دەروون
لە دەروونناسیدا، دەروون بریتییە لە سەرجەم زەینی ئینسانی، بە وشیار و ناوشیارەوە. [١] ئەو بوارە زانستیەش کە لە دەروون ئەکۆڵێتەوە و بە شێوەیەکی ئۆبژەکتیڤ تاوتوێی ئەکاتەوە دەروونناسی یا سایکۆلۆژیا -ی ناوە. لە فەلسەفەدا وشەکە مێژوویەکی دوور و درێژی ھەیە و بەکاربردنی ئەگەڕێتەوە بۆ سەردەمی ئەفلاتوون و ئەرەستوو و، ھەتا ئێستاش بۆ تێگەیشتن لە سروشتی ئینسان لە ڕوانگەی زانستییەوە وەکوو چەمکێکی بنەڕەتی ماوەتەوە.
وشەی دەروون و شێوەکانی تری وەکوو ھەندەروون و ھندور لە وشەی "ئەندەروون" -ی پاڵەوی کەوتوونەتەوە. لە زمانی کوردیدا ژمارەیەک وشەی تر ھەن، وەکوو ڕۆح و ڕەوان و بڕێ جاریش دڵ، کە لە ڕووی ماناوە نزیکایەتییان زۆرە لەگەڵ وشەی "دەروون"دا و لە جێی یەکتر بەکار ئەبرێن. لە ئەدەبی کلاسیک و نوێ و ھەروەھا لە فۆلکلۆری کوردیدا وشەی دەروون زۆر بەکار ھێنراوە، بۆ نموونە مەولەوی ئەڵێ
| دەروون وە مەودای خەدەنگ ڕێش کەردەن | ڕیشەی سەبووری تاتاکێش کەردەن |
یا گۆران ئەڵێ
| ئەمویست دەروون بکرایەوە وەک تۆمار | دەرکەوتایە دنیای جوانتر لە بەھار |
