ئیمپراتۆریەتیی لیاوۆ

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
(لە ئیمپراتۆریەتی لیاوۆەوە ڕەوانە کراوە)
نەخشە
ئیمپراتۆرییەتی لیاوۆ لە ساڵی ١١١١ی زایینی

ئیمپراتۆرییەتی لیاوۆ (چینی دێرین:遼朝 چینی سادەکراو:辽朝 شێوازی خوێندنەوە: لیاوۆ-چاوۆ[١]) ھەروەھا وەک ئیمپراتۆرییەتی لیاوۆ ناسراوە بە فەرمی پێی ئەوترێت لیاوۆی مەزن (چینی: 大遼; 大辽; دا لیاوۆ) ئیمپراتۆرییەتی کیتان یان کیتان ویلایەتی (چیدان) ئیمپراتۆرییەتێک بوو لە ڕۆژاوای ئاسیا کە لە ٩١٦ تا ١١٢٥ی زایینی فەرمانڕەوایەتی کردووە لە جیھانی مۆدێرنی ئەمرۆدا دەکەوێتە باکووری بەشی باکووری چین، مەنگۆلیا و بەشەکانی دووری ڕۆژاوای ڕووسیا و باکووری کۆریا[٢] ئیمپراتۆرییەتەکە لەلایەن ێلو ئەباوۆجی (تایزوی لیاوۆ) دامەزراوە. کە خانی خیتانەکان بوو. لەسەردەمی کەوتنی ئیمپراتۆریەتی تانگ و یەکەم وڵات بوو کە کۆنترۆلی تەواوی مەنچوڕیا بکات.[٣]

History of China
دێرین
Neolithic ٨٥٠٠ تا ٢٠٧٠ی پێش زاین BCE
سیا c. 2070 – c. 1600 BCE
شانگ c. ١٦٠٠ تا ١٠٤٦ی پێش زاین BCE
ژۆو c. 1046 – 256 BCE
 ڕۆژھەڵاتی ژۆو
 ڕۆژاوای ژۆو
   سەردەمی بەھار و پایز
   سەردەمی شەڕی ویلایەتەکان
شاھانە
چین 221–207 BCE
ھان 202 BCE – 220 CE
  رۆژاوای ھان
  سین
  ڕۆژھەڵاتی ھان
سێ شانشینەکە 220–280
  وێی, شو and وو
جین 266–420
  رۆژاوای جین
  ڕۆژھەڵاتی جین شانزە شانشینەکە
Northern and Southern dynasties
420–589
سوی 581–618
تانگ 618–907
  (Wu Zhou 690–705)
پێنج ئیمپراتۆریەتەکە
و پێنج شانشینەکە

907–979
لیاۆ 916–1125
سۆنگ 960–1279
  Northern Song ڕۆژاوای سیا
  Southern Song جین Western Liao
یوان 1271–1368
مینگ 1368–1644
چینگ 1636–1912
جیھانی مۆدێرن
Republic of China on the mainland 1912–1949
People's Republic of China 1949–present
Republic of China in Taiwan 1949–present

سەرچاوەکان[دەستکاری]

  1. ^ Aisin-Gioro Ulhicun (2009). 《愛新覚羅烏拉熙春女真契丹学研究》 [Research into Jurchen and Khitan Studies by Aisin-Gioro Ulhicun] (بە چینی). Shōkadō (松香堂). Chapter: 〈遼朝國號非「哈喇契丹(遼契丹)」考:兼擬契丹大字及契丹小字的音値〉(The State Name of the Liao dynasty was not “Qara Khitai (Liao Khitai)”: with Presumptions of Phonetic Values of Khitai Large Script and Khitai Small Script ) {{cite book}}: External link in |postscript= (help)CS1 maint: postscript (link)
  2. ^ Ledyard, 1983, 323
  3. ^ Ruins of Identity: Ethnogenesis in the Japanese Islands By Mark Hudson

بەستەرە دەرەکییەکان[دەستکاری]