بۆ ناوەڕۆک بازبدە

پارێزگای باکوو

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
پارێزگای باکوو
دامەزران٦ی کانوونی یەکەمی ١٨٥٩
وڵاتئیمپراتۆریەتیی ڕووسی، کۆماری دیموکراتیی ئازەربایجان
پایتەختباکوو
دابەشکاریی کارگێڕیئیمپراتۆریەتیی ڕووسی، کۆماری فیدراڵی دیموکراتی ترانسقەوقاز، کۆماری دیموکراتیی ئازەربایجان
پۆتانی شوێن٤٠°٢٢′٠″N ٤٩°٥٠′٧″E
دانیشتووان٨٢٦٬٧١٦
گۆڕدراوە لەلایەنپارێزگای ئەلیزاڤێتپۆل، Q55698926، کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئازەربایجان
جێگەی دەگرێتەوەShemakha Governorate
کۆتاییھاتن٢٨ی نیسانی ١٩٢٠
ڕووبەر٣٤٬٤١٠٫٢ square verst
Map

پارێزگای باکوو پێش ساڵی ١٨٥٩ بە پارێزگای شێماخا ناسرابوو، پارێزگایەکی جێگری پاشایەتی قەفقاز بوو لە ئیمپراتۆریەتی ڕووسیا، کە ناوەندەکەی لە شارە گەورەکە بوو کە لە گەشەکردندا بوو و بەندەری باکوو لە دەریای قەزویندا بوو. ڕووبەر (١٨٩٧): ٣٤٬٤٠٠ ڤێرس چوارگۆشە، ژمارەی دانیشتووان (١٨٩٧): ٧٨٩٬٦٥٩[١] پارێزگای باکوو لە باشوورەوە ھاوسنوور بوو لەگەڵ فارس، لە ڕۆژاوا لەگەڵ پارێزگای ئەلیزاڤێتپۆل (پارێزگارییەکانی تیفلیس و ئێریڤان پێش ساڵی ١٨٦٨)، لە باکوورەوە لەگەڵ ئۆبلاستی داغستان لە ڕۆژھەڵاتەوە لەسەر نیمچە دوورگەی ئەبشێرۆن لەگەڵ باکوو گرادۆناچاڵستڤۆ ("ناوچەی شارەوانی").

دیمۆگرافی

[دەستکاری]

پێکھاتەی نەتەوەیی پارێزگاکە لە کۆتایی سەدەی نۆزدەھەمدا گۆڕانکارییەکی بەرچاوی بەسەردا ھات. لە سەرەتای سەدەی بیستەمدا، ٢١٤ ھەزار و ٧٠٠ کەس ھەبوون، لەنێویاندا ڕووس و ئۆکراینی و بێلاڕووس پێکھاتبوون لە ٧٦٫٣ ھەزار (٣٥٫٥٪)، تاتارەکان ٤٦ ھەزار (٢١٫٤٪)، ئەرمەنییەکان ٤٢ ھەزار (١٩٫٤٪)، فارسەکان ٢٥ ھەزار (١٩). ١١٫٧٪)، جوولەکەکان ٩٫٧ ھەزار (٤٫٥٪)، جۆرجییەکان ٤ ھەزار (١٫٩٪)، ئەڵمانییەکان ٣٫٣ ھەزار (١٫٥٪)، و تاتارەکانی کازان ٢٫٣ ھەزار (١٫١٪).[٢] موسڵمانان بەگشتی لە ناوەندی مێژوویی باکو (باکوی کۆن) دەژیان، کە لە ڕۆژاوای شارەکە بە قەڵای خان دەورە دراوە. ئەرمەنییەکان زیاتر لە ناوچەی پیشەسازی لە باکووری شارەکە دەژیان. لە کاتی دروستکردنی ناوەندی شارە نوێیەکەدا، گرووپە نەتەوەیییە جیاوازەکان دەستیان کرد بە گواستنەوە بۆ قەزا جیاوازەکان.[٣]

سەرچاوەکان

[دەستکاری]
  1. ^ ЭСБЕ/Баку (بە ڕووسی). Brockhaus and Efron Encyclopedic Dictionary. Retrieved 5 June 2016.
  2. ^ Современный Азербайджан. // Новый Восток. 1926. № 4. С. 174
  3. ^ Йорг Баберовски. (2004). Под ред. И. Герасимова (ed.). "Цивилизаторская миссия и национализм в Закавказье: 1828-1914 гг". Новая имперская история постсоветского пространства. Казань: New Imperial History: 322. ISBN 9785852470249.