بەدری پاشا بەدرخان

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە

بەدری پاشا بەدرخان (لە دایکبووی جەزیرە لە ١٨٤٧ ‒ کۆچی دوایی ١٩١١) سیاسەتمەداری کوردیی عوسمانی و ئەندامی بنەماڵەی بەدرخان بوو.

ژیانی سەرەتایی و پەروەردە[دەستکاری]

بەدری پاشا بەدرخان لە شاری جەزیرە لەدایکبووە، و بەدرخانی بەگی باوکی بەشدار بووە لە بەرگریکردنی بۆتان کە لە کۆتاییدا شکستی ھێنا و دوورخرایەوە بۆ کریت.[١] پێدەچێت دایکی بەڕەچەڵەک ئێزیدی بوو بێت.[٢] بەدری پاشا لە کریت لەلایەن چەند مامۆستایەکییەوە پەروەردە کراوە، و توانی بە زمانەکانی تورکی و عەرەبی و فارسی فێرببێت، جگە لە زمانی یۆنانی.[٣][٤]

پیشە[دەستکاری]

لە ساڵی ١٨٧١، دەستی کرد بە کارکردن بۆ حکوومەتی عوسمانی لە گوندێکی سووری لە قەزای ھەوران. دانانی وەک کورد، بەپێی سیاسەتێکی محەممەد ڕەشید پاشای والی ویلایەت بوو،[٥] کە سیاسەتێک بوو بۆ تێکەڵکردنیی نەتەوەکانی ناوچەکە داندرابوو.[٦] لە ڕوانگەی شەڕی عوسمانی و ڕووسیا لە ساڵانی ١٨٧٧‒١٨٧٨، ھێزە کوردییەکان لە سووریاوە بۆ ئیمپراتۆرییەتیی عوسمانی ڕێکخران،[٢] دوای جەنگ، بە ماوەیەکی کورت ئەم ھێزە کەوتە ژێر گومانەوە بەھۆی ھەڵگرتنی دروشمی سەربەخۆیی کوردەکان.[٧][٨] لە ساڵانی ١٨٨٠ بەدواوە چەند جارێک لە ئیدارەی عوسمانیدا پلەی بەرزکرایەوە، سەرەتا بۆ موتەسەریفی سەنجەقی ھەوران، پاشان لە حەما، دواتریش بۆ تەرابلوس.[٩][١٠][١١]

سەرچاوەکان[دەستکاری]

  1. ^ Henning, Barbara (2018). Narratives of the History of the Ottoman-Kurdish Bedirhani Family in Imperial and Post-Imperial Contexts: Continuities and Changes (بە ئینگلیزی). University of Bamberg Press. p. 186. ISBN 978-3-86309-551-2.
  2. ^ ئ ا Winter, Stefan (2006). "The other "Nahdah" The Bedirxans, the Millis, and the tribal roots of Kurdish nationalism in Syria". Oriente Moderno. 25 (86) (3): 465. ISSN 0030-5472. JSTOR 25818086. ھەڵەی ژێدەرەکان: تاگی <ref>ی ھەڵە؛ ناوی «:1» زیاتر لە یەک جار پێناسە کراوە لەگەڵ ناوەڕۆکی جیاوازدا
  3. ^ Henning, Barbara (2018), pp.186–187
  4. ^ Foundation, Encyclopaedia Iranica. "Welcome to Encyclopaedia Iranica". iranicaonline.org (بە ئینگلیزی). Retrieved 2023-12-30.
  5. ^ "Бедри Паша Бедир Хан - Bedri Pasha Bedir Khan". ru.wikibrief.org. Retrieved 2023-12-30.
  6. ^ Henning, Barbara (2018), p.187
  7. ^ Malmisanij, M. (2019). Akin, Salih; Blau, Joyce; Hellot, Florence; Mede, Hardy; Alsancakli, Sacha (eds.). Kamuran Ali Bedir Khan. Institute Kurde de Paris. p. 55.
  8. ^ Henning, Barbara (2018), pp.187–188
  9. ^ Henning, Barbara (2018), p.188
  10. ^ Henning, Barbara (2018), pp.188–189
  11. ^ Özoğlu, Hasan (2004). Kurdish notables in the Ottoman Empire. State University of New York Press. p. 95. ISBN 978-0-7914-5993-5.