کێوەکانی لوبنان
| کێوەکانی لوبنان | |
|---|---|
 | |
| وڵات | لوبنان، سووریا، ئیسرائیل |
| دابەشکاریی کارگێڕی | سووریا |
| پۆتانی شوێن | ٣٤°٠′٠″N ٣٦°٣٠′٠″E |
| بەرزترین خاڵ | کێوی ھێرمۆن |
| بەرزی لە ئاستی دەریا | ٢٬٨١٤ مەتر |
 | |
کێوی لوبنان یان کێوەکانی دژە لوبنان (عەرەبی: جبل الشریع)،یان "چیاکانی ڕۆژهەڵات"؛ (بەعبری: מול הלבנון) زنجیرە چیایەکە لە باشوری ڕۆژئاوای لوبنان و باکووری ڕۆژهەڵاتیی سووریا هەڵکەوتووە کە زۆربەی سنووری نێوان سووریا و لوبنان پێکدێنێت. سنوورەکە تا ڕادەیەکی زۆر بە درێژایی زنجیرەچیایەکە دیاری کراوە.
خاکناسی
[دەستکاری]زنجیرەچیاکانی لوبنان نزیکەی ١٥٠ کیلۆمەتر درێژ دەبێتەوە. لە باشوور، زنجیرەکە بە ٢٨١٤ مەتر و ٢٦٦٩ مەتر بەرزترین لوتکە لەخۆدەگرێت، کە بریتین لە چیای هیرمۆن کە بەرزیەکەی ٢٨١٤ مەترە. ئەم لوتکانە لە سنووری لوبنان و سووریا، بۆ زۆربەی ساڵ بە بەفری داپۆشراوە. کێوەکانی لوبنان بەردی زاڵیان بەردی لیمۆ و چەلکن کە دەگەڕێنەوە بۆ سەردەمی ژوراسیک.
جوگرافیا
[دەستکاری]لەباکوورەوە بەدرێژایی هێڵی درێژی بۆ شاری حومسی سوریا درێژ دەبێتەوە چیاکان لە باشوور بە چیای هێرمۆن کۆتاییان دێت، کە لە بەرزاییەکانی جۆلاندا(گوڵان) سنووریان هەیە و بەرزاییەکانی گۆلان قەوارەیەکی جیۆلۆجی و جیۆمۆرفۆلۆجی جیاوازن، بەڵام لە ڕووی جیۆپۆلەتیکییەوە زۆر جار پێکەوە لەگەڵ لێواری باشوری چیای هیرمۆن ڕەچاو دەکرێن[١]، کە هەردووکیان بەشێکن لە هەرێمی جۆلان کە لەلایەن ئیسرائیلەوە کۆنترۆڵ کراوە و لە ڕۆژئاوای دۆڵەکانی کێوی لوبنانیش کە لە چیای لوبنان لە ناوەڕاستی لوبنان جیای دەکاتەوە: دۆڵی بەقاع لە باکوور و دۆڵی ڕووباری حەسبانی لە بەری باشوور بۆ ڕۆژهەڵات پێک دێنێت لەنێو خاکی سوریا، لە ناوچەی تەختایی ڕۆژهەڵات شوێنی شاری دیمەشق هەڵکەوتووە.[٢] چیاکان سێبەرێکی باران بارین بۆ هەرێمەکە لە ڕۆژهەڵاتی خۆیان دابین دەکەن، وەک دۆڵی بێقاع و تەنانەت بیابانی سوریا، کە هاوتەریب بە بناری کێوەکەوە درێژبوونەتەوە ڕێگایەکی گرنگی قاچاخی نێوان لوبنان و سوریا بە کێوەکانی لوبناندا تێدەپەڕێت.[٣]
ئەمانەش ببینە
[دەستکاری]سەرچاوەکان
[دەستکاری]- ^ «Iris antilibanotica Dinsm. — The Plant List». www.theplantlist.org. لە ١٨ی ئەیلوولی ٢٠٢١ ھێنراوە.
- ^ «Eastern Mediterranean Endemic Plants». www.terrestrial-biozones.net. لە ڕەسەنەکە لە ١٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٧ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٨ی ئەیلوولی ٢٠٢١ ھێنراوە.
- ^ Facebook (٣١ی تەممووزی ٢٠١٧). «Lebanon's Hezbollah group insists: We're not the 'menace' Trump says we are». Los Angeles Times (بە ئینگلیزیی ئەمەریکایی). لە ١٨ی ئەیلوولی ٢٠٢١ ھێنراوە.
{{cite web}}:|دوایین=has generic name (یارمەتی)
| نێونەتەوەیی | |
|---|---|
| نەتەوەیی | |
| جوگڕافی | |
 | ئەم وتار ھیچ پۆلێکی لەخۆ نەگرتووە. تکایە یارمەتی بدە بە زیادکردنی پۆلێک بۆ ئەوەی پێڕست بکرێت لەگەڵ وتار لێکچووەکان. (ئەیلوول ٢٠٢١) |
 |
کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە کێوەکانی لوبنان تێدایە. |