زمانی پاڵەوی

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە

زمانی پاڵەوی یا زمانی پەھلەوی [١][٢] زمانێک بووە کە لە سەردەمی ساسانییەکاندا باو بووە، ئەم زمانە دەکرێت بڵێین بەشێک یان زاراوەیەکە لە زمانی کوردی، چوون ئێستایش وەکوو کوردی فەیلی لە ناوچەکانی خانەقین و جەلەولا و ئیلام و بە گشتی زاگرۆسدا هەیە فەیلی هەمان پەهلەوییە و چوون عەرەبەکان پیتی " پ" ێ یان نییە پهلوەوی سەرەتا کراوە بە فەهلەوی و پاشان فەیلی و هەر ئێستایش لە ناوچەی ئیلام ناوچەیەک بەم ناوە هەیە. زمانی پاڵەویی ئەشکانی، کە ھەندێک جار «پاڵەویی باکووری»یا «پارتی» شی پێدەڵێن، لە ساڵی ٢٥٠ی بەر لە زایینەوە، دوای ھاتنەسەرکاری ئەشکی یەکەم، دەست پێدەکا و ھەتا ساڵی ٢٢٤ی دوای زایین و ڕوخانی دەستەڵاتی ئەشکانییەکان زمانی ڕەسمی دەبێ. دوای ئەوە، چوون ساسانییەکان خۆیان کوردن و زمانەکەیشیان کوردییە زمانی پاڵەویی ساسانییان خود هەمان فەیلی ئەمڕۆ دەبێتە زمانی فەرمی و پاش ئیسلامیش دەتوانین بڵێین کە زاراوەی گۆرانی کە تا هاته سەر کاری ڕەزاشا لە ئێران زمانی فەرمی شێعر و ئەدەبی زاگرۆس بووە، درێژەی هەمان پاڵەوییە، کە بەداخەوە دوای جێبەجێ بوونی پرۆسەی دەوڵەت نەتەوە لە ئێران و گشتگیر بوونی زمانی فارسی، گۆرانی بڕەوی کەم دەبێتەوە.

ئەمانەش ببینە[دەستکاری]

  • زمانی پاڵەویی ئەشکانی
  • زمانی پاڵەویی ساسانی

    سەرچاوەکان[دەستکاری]

    1. ^ MacKenzie, D. N. (1986). A Concise Pahlavi Dictionary. OUP. p. 65.
    2. ^ Asatrian, Mushegh (2006). "Iranian Elements in Arabic: The State of Research". Iran & the Caucasus. 10 (1): 87–106. Doi:10.1163/157338406777979386.
    • نانەوازادە، عەلی، فەرھەنگی پەھلەوی، تاران، چاپەمەنی تەوەکولی، ل٥، ٢٠٠٢، ISBN ISBN 964-5821-15-0 Parameter error in {{ISBN}}: Invalid ISBN.
    • زەبیحی، عەبدوڕەحمان، قامووسی زمانی کوردی، ورمێ، ناوەندی بڵاوکردنەوەی فەرھەنگ و ئەدەبیاتی کوردی، ل٢٥ و ٢٦، ١٣٦٧