ئیمپراتۆریەتیی لیاوۆ
(لە ئیمپراتۆریەتی لیاوۆەوە ڕەوانە کراوە)
ئیمپراتۆرییەتی لیاوۆ (چینی دێرین:遼朝 چینی سادەکراو:辽朝 شێوازی خوێندنەوە: لیاوۆ-چاوۆ[١]) ھەروەھا وەک ئیمپراتۆرییەتی لیاوۆ ناسراوە بە فەرمی پێی ئەوترێت لیاوۆی مەزن (چینی: 大遼; 大辽; دا لیاوۆ) ئیمپراتۆرییەتی کیتان یان کیتان ویلایەتی (چیدان) ئیمپراتۆرییەتێک بوو لە ڕۆژاوای ئاسیا کە لە ٩١٦ تا ١١٢٥ی زایینی فەرمانڕەوایەتی کردووە لە جیھانی مۆدێرنی ئەمرۆدا دەکەوێتە باکووری بەشی باکووری چین، مەنگۆلیا و بەشەکانی دووری ڕۆژاوای ڕووسیا و باکووری کۆریا[٢] ئیمپراتۆرییەتەکە لەلایەن ێلو ئەباوۆجی (تایزوی لیاوۆ) دامەزراوە. کە خانی خیتانەکان بوو. لەسەردەمی کەوتنی ئیمپراتۆریەتی تانگ و یەکەم وڵات بوو کە کۆنترۆلی تەواوی مەنچوڕیا بکات.[٣]
.svg) | |||
|---|---|---|---|
| دێرین | |||
| Neolithic ٨٥٠٠ تا ٢٠٧٠ی پێش زاین BCE | |||
| سیا c. 2070 – c. 1600 BCE | |||
| شانگ c. ١٦٠٠ تا ١٠٤٦ی پێش زاین BCE | |||
| ژۆو c. 1046 – 256 BCE | |||
| ڕۆژھەڵاتی ژۆو | |||
| ڕۆژاوای ژۆو | |||
| سەردەمی بەھار و پایز | |||
| سەردەمی شەڕی ویلایەتەکان | |||
| شاھانە | |||
| چین 221–207 BCE | |||
| ھان 202 BCE – 220 CE | |||
| رۆژاوای ھان | |||
| سین | |||
| ڕۆژھەڵاتی ھان | |||
| سێ شانشینەکە 220–280 | |||
| وێی, شو and وو | |||
| جین 266–420 | |||
| رۆژاوای جین | |||
| ڕۆژھەڵاتی جین | شانزە شانشینەکە | ||
| Northern and Southern dynasties 420–589 | |||
| سوی 581–618 | |||
| تانگ 618–907 | |||
| (Wu Zhou 690–705) | |||
| پێنج ئیمپراتۆریەتەکە و پێنج شانشینەکە 907–979 |
لیاۆ 916–1125 | ||
| سۆنگ 960–1279 | |||
| Northern Song | ڕۆژاوای سیا | ||
| Southern Song | جین | Western Liao | |
| یوان 1271–1368 | |||
| مینگ 1368–1644 | |||
| چینگ 1636–1912 | |||
| جیھانی مۆدێرن | |||
| Republic of China on the mainland 1912–1949 | |||
| People's Republic of China 1949–present | |||
| Republic of China in Taiwan 1949–present | |||
وتارە پەیوەندیدارەکان | |||
سەرچاوەکان
[دەستکاری]- ^ Aisin-Gioro Ulhicun (2009). 《愛新覚羅烏拉熙春女真契丹学研究》 [Research into Jurchen and Khitan Studies by Aisin-Gioro Ulhicun] (بە چینی). Shōkadō (松香堂). Chapter: 〈遼朝國號非「哈喇契丹(遼契丹)」考：兼擬契丹大字
及契丹小字
的音値〉(The State Name of the Liao dynasty was not “Qara Khitai (Liao Khitai)”: with Presumptions of Phonetic Values of Khitai Large Script and Khitai Small Script ) {{cite book}}: بەستەری دەرەکی لە|postscript= - ^ Ledyard, 1983, 323
- ^ Ruins of Identity: Ethnogenesis in the Japanese Islands By Mark Hudson
بەستەرە دەرەکییەکان
[دەستکاری] |
کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە ئیمپراتۆریەتیی لیاوۆ تێدایە. |
 | ئەم دەربارەی چین وتارە کۆلکەیەکە. دەتوانیت بە فراوانکردنی یارمەتیی ویکیپیدیا بدەیت. |
پۆلەکان:
- Pages using the JsonConfig extension
- ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: postscript
- ئەو پەڕانەی سکریپتی زمانی چینی بەکاردێنن (zh)
- مێژووی مەنگۆلیا
- مێژووی مەنچوریا
- دامەزراوەکانی ٩٠٧ ی زایینی
- ویلایەتەکان و مەڵبەندەکان، دامەزرانی دەیەی ٩٠٠
- دامەزراوەکانی سەدەی ١٠یەم لە چین
- زنجیرە فەرمانڕەواییەکان لە چین
- وڵاتەکانی پێشوو لە مێژووی چین
- ئیمپراتۆریەتییە پێشووەکان