سەدەی ١٨یەم
|
سەدە
سەدەی ١٧یەم | سەدەی ١٨یەم | سەدەی ١٩یەم
|
سەدەی ھەژدەھەم بە پێی ڕۆژژمێری زایینی، ماوەیەکی کاتییە لە یەکەم ڕۆژی ساڵی ١٧٠١ تا کۆتا ڕۆژی ١٨٠٠.
لە ماوەی ئەم سەدەیەدا سەردەمی ڕۆشنگەری بە شۆڕشی فەڕەنسا و دواتر شۆڕشی ئەمریکا گەیشتە لوتکە. زانست و فەلسەفە بەشێوەیەکی بەرچاو زیادی کرد. فەیلەسووفەکان خەونیان بە سەردەمێکی گەشاوەترەوە دەبینی. ئەم خەونە لەگەڵ شۆڕشی فەڕەنسادا بوو بە شتێکی ڕاستەقینە، ھەرچەندە دواتر بەھۆی سەردەمی تیرۆر (١٧٩٣–١٧٩٤) لەلایەن ماکسیمیلیان ڕۆبێسپێرەوە خرایە مەترسییەوە. لە سەرەتادا زۆرێک لە شانشینەکانی ئەورووپا پشتگیریان لە ئامانجە فەلسەفییەکانی ڕۆشنگەری دەکرد، بەڵام لەگەڵ شۆڕشی فەڕەنسا ترسیان لە لەدەستدانی دەسەڵاتی خۆیان ھەبوو و ھاوپەیمانی بەرفراوانی دژە شۆڕشیان پێکھێنا.[١][٢][٣]
روداوەکان[دەستکاری]
١٧١٠ەکان[دەستکاری]
١٧٢٠ەکان[دەستکاری]
١٧٣٠ەکان[دەستکاری]
١٧٤٠ەکان[دەستکاری]
١٧٥٠ەکان[دەستکاری]
١٧٦٠ەکان[دەستکاری]
١٧٧٠ەکان[دەستکاری]
١٧٨٠ەکان[دەستکاری]
١٧٩٠ەکان[دەستکاری]
کەسە گرنگەکان[دەستکاری]
سەرکردە جیھانیییەکان، ڕامیاران و سەربازییەکان[دەستکاری]
ھونەری نواندن و شانۆ و کەیفخۆشی[دەستکاری]
مووزیسیان و ئاوازدانەران[دەستکاری]
ھونەری پیشاندن، وێنەکێشان، پەیکەرسازان و جۆرەکانی تری ھونەری بینراو[دەستکاری]
نوسەران و ھۆنەران[دەستکاری]
- ئەلێکسەندەر پۆپ، ھۆنەری ئینگلیزی
- ڤۆڵتێر، نووسەر و فەیلەسووفی فەڕەنسی
فەیلەسوفان و ئایینناسان[دەستکاری]
دۆزەرەوان و زانایان[دەستکاری]
دەرچوان لە یاسا[دەستکاری]
داهێنانان و دۆزینەوە و باسکردنەکان[دەستکاری]
بەدەستهێنانە فەلسەفی و ئەدەبیەکان[دەستکاری]
کارە مۆسیقیەکان[دەستکاری]
- ١٧٢١ : براندنێرگ کۆنسێرتۆس ی باخ
- ١٧٩١ : ئۆپێرای زە ماجیک فلوت ی مۆزارت
 | ئەم وتارە کۆلکەیەکە. دەتوانیت بە فراوانکردنی یارمەتیی ویکیپیدیا بدەیت. |