شا عەباسی یەکەم

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
شا عەباسی یەکەم
بە فارسی: شاه عباس صفوی
لەدایکبوون٢٧ی کانوونی دووەمی ١٥٧١
ھەرات، ئەفغانستان
مردن١٩ی کانوونی دووەمی ١٦٢٩(١٦٢٩-٠١-١٩) (٥٧ ساڵ ژیاوە)
پارێزگای مازەندەران، ئێران
نازناوshah
شوێنی ناشتنImamzadeh Habib ibn Musa (Kashan)
باوکموحەمەد خودا بەندە
دایکKhayr al-Nisa Begum
خوشک و براHamza Mirza
ھاوسەرYakhan Begum، Princess Marta of Kakheti، Q100257858
منداڵمحەمەد باقر ميرزا، Soltan Mohammad Mirza
خێزانسەفەوییەکان
زمانەکانی ئاخاوتنئازەربایجانی، فارسی، گورجی
پیشەسیاسەتوان، شا، governor
پۆستەکانlist of Safavid monarchs
ئایینشیعە

شا عەباسی یەکەم (١٥٧١-١٦٢٩) پێنجەمین و بەهێزترین شای ئێران لە خانەدانی سەفەوییەکان بوو. هەرچەند کە لە سەردەمی شا عەباسی یەکەم ئێران زۆر بەهێز و کاریگەر ببوو لە ئاستی ناوچەی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست بەڵام لە دەسپێکی دەسەڵاتداری شا عەباس حاڵی سیاسی و کۆمەلایەتی ئێران، زۆر خراپ بوو. لەو سەردەمەدا چەندین بنەماڵەی قزڵباش پێکەوە لە شەڕدا بوون، هەروەها عوسمانی لە خۆراواوە و ئۆزبەکەکان لە خۆرهەڵاتەوە هێرشیان دەکردە سەر خاکی ئیران.

لە ساڵی ١٥٨٨ قزڵباشەکان باوکی شا عەباسیان دوای کوودتایێک لە سەر کار لابرد و عەباسی شازدە ساڵەیان لە شوێنی باوکی دانا. قزڵباشەکان بەم کارە دەیانویست کە شایێکی ساختە لە سەر کار بێت تاکوو ئەوان بتوانن هەر کارێک پێیان خۆشە بیکەن. بەڵام بەزووی دەرکەوت کە عەباس نابێتە کایەکلێی دەستی ئەوان و خۆی هێزی ئیداری گرتە دەست.

سەرچاوەکان[دەستکاری]

  • ویکیپیدیای ئینگلیزی