پێنج زنجیرەی فەرمانڕەوایی و دە شانشینەکە

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
History of China
دێرین
Neolithic ٨٥٠٠ تا ٢٠٧٠ی پێش زاین BCE
سیا c. 2070 – c. 1600 BCE
شانگ c. ١٦٠٠ تا ١٠٤٦ی پێش زاین BCE
ژۆو c. 1046 – 256 BCE
 ڕۆژھەڵاتی ژۆو
 ڕۆژاوای ژۆو
   سەردەمی بەھار و پایز
   سەردەمی شەڕی ویلایەتەکان
شاھانە
چین 221–207 BCE
ھان 202 BCE – 220 CE
  رۆژاوای ھان
  سین
  ڕۆژھەڵاتی ھان
سێ شانشینەکە 220–280
  وێی, شو and وو
جین 266–420
  رۆژاوای جین
  ڕۆژھەڵاتی جین شانزە شانشینەکە
Northern and Southern dynasties
420–589
سوی 581–618
تانگ 618–907
  (Wu Zhou 690–705)
پێنج ئیمپراتۆریەتەکە
و پێنج شانشینەکە

907–979
لیاۆ 916–1125
سۆنگ 960–1279
  Northern Song ڕۆژاوای سیا
  Southern Song جین Western Liao
یوان 1271–1368
مینگ 1368–1644
چینگ 1636–1912
جیھانی مۆدێرن
Republic of China on the mainland 1912–1949
People's Republic of China 1949–present
Republic of China in Taiwan 1949–present

پێنج زنجیرەی فەرمانڕەوایی و دە شانشینەکە (  لە ٩٠٧ تا ٩٧٩ ی زاینی) سەردەمێکی فەرمانڕەوایەتی بوو سەدەی دەیەمی زاینی لەم سەردەما شانشینەکان یەک لە دوای یەک بەسەر یەکتر سەردەکەوتن[١] و کۆتایان بە فەرمانڕەوایەتی یەکتر و گەورەکردنی شانشینەکەی خۆیان دەکرد لەم سەردەمەدا چەندین ویلایەت دامەزرا و رووخێنرا کە سەردەمێکی جەنگی بوو لە مێژووی دێرینی چین ساتی ململانێی دەسەڵاتی نێوان شانشینەکان و زنجیرە فەرماڕەوایەتییەکان بوو[٢] بە شێوەیەکی مێژوویی ئەم سەردەمە جەنگیە دوایی ڕووخانی ئیمپراتۆریەتی تانگ لە ٩٠٧ی زاینی دەستی پێکردووە. وە دواتر و دوای ئەوەی زنجیرە فەرمانڕەوایی سۆنگ دادەمەزرێ لەلایەن ژەنەڕال ژاۆ ئیمپراتۆر تایزوی ئیمپراتۆریەتی سۆنگ ھەنگاو بە ھەنگاو بە ماوەی نۆزدە ساڵ تەواوی شانشینەکانی چین یەکدەخاتەوە و دەیخاتە ژێر ئیمپراتۆریەتی سۆنگ و بەمەش سەردەمەکە کۆتایی دێت.[١]

سەرچاوەکان[دەستکاری]

  1. ^ ئ ا History of Five Dynasties and Ten Kingdoms (China) : Every Year (Map in Chinese Version) (بە ئینگلیزی), retrieved 2021-05-13
  2. ^ Glen Dudbridge (2013). A Portrait of Five Dynasties China: From the Memoirs of Wang Renyu (880–956). Oxford University Press. p. 8. ISBN 9780191749537. Dudbridge actually quotes Reischauer's Ennin's Travels.