نواکشۆت
نواکشۆت | |
|---|---|
شار | |
| نواکشوط | |
 دیمەنێکی شاری نۆئاکشۆت | |
| وڵات |  مۆریتانیا |
| ژمارەی دانیشتووان (١٩٩١) | |
| • سەرجەم | ٨٨١٬٠٠٠ |
نواکشۆت پایتەخت و گەورەترین شاری مۆریتانیایە، بەپێی سەرژمێری ساڵی ٢٠١٣ ژمارەی دانیشتووانی ٩٨٥٬٠٠٠ کەس بووە کە دەکاتە ڕێژەی ٪٢٧ ھەموو دانیشتووانی مۆریتانیا. لە ساڵی ١٩٥٧ بۆیەکەمجار ناوچەی کەناراوییەکانی نواکشۆت ھەڵبژێردرا بۆ دروستکردنی شارێک تا ببێتە پایتەخت. بە گەورەترین شاری ھەموو ناوچەی بیابانی گەورە دادەنرێت و ناوەندێکی گرنگی کارگێری و ئابووری مۆریتانیایە. کەوتووەتە سەرھێلی ١٨ و ٦ ی باکوور، ١٥ و ٥٧ خۆڕئاوا. ھەریەک لە موختار وەلەد دادا (یەکەم سەرۆکی مۆریتانیا) وسەرۆکی ئەوکاتی فەڕەنسا شارڵ دیگڵ بەردی بناغەی شارەکەیان داڕشت لە ٥مارچی ١٩٥٨ و بڕیاریاندا ناوچەکە لە گوندێکی بچووکەوە بیکەن بە شارێکی مەزن و گرنگ، ناوچەی نەواکشۆت ناوچەیەکی وشکی بیابانی چۆڵەوان بوو بەدەست کەمی ئاوی خواردنەوە دەیناڵاند، بەڵام لە ماوەی تەنھا سێ ساڵ گۆڕانکاری بەرچاوی بەخۆوە بینی.
مێژوو
[دەستکاری]کۆنترین شوێنەواری مێژوویی کە دۆزرابێتەوە لەناوچەکە شوێنەواری کۆمەڵە مرۆڤێکی ڕەشپێستی ئەفریقایین کە مێژووەکەی دەگەڕێتەوە سەردەمی بەردین. ھۆزە ئەفەریقایییەکان ھەر لەکۆنەوە لە کەناراوەکانی خۆڕھەڵاتی نیشتەجێ بووینە و توانیویانە گوندێک دروستبکەن بەناوی «ئیمراگن» بەڵام سەرچاوەی مێژوویی تر ھەیە کە ئاماژە بەوە دەکەن ئەمازیغییەکان کۆنترین مرۆڤی نیشتەجێی ناوچەکەن.
مێژووی دێرین
[دەستکاری]لە ھەزارەی یەکەمی پێش زایین ھۆزە خێلەکییەکان لە باکووری ئەفریقیاوە کۆچیان کردەوە بۆ ناوچەکە، ئەم ھۆزانە حوشتر و کەلوپەلەکانیان لەگەڵ خۆیان ھێنا و دامەزراون لەناوچەکە و توانیویانە ھەژموونیان بەسەر ڕەشت پێستەکانی ئەفریقیا زیادبکەن. دوای سەدەیەک لە نیشتەجێ بوونیان توانیویانە دەست بەسەر ڕێگا بازرگانییەکانی ناوچەکەدا بگرن.
ھاتنی ئیسلام
[دەستکاری]لەسەرەتای سەدەی سێزدەھەم ھۆزە عەرەبییەکان ڕوویان لەناوچەکە کرد. لەسەدەی شازدەھەم ھۆزەکانی بەنی حەسەن دەستیان بەسەر تەواوی ناوچەکەدا گرت.
چاخەکانی ناوەڕاست
[دەستکاری]نواکشۆت بەشێک بووە میرنشینی تەرارزە، کە میرنشینێکی بچووک بوون پشتیان دەبەست بە ماسی گری و ڕاوشکاری.
کەشوھەوا
[دەستکاری]| زانیاریی کەشوھەوا بۆ «نواکشۆت» | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| مانگی زایینی | ١ | ٢ | ٣ | ٤ | ٥ | ٦ | ٧ | ٨ | ٩ | ١٠ | ١١ | ١٢ | ساڵ |
| نێونجی بەرزترین پلە | ٨٤ | ٨٨ | ٩٠ | ٩٠ | ٩٣ | ٩١ | ٩٠ | ٩٠ | ٩٣ | ٩١ | ٩٠ | ٨٢ | ٨٩٫٣ |
| نێونجی کەمترین پلە | ٥٧ | ٥٩ | ٦٣ | ٦٤ | ٧٠ | ٧٣ | ٧٣ | ٧٥ | ٧٥ | ٧٢ | ٦٤ | ٥٥ | ٦٦٫٧ |
| نێونجی بارین ئینچ | ٠ | ٠٫١٢ | ٠ | ٠ | ٠ | ٠٫١٢ | ٠٫٥١ | ٤٫٠٩ | ٠٫٩١ | ٠٫٣٩ | ٠٫١٢ | ٠ | ٦٫٢٦ |
| Average high °C | ٢٩ | ٣١ | ٣٢ | ٣٢ | ٣٤ | ٣٣ | ٣٢ | ٣٢ | ٣٤ | ٣٣ | ٣٢ | ٢٨ | ٣١٫٨ |
| Average low °C | ١٤ | ١٥ | ١٧ | ١٨ | ٢١ | ٢٣ | ٢٣ | ٢٤ | ٢٤ | ٢٢ | ١٨ | ١٣ | ١٩٫٣ |
| Average precipitation میلیمەتر | ٠ | ٣ | ٠ | ٠ | ٠ | ٣ | ١٣ | ١٠٤ | ٢٣ | ١٠ | ٣ | ٠ | ١٥٩ |
| سەرچاوە: بی بی سی BBC Weather[١] | |||||||||||||
-
شەقامێک لە نواکشۆت -
ھێلی خێرای ژمارە یەک لەدەروازەی نواکشۆت.
-
کۆمەڵگەیەکی گەشتیاری لەسەر کەناراوەکانی نواکشۆت. -
کەناراوەکانی نواکشۆت -
میوانخانەی نۆڤۆتێل لە نواکشۆت.
ئیسپانیا مدرید، إسبانیا
ویلایەتە یەکگرتووەکان توسن، أریزونا، الولایات المتحدة الإمریکیة
چین لانزھو، الصین
ئوردن عمان، الأردن (١٩٩٩)
سەرچاوەکان
[دەستکاری]- ^ «Average Conditions Nouakchott, Mauritania». BBC Weather. لە ڕەسەنەکە لە ٢٦ی ئایاری ٢٠٠٥ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٨ی ئابی ٢٠٠٩ ھێنراوە.
کتێبنامە
[دەستکاری]- بە ئینگلیزی
- Serge Theunynck (١٩٨٣)، Brian Brace Taylor (ed.)، «A Sterilizing Capital: Nouakchott»، Reading the Contemporary African City، Singapore – لەڕێگەی ArchNet
- Paul Tiyambe Zeleza؛ Dickson Eyoh، eds. (٢٠٠٣). «Nouakchott, Mauritania». Encyclopedia of Twentieth-Century African History. Routledge. ژپنک ٠-٤١٥-٢٣٤٧٩-٤.
- Nicola Pratt (٢٠٠٨)، «Nouakchott»، لە Bruce E. Stanley؛ Michael R.T. Dumper (eds.)، Cities of the Middle East and North Africa، Santa Barbara, USA: ABC-CLIO، ژپنک ٩٧٨-١-٥٧٦٠٧-٩١٩-٥
- Christian Vium (١١ی شوباتی ٢٠١٦)، «Eye of the drought: high and dry in the Sahara – in pictures»، Guardian، UK (Photos of Nouakchott)
- «'The best solution? Move the Mauritanian capital': water on the rise in Nouakchott»، Guardian، UK، ٢٥ی تەممووزی ٢٠١٦
- بە فەرەنسی
- Jean-Robert Pitte [in فەرەنسی] (١٩٧٧)، Nouakchott, capitale de la Mauritanie (بە فەرەنسی)، Université de Paris IV
- Isyakha Diagana (1993). Croissance urbaine et dynamique spatiale à Nouakchott (PhD) (بە فەرەنسی). Lumière University Lyon 2.
Veguherandina tezê bo pirtûkekê
Veguherandina teza di pirtûkê de pêvajoyek dijwar e ku hewildan, sebir û motîvasyonê hewce dike. Di vê pêvajoyê de, nivîskar divê naveroka tezê analîz bike û ji bo xwendevanên gelemperî veguherîne formek balkêş û têgihîştî. Ev pêvajo ji nûvekirin, başkirin û berfirehkirina mijaran, lêzêdekirina materyalên nû, nûavakirin, û ji nû ve nivîsandina paragraf û beşan pêk tê. Her weha divê nivîskar ji pêvajoya çapkirina pirtûkê û kirrûbirra wê bi tevahî haydar be. Ji bo weşandina tezek di pirtûkekê de hevkarî bi edîtor, rexnegir û weşanxaneyan re hewce dike ku ne tenê pirtûkek bi kalîte çêbike, di heman demê de ji bo bazarê jî bike û temaşevanên rast bikişîne. 
- Philippe Tanguy (٢٠٠٣). «L'urbanisation irrégulière à Nouakchott: 1960-2000». Insaniyat (بە فەرەنسی). ٢٢. Algeria: Centre de recherche en anthropologie sociale et culturelle. ISSN ٢٢٥٣-٠٧٣٨ – لەڕێگەی Revues.org.
- Armelle Choplin (٢٠٠٦). «Le foncier urbain en Afrique: entre informel et rationnel, l'exemple de Nouakchott (Mauritanie)» [Urban land in Africa: between the informal and the rational, the Nouakchott case]. Annales de géographie (بە فەرەنسی). ١١٥ (647): ٦٩–٩١. doi:١٠.٣٤٠٦/geo.٢٠٠٦.٢١٣١٥. S2CID ١٩٢١٩٧٥٩٩ – لەڕێگەی Persee.fr.
- Anne-Marie Frérot (٢٠٠٦). «Nouakchott, du puits nomade à la ville des pétroliers. Risques et représentations». Maghreb-Machrek (بە فەرەنسی).
- Armelle Choplin؛ Ciavolella Riccardo (٢٠٠٨). «Marges de la ville en marge du politique? Exclusion, dépendance et quête d'autonomie à Nouakchott (Mauritanie)». Autrepart (بە فەرەنسی). doi:١٠.٣٩١٧/autr.٠٤٥.٠٠٧٣. ISSN ١٢٧٨-٣٩٨٦ – لەڕێگەی Cairn.info.
- Armelle Choplin (٢٠٠٩). Nouakchott: au carrefour de la Mauritanie et du monde (بە فەرەنسی). Paris: Éditions Karthala. ژپنک ٩٧٨-٢-٨١١١-٣١٦٦-١.
بەستەرە دەرەکییەکان
[دەستکاری]
