تەقینەوەکانی ٢٠٢٠ی بەیرووت

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
تەقینەوەکانی ٢٠٢٠ی بەیرووت
Port of Beirut explosion aftermath 4 August 2020.jpg
پاشماوەی تەقینەوەکە
ڕێکەوت٤ی ئابی ٢٠٢٠ (2020-08-04)
کات١٨:٠٨:١٨ EEST (١٥:٠٨:١٨ کگھ)
(تەقینەوەی دووەم)
شوێنبەندەری بەیرووت
ناوچەبەیرووت،  لوبنان
ئاراستەکان33°54′04″N 35°31′08″E / 33.901°N 35.519°E / 33.901; 35.519پۆتانەکان: 33°54′04″N 35°31′08″E / 33.901°N 35.519°E / 33.901; 35.519
جۆرکارەساتی نیتراتی ئەمۆنیۆم
برینداربووان+٦٫٠٠٠ کەس
بێسەروشوێنان~٢١
زیانی دارایی$١٠–١٥ میلیارد
[Interactive fullscreen map]

لە ئێوارەی ٤ی ئابی ٢٠٢٠ دوو تەقینەوەی بەھێز لە بەندەری بەیرووتی شاری بەیرووت، پایتەختی لوبنان ڕوویاندا کە بەلایەنی کەمەوە بوونە ھۆی کوژرانی ١٥٨ کەس و برینداربوونی زیاتر لە ٦٫٠٠٠ کەس.[٢][٣]

زیانەکان[دەستکاری]

فڕۆکەخانە[دەستکاری]

فڕۆکەخانەی نێونەتەوەیی ڕەفیق حەریری کە نزیکترین فڕۆکەخانەبوو لە شوێنی ڕووداوەکە بە ١٠ کیلۆمەتر ئەوا بەشی تێرمیناڵەکەی تووشی زیان بوو.[٤] دەرگا و پەنجەرەکانی فڕۆکەخانەکە تێکشکان. سەرباری ڕووداوەکە بەڵام فڕۆکەخانەکە بەردەوامە لە گەشتەکانی.[٥]

دەستگیرکردن[دەستکاری]

لایەنی دەسەڵاتداری لوبنان کەسانی کەمتەرخەمیان لە بەندەرەکە دەستگیرکرد و خرانە ژێر لێکۆڵینەوە.[٦]

کاردانەوەکان[دەستکاری]

ناوخۆیی[دەستکاری]

ڕۆژێک دوای تەقینەوەکە، حەسەن دیابی سەرۆکوەزیرانی لوبنان ئەو ڕۆژەی کردە ماتەمینی گشتی لە وڵاتەکەی.[٧] حکوومەتی لوبنان دوو حەفتەی وەک باری لەناکاو بۆ وڵاتەکەی ڕاگەیاند.[٨] سەرۆکی لوبنان ڕایگەیاند کە یارمەتی و پشتگیری لەو کەسانە دەکەن کە بەهۆی تەقینەوەکە بێ ماڵ و حاڵ بوون، هەروەها وەزارەتی تەندرووستی خەرجی بریندارەکان دەکات.[٩] سەرۆکوەزیرانی لوبنان لەکاتی گەڕان لە شوێنی تەقینەوەکە، لەبەردەم تەلەفزیۆن بەچاوی فرمێسکەوە ئەوە ڕووداوەی وەک کارەساتێکی نیشتمانی وەسفکرد.[١٠] لە ڕۆژی تەقینەوەکە، حیزبوڵڵای لوبنان خەمباری خۆیان بۆ ڕووداوەکە دەربڕی و داوای یەکڕیزی خەڵکی لوبنانیان کرد،[١١] هەروەها کەمپەینێکی خوێن بەخشینیان ڕاگەیاند.[١٢]

ناڕەزاییەکان[دەستکاری]

ڕۆژی ٦ی ئاب، ناڕەزاییەکان لەدژی حکوومەتی لوبنان دەستیپێکردەوە، ژمارەیەک خۆپشاندان لە بەردەم پەرلەمانی لوبنان کۆبوونەوە و داوای دەستلەکارکێشانەوەی حکوومەتیان کرد.[١٣] خۆپشاندانەکان تووندوتیژی لێکەوتەوە کاتێک پێکدادان کەوتە نێوان کەسانی ناڕازی و هێزەکانی پۆلیس، پۆلیس بۆ بڵاوەپێکردنی خۆپشاندەران گازی فرمێسک ڕێژی بەکارهێنا.[١٤]

نێونەتەوەیی[دەستکاری]

نوێنەری چەندین وڵات لەگەڵ نەتەوەیەکگرتووەکان ئامادەیی خۆیان نیشاندا لە پێشکەشکردنی هاوکاری مرۆیی بۆ لوبنان.[١٥][ئ] ئیسرائیل لەڕێگای نەتەوە یەکگرتووەکانەوە هاوکارییەکانی پێشکەشکرد، کەناڵی ئەلجەزیرەی ئینگلیزی ئەم هەنگاوەی بە جوڵەیەکی نامۆ دانا بەوەی لەڕووی دیبلۆماسییەوە ئەو دوو وڵاتە پەیوەندیان نییە بەڵکو لە جەنگێکی ناڕاستەوخۆدان.[٢٣][٢٤]

هەندێک لە وڵاتان هاوخەمی خۆیان بۆ لوبنان دەربڕی بە پشاندانی ئاڵای لوبنان لەسەر باڵەخانە و تەلارە دیارەکانیان لەوانەش بورجی خەلیفە لە دوبەی، بورجی ئازادی لە تاران، ستی هۆڵ لە تێل ئەڤیڤ.[٢٥] هەندێک لە سیاسییە ڕاستڕەوەکانی ئیسرائیل ڕەخنەیان لەو هەنگاوەنا و لوبنانیان بە دوژمنی وڵاتەکەیان دانا.[٢٦]

ڕۆژی ٦ی ئاب، ئیمانوێل ماکرۆن سەرۆککۆماری فەڕەنسا سەردانی بەیرووتی کرد و بەمەش بووە یەکەم کەسایەتی باڵای بیانی سەردانی شارەکە بکات لەدوای ڕوودانی ئەو کارەساتە.[٢٧]

تێبینییەکان[دەستکاری]


سەرچاوەکان[دەستکاری]

  1. ^ https://www.aljazeera.com/news/2020/08/lebanon-orders-house-arrest-officials-beirut-blast-live-200805230752876.html
  2. ^ Khoury, Jack; Landou, Noa (4 August 2020). "Massive explosion shakes Lebanese capital, buildings near Beirut port reportedly damaged". Haaretz (بە ئینگلیزی). Retrieved 4 August 2020.
  3. ^ Mroue, Bassem (4 August 2020). "Massive explosion shakes Lebanon's capital Beirut". San Francisco Chronicle (بە ئینگلیزی). Retrieved 4 August 2020. ٦ی ئابی ٢٠٢٠ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
  4. ^ "Beirut airport damaged in explosion, but flights continue". The National (بە ئینگلیزی). Retrieved 6 August 2020.
  5. ^ Perton, Ted (6 August 2020). "Beirut Airport Continues Operation Despite Heavy Damage". SamChui.com (بە ئینگلیزی). Retrieved 6 August 2020.
  6. ^ "Beirut explosion: Updates after blast kills at least 100 people". BBC News. Archived from the original on 6 August 2020. Retrieved 5 August 2020.
  7. ^ "Lebanon's Prime Minister Hassan Diab declares national day of mourning Wednesday, after Beirut blast". The Daily Star. 4 August 2020. Retrieved 4 August 2020. ٨ی ئابی ٢٠٢٠ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
  8. ^ "Lebanon Declares 2-Week State of Emergency After Deadly Blast". VOA News. 6 August 2020.
  9. ^ Cheeseman, Abbie; Suliman, Adela; Mulligan, Matthew (4 August 2020). "Massive explosion rocks Beirut, causing injuries and widespread damage". NBC News. Archived from the original on 4 August 2020. Retrieved 4 August 2020.
  10. ^ Hubbard, Ben (4 August 2020). "Explosions Rock East Beirut". The New York Times (بە ئینگلیزی). ISSN 0362-4331. Archived from the original on 4 August 2020. Retrieved 4 August 2020.
  11. ^ "Hezbollah Says Beirut Blasts 'National Tragedy', Sayyed Nasrallah Delays Speech". Al-Manar. 4 August 2020. Retrieved 4 August 2020.
  12. ^ "Hezbollah launches a blood donation campaign in favor of those injured in Beirut explosion, calls for a wide participation". Al-Manar. 5 August 2020. Archived from the original on 5 August 2020. Retrieved 6 August 2020.
  13. ^ https://www.bbc.co.uk/news/world-middle-east-53688975
  14. ^ ھەڵەی ژێدەرەکان: تاگی <ref> ھەڵە؛ ھیچ دەقێک بۆ ژێدەری jazeera.live.2020.08.06 نەدراوە
  15. ^ "UNIFIL statement on the explosion in Beirut". UNIFIL (بە ئینگلیزی). 4 August 2020. Retrieved 5 August 2020.
  16. ^ Christodoulides, Nikos [@Christodulides] (4 August 2020). "Expressing our overwhelming and heartfelt sympathy to the Lebanese people. We are in communication with the Lebanese government and have informed of Cyprus's immediate readiness to assist, #Lebanon, #Cyprus, @CyprusMFA, @CyprusinLebanon" (Tweet). Retrieved 4 August 2020 – via Twitter.
  17. ^ "Hungary to Donate EUR 1 Million to Lebanon Blast Victims". Hungary Today. Retrieved 6 August 2020.
  18. ^ "Lebanon eyes state of emergency after deadly Beirut blast: Live". Al Jazeera English. 5 August 2020. Archived from the original on 5 August 2020. Retrieved 5 August 2020.
  19. ^ "90% of Beirut hotels damaged, state media says". CNN. 4 August 2020. Retrieved 6 August 2020.
  20. ^ "الرئيس يعرب عن تضامنه مع القيادة والشعب اللبناني عقب انفجار بيروت". wafa.ps (بە عەرەبی).
  21. ^ Dominic Raab [@DominicRaab] (4 August 2020). "My thoughts and prayers are with those affected by the devastating explosion in #Beirut today. The UK stands in solidarity with the people of Lebanon and is ready to offer help and support including to those British nationals impacted" (Tweet). Retrieved 4 August 2020 – via Twitter.
  22. ^ "Beirut explosion: How the world has responded". Middle East Eye. 5 August 2020. ٦ی ئابی ٢٠٢٠ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
  23. ^ "Israel not behind Beirut blast, sources on both sides say; at least 10 killed". The Times of Israel. Retrieved 4 August 2020.{{cite web}}: CS1 maint: url-status (link)
  24. ^ Fitz-Gibbon, Jorge (4 August 2020). "Israel uses UN channels to offer aid to Lebanon after deadly Beirut blast". New York Post. Retrieved 5 August 2020.
  25. ^ Peleg, Bar (5 August 2020). "Tel Aviv Shows Solidarity With Lebanon, Drawing Right-wing Ire". Haaretz. Archived from the original on 6 August 2020. Retrieved 5 August 2020.
  26. ^ Peleg, Bar (5 August 2020). "Tel Aviv Shows Solidarity With Lebanon, Drawing Right-wing Ire". Haaretz. Archived from the original on 6 August 2020. Retrieved 5 August 2020.
  27. ^ "Live: Touring stricken Beirut, Macron pledges aid won't go to 'corrupt hands'". France 24. 6 August 2020. Retrieved 6 August 2020.

بەستەرە دەرەکییەکان[دەستکاری]



ھەڵەی ژێدەرەکان: <ref> tags exist for a group named "kurdish-alpha", but no corresponding <references group="kurdish-alpha"/> tag was found

وەرگیراو لە «https://ckb.wikipedia.org/w/index.php?title=تەقینەوەکانی_٢٠٢٠ی_بەیرووت&oldid=876252»