێگیرەکان تایبەتمەندن کە گۆڕانکاری و گونجاندنیان ئەستەمە، و ئەم نەخشە نائاساییانە لە کاتی چوارچێوە کارلێککارییە جیاوازەکاندا دەردەکەون، و لە ڕەفتاری قبوڵکراو لەناو کولتووری کۆمەڵگادا لادەدەن و ناگونجێن، و ھەمیشە لە گرژی و فشاردایە، [١] پێناسەی تێکچوونی کەسایەتی بەپێی سەرچاوەکە دەگۆڕێت. [٢] [٣]

پێوەرە فەرمییەکان بۆ دەستنیشانکردنی تێکچوونی کەسایەتی یان لە پەرتووکی ڕێنمایی دەستنیشانکردن و ئاماری تێکچوونە دەروونییەکان یان لە پۆلێنبەندی ئاماری نێونەتەوەییی نەخۆشیەکان و کێشەکانی پەیوەست بە تەندروستیدا ھاتووە کە لەلایەن ڕێکخراوی تەندروستی جیھانییەوە بڵاوکراوەتەوە.

کەسایەتیییەکە لە دەروونناسیدا وەک کۆمەڵێک تایبەتمەندی یان خووی ڕەفتاری و دەروونی پێناسە دەکرێت کە بە سەقامگیری تایبەتمەندن و جیاوازی تاکەکەسی لە نێوان مرۆڤەکاندا لە چوارچێوەی کولتوورێکی دیاریکراودا پێکدەھێنن، بەم شێوەیە تێکچوونی کەسایەتی بە پشتبەستن بە کولتوور و پێشبینی و خووەکانی کۆمەڵگا پێناسە دەکرێت.

ئەو کەسانەی کە تووشی نەخۆشییەکە بوون بەزۆری کێشەیان لەگەڵ پێزانین، پاڵنەر و کارلێککردن لەگەڵ کەسانی دیکە، کۆنترۆڵکردنی پاڵنەرەکان و بێباکیدا ھەیە. بەگشتی دەستنیشانکردنی تێکچوونی کەسایەتی نوێنەرایەتی نزیکەی ٤٠–٦٠٪ی نەخۆشە دەروونییەکان دەکات، ئەمەش وای کردووە ببێتە باوترین دەستنیشانکردن بۆ نەخۆشییە دەروونییەکان. [٤]

سەرچاوەکان

[دەستکاری]
  1. ^ Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (Fifth ed.). Arlington، VA: American Psychiatric Publishing. 2013. pp. 646–649. ISBN 978-0-89042-555-8. لە ڕەسەنەکە لە 2022-12-01 ئەرشیڤ کراوە.
  2. ^ «European views on personality disorders: a conceptual history». Comprehensive Psychiatry. 34 (1). 1993. doi:10.1016/0010-440X(93)90031-X. PMID 8425387.
  3. ^ Disorders of Personality: DSM-IV and Beyond. New York: John Wiley & Sons، Inc. 1996. p. 226. ISBN 0-471-01186-X.
  4. ^ Saß، H. (2001). "Personality Disorders،" pp. 11301-11308 in Smelser، N. J. & Baltes، P. B. (eds.) International encyclopedia of the social & behavioral sciences، Amsterdam: Elsevier doi:10.1016/B0-08-043076-7/03763-3 ISBN 978-0-08-043076-8