فرانتس فێنوو
فرانتس فێنوو Frantz Fanon | |
|---|---|
 | |
| لەدایکبوون | ٢٠ی تەمموزی ١٩٢٥ |
| مردن | ٦ی کانوونی یەکەمی ١٩٦١ |
| پیشە | نووسەر |
| نەتەوە | فەڕەنسی |
| دەرچووی زانکۆی | لیۆن |
فرانتس فێنوو، هەروا ئیبراهیم فرانس فانۆ (بە فەڕەنسی: Frantz Fanon) نووسەر، دەروونناس و فەیلەسووفی ڕامیاریی سەدەی بیستەمی خەڵکی هیندیی ڕۆژاوا-فەڕەنسایە.[١] [٢] کارەکانی کاریگەری هەبوە لە بوارەکانی توێژینەوەی پاش-داگیرکاری، ڕەخنەکردنی تیۆری، و مارکسیزم.[٣] هاوکات وەک ڕۆشنبیرێک، فێنوو کەسێکی ڕادیکاڵی سیاسی، پان-ئەفریقی، و مارکسیستی مرۆڤدۆست بوو کە سەرقاڵ بوو بە کاریگەرییە دەروونیەکانی داگیرکاری، هەروەها کاریگەری هەڵوەشاندنەوەی داگیرکاری لەسەر مرۆڤ، کۆمەڵگا و ئاکارە کەلتوریەکانی.[٤]
بەدرێژایی کارکردنی وەک پزیشک و دەروونناسێک، فێنوو پشتیوانی دەکرد لە جەنگی سەربەخۆیی جەزائیر دژ بە فەرەنسا و ئەندامی بەرەی ئازادی نیشتیمانی جەزائیر بوو.
وتراوە کەوا فێنوو "کاریگەرترین بیرمەندی دژ بە کۆلۆنیالیزمی سەردەمی خۆی" بوە.[٥] زیاد لە پێنج دەیە، ژیان و کارەکانی فێنوو ئیلهامبەخش بوە بە بزووتنەوەی جیاوازی ئازادی نیشتیمانی لە فەلەستین، سری لانکا، باشووری ئەفریقا و ویلایەتە یەکگرتوەکانی ئەمریکا.[٦][٧]
فێنوو کاریگەری هەبوە لەسەر عەلی شەریعەتی، ستیڤ بیکۆ لە ئەفریقای باشوور، ماڵکۆم ئێکس و هەروەها چێ گیڤارا (جیڤارا) لە کووبا.
ئەمەش ببینە[دەستکاری]
پێڕست[دەستکاری]
- ^ "Frantz Fanon | Biography, Writings, & Facts | Britannica". www.britannica.com (بە ئینگلیزی). Retrieved 2022-12-30.
- ^ Macey, David (2012-11-13). Frantz Fanon: A Biography (بە ئینگلیزی). Verso Books. ISBN 978-1-84467-848-8.
- ^ Frantz Fanon Summary (بە ئینگلیزی).
- ^ Gordon, Lewis R. (2020-09-29), "Fanon as Critique of European Man", FANON and the Crisis of European Man, Routledge, pp. 5–12, ISBN 978-1-003-06153-3, retrieved 2022-12-30
- ^ Jansen, Jan C.; Osterhammel, Jürgen (2017-01-03). Decolonization: A Short History (بە ئینگلیزی). Princeton University Press. ISBN 978-1-4008-8488-9.
- ^ Lang, George (2003-12). "BOOK REVIEW: Alice Cherki.FRANTZ FANON: PORTRAIT. Paris: Seuil, 2000". Research in African Literatures. 34 (4): 175–177. doi:10.2979/ral.2003.34.4.175. ISSN 0034-5210.
{{cite journal}}: Check date values in:|date=(help) - ^ Osei-Nyame, Kwadwo (2004-06). "BOOK REVIEW:David Macey. FRANTZ FANON: A LIFE. New York: Picador, 2000". Research in African Literatures. 35 (2): 200–203. doi:10.2979/ral.2004.35.2.200. ISSN 0034-5210.
{{cite journal}}: Check date values in:|date=(help)
 | ئەم نووسەر، شاعیر یان شانۆنووس وتارە کۆلکەیەکە. دەتوانیت بە فراوانکردنی یارمەتیی ویکیپیدیا بدەیت. |
