یۆد
 |
یۆد (بە ئینگلیزی: Iodine) یەکێکە لە توخمە کیمیایییەکان بە هێمای کیمیاییی «I» و گەردیلە ژمارەی ٥٣..یۆد لە کۆمەڵەی ھالۆجینەکانە (کۆمەڵەی ھەژدەھەم) و لە خولی پێنجەمە ، یۆد توخمێکی بریسکەداری رەنگ پەمەییە ، بە رێژەی ٠.٠٠٠٤٦% لە چینە کەڤرەکانی زەویدا بوونی ھەیە بۆ یەکەمجار لە مێژوودا لە لایەن کیمیاساز کۆرتۆیس ((B. Courtois دۆزرایەوە کە بە شێوەی تۆپەڵ بلووری بوو . توخمی یۆد لە لەشی مرۆڤدا بە زۆری لە پێکھاتەی ھۆرمۆنەکاندا بەژدارە بۆ نموونە / ھۆرمۆنی تیرۆکسین کە یەکێکە لە ھۆرمۆنە سەرەکیەکانی گەشەی لەش و مێشک جا ئەگەر بێت و بڕی تەواو لە توخمی یۆد بەشدار نەبێت لە پێکھاتەی ئەم ھۆرمۆنەدا ئەوا کەسەکە توشی نەخۆشی ئاڵوکەوتن دەکات و دواتر دەیخنکێنێت. توخمی یۆد لە زۆرێک لە داو و دەرماندا بەشدارە و لە خۆراکیشدا بوونی ھەیە وەکوو / شیر ، کەلەرم ، زۆربەی خۆراکە ئاوییەکان
سەرچاوەکان
[دەستکاری]| H | He | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Li | Be | B | C | N | O | F | Ne | |||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Na | Mg | Al | Si | P | S | Cl | Ar | |||||||||||||||||||||||||||||||||||
| K | Ca | Sc | Ti | V | Cr | Mn | Fe | Co | Ni | Cu | Zn | Ga | Ge | As | Se | Br | Kr | |||||||||||||||||||||||||
| Rb | Sr | Y | Zr | Nb | Mo | Tc | Ru | Rh | Pd | Ag | Cd | In | Sn | Sb | Te | I | Xe | |||||||||||||||||||||||||
| Cs | Ba | La | Ce | Pr | Nd | Pm | Sm | Eu | Gd | Tb | Dy | Ho | Er | Tm | Yb | Lu | Hf | Ta | W | Re | Os | Ir | Pt | Au | Hg | Tl | Pb | Bi | Po | At | Rn | |||||||||||
| Fr | Ra | Ac | Th | Pa | U | Np | Pu | Am | Cm | Bk | Cf | Es | Fm | Md | No | Lr | Rf | Db | Sg | Bh | Hs | Mt | Ds | Rg | Cn | Uut | Fl | Uup | Lv | Uus | Uuo | |||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 | ئەم وتارە کۆلکەیەکە. دەتوانیت بە فراوانکردنی یارمەتیی ویکیپیدیا بدەیت. |
