زمانە ڕۆمانسییەکان

زمانە ڕۆمانسییەکان^[١]^[٢]^[٣] ھەروەھا بە زمانە لاتینییەکان ناسراون^[٤] زمانەکانی ڕەچەڵەکی لاتینین و یەکێکن لە لقەکانی زمانە ھیندی و ئەورووپییەکان.^[٥]^[٦] زۆربەیان لە باشووری ئەورووپان. گرنگترینیان بریتین لە زمانی ئیتاڵی، فەڕەنسی، ئیسپانی، پورتوگالی، ڕۆمانی و زمانی کەتەلۆنی. ھەروەھا زمانەکانی وەک ئۆکسیتان، گالیسی، والۆن و ڕۆمانش و کۆرسیکی کەمتر قسەیان پێدەکرێت.

لە سەدەکانی ناوەڕاستدا پێش ئیسلام، زمانی لاتینی زمانێکی ھاوبەشی پەیوەندی بووە بۆ زانست و بازرگانی و پەیوەندیی نێوان گەلان کە قسە دەکەن بە زمانی جیاواز بەتایبەت لە حەوزی دەریای ناوەڕاستدا. زمانە ڕۆمانسییەکان لە زمانی لاتینی ڕەسەن وەرگیراون، کە زمانی سەرباز و کۆیلەکانی ئیمپراتۆرییەتی ڕۆمانی بووە.

بەھۆی داگیرکاری ئیسپانی و فەڕەنسییەوە، ئەم زمانانە چوونە ناو زۆر شوێنی جیھانەوە، بە تایبەت کیشوەرەکانی ئەمریکای باکوور و ئەفریقا، وەک زمانی دایک نزیکەی ٦٠٠ملیۆن کەس لە سەرانسەری جیھان قسەی پێدەکەن.

سەرچاوەکان

^ الکرمی، حسن سعید (٢٠٠٧). المغنی الأکبر. Vol. الأول (چاپی الأولی). مکتبة لبنان ناشرون. ژپنک ٩٧٨٩٩٥٣٨٦٣٨٦٣. لە ڕەسەنەکە لە ١٢ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٠ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٦ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٢ ھێنراوە.{{cite book}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر)
^ البعلبکی، منیر؛ البعلبکی، ڕمزی منیر (٢٠٠٨). المورد الحدیث. دار العلم للملایین. لاپەڕە ١٠٠٤. لە ڕەسەنەکە لە ٤ی ئەیلوولی ٢٠٢٠ ئەرشیڤ کراوە.
^ التونجی، محمد؛ الأسمر، راجی (٢٠٠٧). المعجم المفصل فی علوم اللغة - الألسنیات. Vol. الأول (چاپی الأولی). دار الکتب العلمیة. لاپەڕە ٥٠٨:٥١٤. ژپنک ٩٧٨٢٧٤٥١١٤٤٤٠. لە ١٢ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٠ لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە 12 کانوون الأول 2020 ھێنراوە. {{cite book}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |ڕێکەوتی سەردان= (یارمەتی)ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر)
^ معجم مصطلحات علم اللغة الحدیث (چاپی الأولی). مکتبة لبنان. 1983. لاپەڕە ٨٢.{{cite book}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر)
^ «Ethnologue». SIL Haley.
^ Vulgar Latin. Penn State Press. ١ی تشرینی دووەمی ٢٠١٠. ژپنک ٠-٢٧١-٠٤١٧٧-٣. لە ڕەسەنەکە لە ٧ی شوباتی ٢٠١٧ ئەرشیڤ کراوە.

دەروازەی زمان

[1] الکرمی، حسن سعید (٢٠٠٧). المغنی الأکبر. Vol. الأول (چاپی الأولی). مکتبة لبنان ناشرون. ژپنک ٩٧٨٩٩٥٣٨٦٣٨٦٣. لە ڕەسەنەکە لە ١٢ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٠ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٦ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٢ ھێنراوە.{{cite book}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر)

[2] البعلبکی، منیر؛ البعلبکی، ڕمزی منیر (٢٠٠٨). المورد الحدیث. دار العلم للملایین. لاپەڕە ١٠٠٤. لە ڕەسەنەکە لە ٤ی ئەیلوولی ٢٠٢٠ ئەرشیڤ کراوە.

[3] التونجی، محمد؛ الأسمر، راجی (٢٠٠٧). المعجم المفصل فی علوم اللغة - الألسنیات. Vol. الأول (چاپی الأولی). دار الکتب العلمیة. لاپەڕە ٥٠٨:٥١٤. ژپنک ٩٧٨٢٧٤٥١١٤٤٤٠. لە ١٢ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٠ لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە 12 کانوون الأول 2020 ھێنراوە. {{cite book}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |ڕێکەوتی سەردان= (یارمەتی)ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر)

[4] معجم مصطلحات علم اللغة الحدیث (چاپی الأولی). مکتبة لبنان. 1983. لاپەڕە ٨٢.{{cite book}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر)

[5] «Ethnologue». SIL Haley.

[6] Vulgar Latin. Penn State Press. ١ی تشرینی دووەمی ٢٠١٠. ژپنک ٠-٢٧١-٠٤١٧٧-٣. لە ڕەسەنەکە لە ٧ی شوباتی ٢٠١٧ ئەرشیڤ کراوە.

[١]

[٢]

[٣]

[٤]

[٥]

[٦]