شا عەباسی یەکەم
شا عەباسی یەکەم | |
---|---|
بە فارسی: شاه عباس صفوی | |
![]() | |
لەدایکبوون | ٢٧ی کانوونی دووەمی ١٥٧١ ھەرات، ئەفغانستان |
مردن | ١٩ی کانوونی دووەمی ١٦٢٩ پارێزگای مازەندەران، ئێران | (٥٧ ساڵ ژیاوە)
نازناو | shah |
شوێنی ناشتن | کاشان |
باوک | موحەمەد خودا بەندە |
دایک | Khayr al-Nisa Begum |
خوشک و برا | Hamza Mirza |
ھاوسەر | Yakhan Begum، Princess Marta of Kakheti |
منداڵ | محەمەد باقر ميرزا، Soltan Mohammad Mirza |
خێزان | سەفەوییەکان |
زمانەکانی ئاخاوتن | ئازەربایجانی، فارسی، گورجی |
پیشە | سیاسەتوان، شا |
پۆستەکان | King of Kings |
ئایین | شیعە |
شا عەباسی یەکەم (١٥٧١-١٦٢٩) پێنجەمین و بەهێزترین شای ئێران لە خانەدانی سەفەوییەکان بوو. هەرچەند کە لە سەردەمی شا عەباسی یەکەم ئێران زۆر بەهێز و کاریگەر ببوو لە ئاستی ناوچەی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست بەڵام لە دەسپێکی دەسەڵاتداری شا عەباس حاڵی سیاسی و کۆمەلایەتی ئێران، زۆر خراپ بوو. لەو سەردەمەدا چەندین بنەماڵەی قزڵباش پێکەوە لە شەڕدا بوون، هەروەها عوسمانی لە خۆراواوە و ئۆزبەکەکان لە خۆرهەڵاتەوە هێرشیان دەکردە سەر خاکی ئیران.
لە ساڵی ١٥٨٨ قزڵباشەکان باوکی شا عەباسیان دوای کوودتایێک لە سەر کار لابرد و عەباسی شازدە ساڵەیان لە شوێنی باوکی دانا. قزڵباشەکان بەم کارە دەیانویست کە شایێکی ساختە لە سەر کار بێت تاکوو ئەوان بتوانن هەر کارێک پێیان خۆشە بیکەن. بەڵام بەزووی دەرکەوت کە عەباس نابێتە کایەکلێی دەستی ئەوان و خۆی هێزی ئیداری گرتە دەست.
سەرچاوەکان[دەستکاری]
- ویکیپیدیای ئینگلیزی