بۆ ناوەڕۆک بازبدە

فریتز زێرنیکە

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
فریتز زێرنیکە
لەدایکبوون١٦ی تەممووزی ١٨٨٨، ١٨٨٨ لەسەر ویکیدراوە دەستکاریی ئەمە بکە
ئەمستەردام لەسەر ویکیدراوە دەستکاریی ئەمە بکە
مەرگ١٠ی ئازاری ١٩٦٦، ١٩٦٦ لەسەر ویکیدراوە دەستکاریی ئەمە بکە (٧٧ ساڵ ژیاوە)
Amersfoort لەسەر ویکیدراوە دەستکاریی ئەمە بکە
زانکۆ
  • University of Amsterdam
  • University of Groningen لەسەر ویکیدراوە دەستکاریی ئەمە بکە
پیشەفیزیکزان، ماتماتیکزان، داھێنەر، مامۆستای زانکۆ، کیمیازان لەسەر ویکیدراوە دەستکاریی ئەمە بکە
شوێنکار
  • University of Groningen (١٩١٥–١٩٢٠)
  • University of Groningen (١٩٢٠–١٩٢٠) لەسەر ویکیدراوە دەستکاریی ئەمە بکە
کارەکانphase contrast microscopy لەسەر ویکیدراوە دەستکاریی ئەمە بکە
ھاوسەرDora van Bommel van Vloten، Lena Koperberg-Baanders لەسەر ویکیدراوە دەستکاریی ئەمە بکە
مناڵFrits Zernike لەسەر ویکیدراوە دەستکاریی ئەمە بکە
خێزانAnne Zernike، Elisabeth Zernike لەسەر ویکیدراوە دەستکاریی ئەمە بکە
خەڵاتەکان
  • Rumford Medal (١٩٥٢)
  • خەڵاتی نۆبێل لە فیزیک (١٧٥٬٢٩٣ کرۆنی سوێدی، for his demonstration of the phase contrast method, especially for his invention of the phase contrast microscope، ١٩٥٣)
  • honorary doctor of the University of Poitiers (١٩٥٥)
  • Foreign Member of the Royal Society (١٩٥٦) لەسەر ویکیدراوە دەستکاریی ئەمە بکە
زێرنیکە

فریتز زێرنیکە (بە ئینگلیزی: Frits Zernike) (١٨٨٨–١٩٦٦) فیزیکزانێکی ھۆڵەندی بوو کە خەڵاتی نۆبڵی لە فیزیادا وەرگرت لە ساڵی ١٩٥٣ بۆ داھێنانی مایکرۆسکۆپی (phase contrast) کە بریتییە لە ئامێرێک کە ڕێگە بە لێکۆڵینەوەی پێکھاتەی ناو خانە دەدات بەبێ ئەوەی پێویست بە کون کردنی خانەکە بدات و ببێتە ھۆی لە ناوبردنی.

ژیاننامە

[دەستکاری]

زێرنیکە لە شاری ئەمستردام لە دایکبووە لە ھۆڵەندا. باوکی ناوی فرێدریک ئۆگەست زێرنیکەیە و دایکی ناوی ئانژێ دیپەرینکە. باوک و دایکی ھەردووکیان مامۆستای بیرکاری بوون بە تایبەتی باوکی کە حەزی لە فیزیاش زۆر بووە و کاریگەری لەسەر فرتزیش دروست کردووە. فریتز بڕوانامەی لە زانستی کیمیادا ھێناوە بەڵام لەگەڵ ئەوەشدا ھەردوو زانستەکانی بیرکاری و فیزیاشی خوێندووە لە زانکۆی ئەمستردام. لە ساڵی ١٩١٢ خەڵات کرا بۆ کارکردنی لەسەر دیاردەی (Opalescence) لە گازەکاندا. لە ساڵی ١٩١٣ بووە یارمەتیدەری جەیکۆبەس کۆرنەلیۆس کاپتەین لە تاقیگەی گەردوونناسی زانکۆی گرۆنینگەن. لە ساڵی ١٩١٤ بەیەکەوە لەگەڵ سالۆمۆن ئۆرنشتاین ھاوکێشەی (ئۆرنشتاین-زێرنیکە) یان دانا. لە ساڵی ١٩١٥ پلەیەکی تری وەرگرت ھەر لە ھەمان زانکۆ لە بەشی فیزیای بیردۆزیی و ھەروەھا دواتر لە ساڵی ١٩٢٠ دانرا بە پرۆفیسۆرێکی تەواو لە فیزیای بیردۆزییدا.

بەستەرە دەرەکییەکان

[دەستکاری]