گرێنڤیل تۆرنەر
| گرێنڤیل تۆرنەر |
|---|
گرێنڤیل تۆرنەر (لەدایکبووی ١ی تشرینی دووەمی ١٩٣٦، لە شاری تۆدمۆردن ) مامۆستای توێژینەوە و گەڕانە لە زانکۆی مانچستەر . یەکێکە لە پێشەنگەکانی زانستی کۆسمۆکیمیا .
خوێندن[دەستکاری]
- قوتابخانەی ڕێزمانی تۆدمۆردێن
- کۆلێژی سانت جۆن، کامبریج (MA)
- کۆلێژی بالیۆل، ئۆکسفۆرد
لە ساڵی ١٩٦٢ خەڵاتی(دکتۆر فیلی) ( هاوتای دکتۆرا لە زانکۆی ئۆکسفۆرد ) لە فیزیای ئەتۆمی بەدەستهێناوە.
پیشە[دەستکاری]
- زانکۆی کالیفۆرنیا، بێرکلی : یاریدەدەری مامۆستا، ١٩٦٢-١٩٦٤
- زانکۆی شێفیڵد : مامۆستای فیزیا، ١٩٦٤-١٩٧٤، وانەبێژی باڵا ١٩٧٤-١٩٧٩، خوێنەر ١٩٧٩-٨٠، پرۆفیسۆر ١٩٨٠-١٩٨٨
- کالتێک : هاوکارێکی توێژینەوە، 1970–71
- زانکۆی مانچستەر : مامۆستای جیۆکیمیا ئایزۆتۆپەکان، بەشی زانستەکانی زەوی، ١٩٨٨– ١٩٨٨.
- ئەندامی لیژنەکانی SERC, سەنتەری نیشتمانی بۆشایی ئاسمان و PPARC
کاری زانستی[دەستکاری]
پرۆفیسۆر تۆرنەر لە ساڵانی شەستەکانەوە کەسایەتییەکی پێشەنگی گەردوونی کیمیا بووە. کارە پێشەنگەکانی لەسەر گازە دەگمەنەکان لە نەیزەکەکاندا وای لێکرد کە تەکنیکەکانی مێژووی ئارگۆن-ئارگۆن پەرەپێبدات کە تەمەنی گەورەی نەیزەکییەکانی نیشان دا و کرۆنۆلۆژییەکی وردی ئەو بەردانەی کە لەلایەن ئەرکەکانی ئەپۆلۆوە هێنراونەتەوە دابین دەکات. ئەو یەکێک بوو لەو زانایە کەمانەی بەریتانیا کە لێکۆڵەری سەرەکی ئەم نمونانەی ئەپۆلۆ بوو.
تەکنیکەکەی بۆ دیاریکردنی مێژووی ئارگۆن بریتی بوو لە پایرۆلیسی هەنگاو بە هەنگاوی بەردەکان بۆ ئەوەی ئارگۆنەکە بە زۆر دەربهێنێت، پاشان ڕێژەی ئایزۆتۆپی لە گازەکەدا بە سپێکترۆمێتری بارستەیی دیاری دەکات. دواتر ئەمەش بە بەکارهێنانی لەیزەر پاڵاوتە کرا . ئەم تەکنیکانە بۆ زانایانی کۆسمۆکیمیا و جیۆکیمیا بەنرخ بوون، و بەکارهێنراون (لەلایەن تۆرنەر و ئەوانی ترەوە) بۆ دیاریکردنی جیۆکرۆنۆلۆژیای ئەڵماس و یەکگرتنەکانیان لەناویاندا، و تەمەنی وردی بەردی مەنتڵ و توێکڵ لە زەویەوە.
دواتر تەکنیکە باشترەکانی پەرەپێدا، وەکو یۆد - زینۆن کرۆنۆلۆژی. ئەو ئایۆنیزەکردنی دەنگدانەوە لەیزەری زینۆنی بەکارهێنا بۆ پێوانەکردنی نمونەکان کە تەنها چەند هەزار ئەتۆمی زینۆنیان تێدابوو؛ ئەمەش وای لێکرد بتوانێت زانیاری ورد لە نمونە بچووکەکان وەربگرێت، لەوانەش تاکەکەسی کۆندرولەکان . تەنانەت دەیتوانی شوێنپێی پرۆسەی لاوەکی بگرێت، وەک گۆڕانکاری بەهۆی گەرمی، شلە یان شۆکەوە.
تۆرنەر یەکەم مایکرۆپڕۆبی ئایۆنی لە بەریتانیا دامەزراند کە مەبەست لێی بەکارهێنان بوو بە شێوەیەکی سەرەکی بۆ پشکنینی ماددە دەرەکییەکان. ئەو بەکاری هێنا بۆ پێوانەکردنی گۆڕانکارییەکانی ئۆکسجین-ئایزۆتۆپ لە نەیزەکی مەریخدا ALH 84001 . ئەنجامەکانی ڕۆشنایی خستە سەر ئەو ژینگەیەی کە دانەوێڵەکانی کاربۆنات و ئەوەی پێی دەوترێت مایکرۆفۆسیلەکان لەو نەیزەکدا تێیدا دروست بوون.
ئەندامی دامەزرێنەر بووە و بەردەوامە لە سەرکردایەتی کردن و بەڕێوەبردن، لە تۆڕی شیکاری گەردوونی کیمیایی بەریتانیا، کە تۆڕێکە لە تاقیگە لە دامەزراوە توێژینەوەکان کە شیکاری ماددە دەرەکییەکان کار دەکەن.
سەرەڕای ئەوەی بە فەرمی خانەنشین بووە، بەڵام بەردەوامە لە توێژینەوە و گەڕانی تایبەت و بەردەوام چالاکە، لە ساڵی ٢٠٠٤ تەکنیکێکی پلۆتۆنیۆم -زینۆنی بۆ دیاریکردنی مێژووی ماددە زەوینییەکان ڕاگەیاند.
ڕێزلێنان و خەڵات[دەستکاری]
- هاوڕێی کۆمەڵەی شاهانە, 1980 (ئەندامی ئەنجومەن 1990–92)
- هاوڕێ، کۆمەڵەی نەیزەکی ، ١٩٨٠
- مەدالیای ڕومفۆرد لە کۆمەڵەی شاهانە، ١٩٩٦
- هاوڕێ، کۆمەڵەی جیۆکیمیایی و کۆمەڵەی ئەوروپی جیۆکیمیا ١٩٩٦
- فیلۆ، یەکێتی جیۆفیزیکی ئەمریکی ، ١٩٩٨
- میدالیای لیۆناردی کۆمەڵەی نەیزەکی, 1999
- مەدالیای ئوری لە کۆمەڵەی ئەوروپی بۆ جیۆکیمیا ، ٢٠٠٢
- مەدالیای زێڕی کۆمەڵەی فەلەکی شاهانە بۆ جیۆفیزیا، ٢٠٠٤
سەرچاوەکان[دەستکاری]
- خەڵکی ئەمڕۆی دێبرێت ، ٢٠٠٦
- کێ کێیە, 2006
- <i id="mwZA">ڕوانگە</i> ، ئۆکتۆبەری ٢٠٠٥، ل٢٨٥-٦
