بۆ ناوەڕۆک بازبدە

گیبرالتار: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
ب بۆت: زیادکردنی {{پۆلی کۆمنز|Gibraltar}}
No edit summary
ھێڵی ٨٥: ھێڵی ٨٥:
'''گیبرالتار''' یان '''چیای تاریق''' ھەرێمێکی دەرەوەی بەریتانییە، ڕووبەرەکەی نزیکەی ٦٫٨ کم دووجایە و دانیشتووانەکەی ٣٠٠٠٠ کەس دەبێ. گوندێکی شاخاوییە لە کەناراوەکانی باشووری [[ئیسپانیا]] لە باشووری [[ئەورووپای ڕۆژاوا|ڕۆژاوای ئەورووپا]]، دەکەوێتە کۆتایی باشووری نیمچەدوورگەی ئیبری و لە باکوور ھاوسنوورە لەگەڵ ئیسپانیا و بە یەکێک لە ناوچە بەناوەکانی [[بەریتانیا]] دادەنرێت.
'''گیبرالتار''' یان '''چیای تاریق''' ھەرێمێکی دەرەوەی بەریتانییە، ڕووبەرەکەی نزیکەی ٦٫٨ کم دووجایە و دانیشتووانەکەی ٣٠٠٠٠ کەس دەبێ. گوندێکی شاخاوییە لە کەناراوەکانی باشووری [[ئیسپانیا]] لە باشووری [[ئەورووپای ڕۆژاوا|ڕۆژاوای ئەورووپا]]، دەکەوێتە کۆتایی باشووری نیمچەدوورگەی ئیبری و لە باکوور ھاوسنوورە لەگەڵ ئیسپانیا و بە یەکێک لە ناوچە بەناوەکانی [[بەریتانیا]] دادەنرێت.
چیای تاریق لە بەشی کەناراوی بە گەرووی گیبرالتارەوە بەستراوەتەوە و [[دەریای ناوین]] بە [[ئۆقیانووسی ئاتلانتیک]] دەبەستێتەوە و لە ھەردوو لاشەوە [[مەغریب]] و ئیسپانیان. ڕووبەری ٦٫٧ کیلۆمەتری چوارگۆشەیە (٢٫٦ میل دووجا). تاشەبەردی گیبرالتار خاڵی سەرەکی ناوچەکەیە کە زیاتر لە ٣٠ ھەزار دانیشتووی ھەیە.
چیای تاریق لە بەشی کەناراوی بە گەرووی گیبرالتارەوە بەستراوەتەوە و [[دەریای ناوین]] بە [[ئۆقیانووسی ئاتلانتیک]] دەبەستێتەوە و لە ھەردوو لاشەوە [[مەغریب]] و ئیسپانیان. ڕووبەری ٦٫٧ کیلۆمەتری چوارگۆشەیە (٢٫٦ میل دووجا). تاشەبەردی گیبرالتار خاڵی سەرەکی ناوچەکەیە کە زیاتر لە ٣٠ ھەزار دانیشتووی ھەیە.
لە ساڵی ١٧٠٤دا گیبرالتار لەلایەن ھێزە ھاوبەشەکانی بەری [[میری]] ئیسپانیا ھەرگیز دەسەڵاتی بەریتانیا بەسەر ئەم ناوچەیەدا ناناسێتەوە. گیبرالتار گرینگییەکی ستراتیژی گەورەی ھەیە. تەنگەی گیبرالتار تەنیا ١٣ کیلۆمەتر پانە و بەشێکی زۆری بازرگانی دەریایی لە جیھاندا بە ناو ئەو تەنگەدا دەڕوات.<ref>{{cite web|title=Gibraltar (British Overseas Territory) travel advice|url=https://www.gov.uk/foreign-travel-advice/gibraltar|website=GOV.UK|publisher=وەزارەتی دەرەوەو کاروباری کۆمۆنوێلث|accessdate=18ی شوباتی 2022|language=en}}</ref>
لە ساڵی ١٧٠٤دا گیبرالتار لەلایەن ھێزە ھاوبەشەکانی بەریتانیا و [[ھۆڵەندا]]وە کە ئەوان بە ناوی بنەماڵەی ھاپسبۆرگەوە شەڕیان کرد گیرا، کە لەو کاتەدا بانگەشەی سەروەریی بەسەر ئیسپانیادا دەکرد.
لە ساڵی ١٧١٣ خاوەنداری ناوچەی گیبرالتار بە ھەمیشەیی ڕادەستی بەریتانیا کرا. [[میری]] ئیسپانیا ھەرگیز دەسەڵاتی بەریتانیا بەسەر ئەم ناوچەیەدا ناناسێتەوە. گیبرالتار گرینگییەکی ستراتیژی گەورەی ھەیە. تەنگەی گیبرالتار تەنیا ١٣ کیلۆمەتر پانە و بەشێکی زۆری بازرگانی دەریایی لە جیھاندا بە ناو ئەو تەنگەدا دەڕوات.<ref>{{cite web|title=Gibraltar (British Overseas Territory) travel advice|url=https://www.gov.uk/foreign-travel-advice/gibraltar|website=GOV.UK|publisher=وەزارەتی دەرەوەو کاروباری کۆمۆنوێلث|accessdate=18ی شوباتی 2022|language=en}}</ref>


== سەرچاوەکان ==
== سەرچاوەکان ==

وەک پێداچوونەوەی ٠٧:٣٨، ٢٩ی شوباتی ٢٠٢٤

گیبرالتار
دروشم: "Nulli Expugnabilis Hosti" (زمانی لاتینی)
"Conquerable by No Enemy"
سروود: خودا شاژن بپارێزە  (فەرمی)
سروودی گیبرالتار  (ناوخۆیی) [١]
ھەڵکەوتەی  گیبرالتار  (سەوزی تۆخ) – لە ئەورووپا  (سەوز و dark grey) – لە the یەکێتیی ئەورووپا  (سەوز)  —  [ڕێنوێن]
ھەڵکەوتەی  گیبرالتار  (سەوزی تۆخ)

– لە ئەورووپا  (سەوز و dark grey)
– لە the یەکێتیی ئەورووپا  (سەوز)  —  [ڕێنوێن]

ھەڵکەوتەی  گیبرالتار  (سەوزی تۆخ)

– لە ئەورووپا  (سەوز و dark grey)
– لە the یەکێتیی ئەورووپا  (سەوز)  —  [ڕێنوێن]

Map of Gibraltar
Map of Gibraltar
Map of Gibraltar
پایتەختگیبرالتار
36°8′N 5°21′W / 36.133°N 5.350°W / 36.133; -5.350
گەورەترین ناوچە
(بەپێی دانیشتووان)
وێستساید
زمانە فەرمییەکان ئینگلیزی
زمانەکان
  • ئینگلیزی ئیسپانی
  • Llanito
گرووپە ڕەگەزییەکان 
  • گیبەرلتاریا و بەریتانییەکانی تر
  • مەغریب
  • ھیندی
ناوی هاووڵاتی گیبرالتاری
دەوڵەت ناوچەی دەرەوەی بەریتانیاb
 -  پاشایەتی ئێلیزابێتی دووەم
 -  پارێزگاری گیبرالتار سێر ئەدریان جۆنس
 -  سەرۆک وەزیران فابیان پیکاردۆ
 -  وەزیری بەرپرس (حکوومەتی شانشینی یەکگرتوو) دەیڤد لیدینگتۆن ئەندامی پەرلەمان
Event Date 
 -  Captured 4 August 1704[٢] 
 -  Ceded 11 April 1713[٣] 
 -  National Day 10 September 
 -  ڕۆژی دەستوور 29 January 
ڕووبەر
 -  سەرجەم ٦٫٨ کیلۆمەتری چوارگۆشە (241st)
٢٫٦ مایلی چوارگۆشە 
 -  ئاو (%) ٠
ژمارەی دانیشتوان
 -  بەراوردی ٢٠٠٩ ٢٩٬٤٣١ (211th)
 -  چڕی ٤٬٣٢٨ کەس لە کیلۆمەتری چوارگۆشە (5th)
١١٬٣٢٠کەس لە مایلی چوارگۆشە
GDP (PPP) بەراوردی ٢٠١١
 -  سەرجەم £1 billion 
 -  سەرانە £٢٧٬٤٦٨ (n/a)
HDI (٢٠١١) 0.863 (زۆر بەرز) (٢٨th)
دراو Gibraltar pound £d (GIP)
ناوچەی کاتی CET (UTC+١)
 -  ھاوین (DST) CEST (UTC+٢)
شێوازەکانی ڕێکەوتنووسین dd/mm/yyyy
لای لێخوڕین ڕاست e
پاوانی ئینتەرنێت .gif
کۆدی تەلەفۆن 350g
Patron saint

گیبرالتار یان چیای تاریق ھەرێمێکی دەرەوەی بەریتانییە، ڕووبەرەکەی نزیکەی ٦٫٨ کم دووجایە و دانیشتووانەکەی ٣٠٠٠٠ کەس دەبێ. گوندێکی شاخاوییە لە کەناراوەکانی باشووری ئیسپانیا لە باشووری ڕۆژاوای ئەورووپا، دەکەوێتە کۆتایی باشووری نیمچەدوورگەی ئیبری و لە باکوور ھاوسنوورە لەگەڵ ئیسپانیا و بە یەکێک لە ناوچە بەناوەکانی بەریتانیا دادەنرێت. چیای تاریق لە بەشی کەناراوی بە گەرووی گیبرالتارەوە بەستراوەتەوە و دەریای ناوین بە ئۆقیانووسی ئاتلانتیک دەبەستێتەوە و لە ھەردوو لاشەوە مەغریب و ئیسپانیان. ڕووبەری ٦٫٧ کیلۆمەتری چوارگۆشەیە (٢٫٦ میل دووجا). تاشەبەردی گیبرالتار خاڵی سەرەکی ناوچەکەیە کە زیاتر لە ٣٠ ھەزار دانیشتووی ھەیە. لە ساڵی ١٧٠٤دا گیبرالتار لەلایەن ھێزە ھاوبەشەکانی بەری میری ئیسپانیا ھەرگیز دەسەڵاتی بەریتانیا بەسەر ئەم ناوچەیەدا ناناسێتەوە. گیبرالتار گرینگییەکی ستراتیژی گەورەی ھەیە. تەنگەی گیبرالتار تەنیا ١٣ کیلۆمەتر پانە و بەشێکی زۆری بازرگانی دەریایی لە جیھاندا بە ناو ئەو تەنگەدا دەڕوات.[٤]

سەرچاوەکان

  1. ^ «Gibraltar: National anthem». دەزگای ھەواڵگری ناوەندی. لە 25 September 2011 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |ڕێکەوتی سەردان= (یارمەتی); پارامەتری نەناسراوی |بەرھەم= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی); پارامەتری نەناسراوی |گوتەگێڕانەوە= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی)
  2. ^ Gibraltar was captured on 24 July 1704 Old Style or 4 August 1704 New Style.
  3. ^ The treaty was signed on 31 March 1713 Old Style or 11 April 1713 New Style (Peace and Friendship Treaty of Utrecht between France and Great Britain).
  4. ^ «Gibraltar (British Overseas Territory) travel advice». GOV.UK (بە ئینگلیزی). وەزارەتی دەرەوەو کاروباری کۆمۆنوێلث. لە 18ی شوباتی 2022 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |accessdate= (یارمەتی)