فیردەوسی
ئەبولقاسمی فیردەوسی ناسراو بە فیردەوسی(بە فارسی: فردوسی)، ھۆنراوەنووسی سەدەی چوارەمی کۆچیی ئێرانییە، کە بە نووسینی شانامە خۆی خستە ڕیزی یەکەمین شاعیرانی فارسی نووسی ئێرانەوە.
ژیان[دەستکاری]
فیردەوسی لە ساڵی ٩٤٠ی زاینی لە گوندی پاژی سەر بە شاری تووس، لە خوراسان لە بنەماڵەیەکی جووتیار لە دایک بوو. فیردەوسی ھاوچەرخی حوکوومەتەکانی سامانی و غەزنەوی بوە. فیردەوسی لە ساڵی ١٠٢٠دا ماڵاوایی لە دنیا کردوە و لە شاری تووس نێژراوە.
شانامە[دەستکاری]
گەورەترین کاری فیردەوسی شاھنامە یان شانامەیە کە سەبارەت بە ژیان و پیشە و ئایینی ئێرانیانی بەر لە ئیسلامە. شانامە باسی پاشایانی ئێرانی لە کەیۆمەرسەوە ھەتا یەزدگەردی ساسانیی تێدایە. شانامە بە فارسیەکی پاراو نووسراوە و وشەی عەرەبیی ئێجگار کەمە و سەرچاوەیەکی زۆر گرنگە بۆ ناسینی وشە کۆنە ئێرانییەکان وەکوو فارسیی کۆن و کوردی و ئەوێستایی و ھەر وەھا سەرچاوەیەکی مێژووییە بۆ ناسینی فەرھەنگی ئێرانیانی بەر لە ئیسلام. فیردەوسی، بە وتەی خۆی دەور و بەر سی ساڵی سەرفی نووسینی شانامە کردوە، ئەم خاڵە بەیتەی فیردەوسییەوە دەردەکەوێت.
بسی نج بردم در این سال سی
عجم زندە کردم بدین پارسی
واتھ: گەلێک لەم سی ساڵەدا ڕەنجم کێشا و عەجەمم بەم زمانی فارسییە زیندوو کردەوە.
سەرچاوەکان[دەستکاری]
 | ئەم نووسەر، شاعیر یان شانۆنووس وتارە کۆلکەیەکە. دەتوانیت بە فراوانکردنی یارمەتیی ویکیپیدیا بدەیت. |