عەلی عەبدولعەزیز: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان
No edit summary تاگەکان: nowiki زیاد کرا بەکارھێنانی نووسەی ناستاندارد دەستکاریی دیداری دەستکاریی مۆبایل بە وێبی مۆبایل دەستکاری کراوە |
No edit summary تاگەکان: بەکارھێنانی نووسەی ناستاندارد دەستکاریی دیداری دەستکاریی مۆبایل بە وێبی مۆبایل دەستکاری کراوە |
||
| ھێڵی ٥: | ھێڵی ٥: | ||
لە ٢٨ ی کانوونی یەکەمی ١٩٢٩ لە گوندی [[پریسی سەروو]] سەر بە پارێزگای [[ھەڵەبجە|هەڵەبجە]] لە بنەماڵەیەکی ئایینی و زانست پەروەر لە دایک بووە. لە تەمەنی حەوت ساڵیدا [[قورئان]]<nowiki/>ی پیرۆز و هەندێک نامیلکەی شەرعی خوێندوە.<ref>{{Cite web|last=کوردیپێدیا|first=Kurdipedia-|title=مەلا عەلی عەبدولعەزیز محەمەد مستەفا|url=https://www.kurdipedia.org/?q=200907231551251864|access-date=2021-03-22|website=Kurdipedia.org}}</ref><ref>{{Cite web|date=2020-03-17|title=مامۆستا مەلا عەلی عەبدولعەزیزو هەوڵە كانی بۆ بڵاوكردنەوەی هێرش وتاوانەكانی ڕژێمی سەدام بە جیهاندا|url=https://www.basknet.net/writer/2020/2455/|access-date=2021-03-22|website=باسک نێت}}</ref>لە لای [[مامۆستا مەلا عەبدولعەزیزی]] باوکی و [[مامۆستا مەلا ساڵحی گەورە]] و [[مامۆستا مەلا عومەر]] و مامۆستا مەلا [[عوسمان عەبدولعەزیز|عوسمان]] دەرسی خوێندووە، ساڵی [[١٩٥٢]] ئیجازەی مەلایەتی لەلایەن [[مەلا ساڵح عەبدولکەریم]] پێدراوە. ئینجا لە جێی باوکی دەستیکرد بە کاروباری مەلایەتی، و ساڵی [[١٩٥٣]] کرا بە (مدرس)، و ساڵی [[١٩٥٩]] بوو بە پێش نوێژ و وتارخوێنی مزگەوتی عازەبانی لە شاری [[سلێمانی]]، و ساڵی ١٩٦١ بوو بە پێش نوێژ و وتارخوێنی مزگەوتی [[محەممەد پاشای گەورە]] (مزگەوتی پاشا) لە شاری [[ھەڵەبجە|هەڵەبجە]]. ساڵی [[١٩٦٢]] بووە بە بەڕێوەبەری پەیمانگای ئیسلامیی لە هەڵەبجە. بە ئازایەتی و چاو نەترسی ناوبانگی دەرکردووە.<ref>{{Cite web|date=2020-02-26|title=گوزه‌رێك به لاپه‌ره كانی ژیانی مامۆستا مه‌لا علی عبدالعزیزدا|url=https://www.basknet.net/martyrs/2020/1304/|access-date=2021-03-22|website=باسک نێت}}</ref>بە هۆی بەشداری کردن لە شۆڕشی ئەیلول لەلایەن ڕژێمی بەعس دورخراوەتەوە بۆ شارەکانی ئەنبار، فەللوجە، زیقار، و بەغدا، ودواتر ساڵی ١٩٧٨ گەڕاوەتەوە بۆ هەڵەبجە. <ref>مێژووی زانایانی کورد. مەلا تاهیر مەلا عەبدوڵڵا بەحرکەیی. نوسینگەی تەفسیر. ٢٠١٦. بەرگی دووەم. لاپەڕە ٣٩٧</ref><ref>تاريخ علماء بغداد. يونس السامرائي. وزارة الأوقاف. ١٩٨٢</ref> |
لە ٢٨ ی کانوونی یەکەمی ١٩٢٩ لە گوندی [[پریسی سەروو]] سەر بە پارێزگای [[ھەڵەبجە|هەڵەبجە]] لە بنەماڵەیەکی ئایینی و زانست پەروەر لە دایک بووە. لە تەمەنی حەوت ساڵیدا [[قورئان]]<nowiki/>ی پیرۆز و هەندێک نامیلکەی شەرعی خوێندوە.<ref>{{Cite web|last=کوردیپێدیا|first=Kurdipedia-|title=مەلا عەلی عەبدولعەزیز محەمەد مستەفا|url=https://www.kurdipedia.org/?q=200907231551251864|access-date=2021-03-22|website=Kurdipedia.org}}</ref><ref>{{Cite web|date=2020-03-17|title=مامۆستا مەلا عەلی عەبدولعەزیزو هەوڵە كانی بۆ بڵاوكردنەوەی هێرش وتاوانەكانی ڕژێمی سەدام بە جیهاندا|url=https://www.basknet.net/writer/2020/2455/|access-date=2021-03-22|website=باسک نێت}}</ref>لە لای [[مامۆستا مەلا عەبدولعەزیزی]] باوکی و [[مامۆستا مەلا ساڵحی گەورە]] و [[مامۆستا مەلا عومەر]] و مامۆستا مەلا [[عوسمان عەبدولعەزیز|عوسمان]] دەرسی خوێندووە، ساڵی [[١٩٥٢]] ئیجازەی مەلایەتی لەلایەن [[مەلا ساڵح عەبدولکەریم]] پێدراوە. ئینجا لە جێی باوکی دەستیکرد بە کاروباری مەلایەتی، و ساڵی [[١٩٥٣]] کرا بە (مدرس)، و ساڵی [[١٩٥٩]] بوو بە پێش نوێژ و وتارخوێنی مزگەوتی عازەبانی لە شاری [[سلێمانی]]، و ساڵی ١٩٦١ بوو بە پێش نوێژ و وتارخوێنی مزگەوتی [[محەممەد پاشای گەورە]] (مزگەوتی پاشا) لە شاری [[ھەڵەبجە|هەڵەبجە]]. ساڵی [[١٩٦٢]] بووە بە بەڕێوەبەری پەیمانگای ئیسلامیی لە هەڵەبجە. بە ئازایەتی و چاو نەترسی ناوبانگی دەرکردووە.<ref>{{Cite web|date=2020-02-26|title=گوزه‌رێك به لاپه‌ره كانی ژیانی مامۆستا مه‌لا علی عبدالعزیزدا|url=https://www.basknet.net/martyrs/2020/1304/|access-date=2021-03-22|website=باسک نێت}}</ref>بە هۆی بەشداری کردن لە شۆڕشی ئەیلول لەلایەن ڕژێمی بەعس دورخراوەتەوە بۆ شارەکانی ئەنبار، فەللوجە، زیقار، و بەغدا، ودواتر ساڵی ١٩٧٨ گەڕاوەتەوە بۆ هەڵەبجە. <ref>مێژووی زانایانی کورد. مەلا تاهیر مەلا عەبدوڵڵا بەحرکەیی. نوسینگەی تەفسیر. ٢٠١٦. بەرگی دووەم. لاپەڕە ٣٩٧</ref><ref>تاريخ علماء بغداد. يونس السامرائي. وزارة الأوقاف. ١٩٨٢</ref> |
||
کاری سیاسی |
|||
بەشداری لە [[شۆڕشی ئەیلوول|شۆڕشی ئەیلول]] کردووە و هەر بەم هۆیەوە دوورخراوەتەوە بۆ شارەکانی ناوەڕاست و خوارووی [[عێراق]]. ماوەیەک بەرپرسی لقی سلێمانی ئیخوان بووە. دواتر لە ساڵی ١٩٨٧ بەشداری کردووە لە دامەزراندنی [[بزووتنەوەی ئیسلامی لە کوردستان/عێراق|بزووتنەوەی ئیسلامی]] بووە بە جێگری ڕابەری گشتیی و بەرپرسی مەکتەبی عەسکەری، و لە ساڵی ١٩٩٩ بوو بە ڕابەری گشتیی بزووتنەوەی ئیسلامیی دواتر لەگەڵ دروست بوونی بزوتنەوەی یەکبوونی ئیسلامیی بوو بە ڕابەری بزووتنەوە، دوای هەڵوەشانەوەی بزووتنەوەی یەکبوونی ئیسلامیی و ڕاگەیاندنەوەی بزووتنەوەی ئیسلامیی بووە بە ڕابەری گشتیی. ساڵی ٢٠٠٣ و دوای داگیرکردنی عێراق لەلایەن ئەمریکاوە لەلایەن هێزێکی زۆری ئەمریکیەوە لە ماڵەکەی خۆی لە هەڵەبجە دەستگیرکرا لەگەڵ پاسەوانەکانی و چەند مانگێک لە زیندان مانەوە <ref>{{Cite web|date=2021-03-22|title=بزوتنەوەی ئیسلامیی له‌کوردستان|url=https://zaniary.com/blog/5d50ad172aecd/%D8%A8%D8%B2%D9%88%D8%AA%D9%86%DB%95%D9%88%DB%95%DB%8C-%D8%A6%DB%8C%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C%DB%8C-%D9%84%D9%87%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86|access-date=2021-03-22|website=بزوتنەوەی ئیسلامیی له‌کوردستان|language=ku}}</ref> |
|||
وەک پێداچوونەوەی ١٩:١٤، ٢٢ی ئازاری ٢٠٢١
مامۆستا مەلا عەلی عەبدولعەزیز ناوی تەواوی عەلی کوڕی عەبدولعەزیز کوڕی موحەممەد کوڕی مستەفایە. یەکێک بوو لە زانایانی ئایینی ئیسلام لە باشوری کوردستان، و هەروەها یەکێک بووە لە دامەزرێنەران و دووەم ڕابەری بزووتنەوەی ئیسلامیی کوردستان.
ژیان
لە ٢٨ ی کانوونی یەکەمی ١٩٢٩ لە گوندی پریسی سەروو سەر بە پارێزگای هەڵەبجە لە بنەماڵەیەکی ئایینی و زانست پەروەر لە دایک بووە. لە تەمەنی حەوت ساڵیدا قورئانی پیرۆز و هەندێک نامیلکەی شەرعی خوێندوە.[١][٢]لە لای مامۆستا مەلا عەبدولعەزیزی باوکی و مامۆستا مەلا ساڵحی گەورە و مامۆستا مەلا عومەر و مامۆستا مەلا عوسمان دەرسی خوێندووە، ساڵی ١٩٥٢ ئیجازەی مەلایەتی لەلایەن مەلا ساڵح عەبدولکەریم پێدراوە. ئینجا لە جێی باوکی دەستیکرد بە کاروباری مەلایەتی، و ساڵی ١٩٥٣ کرا بە (مدرس)، و ساڵی ١٩٥٩ بوو بە پێش نوێژ و وتارخوێنی مزگەوتی عازەبانی لە شاری سلێمانی، و ساڵی ١٩٦١ بوو بە پێش نوێژ و وتارخوێنی مزگەوتی محەممەد پاشای گەورە (مزگەوتی پاشا) لە شاری هەڵەبجە. ساڵی ١٩٦٢ بووە بە بەڕێوەبەری پەیمانگای ئیسلامیی لە هەڵەبجە. بە ئازایەتی و چاو نەترسی ناوبانگی دەرکردووە.[٣]بە هۆی بەشداری کردن لە شۆڕشی ئەیلول لەلایەن ڕژێمی بەعس دورخراوەتەوە بۆ شارەکانی ئەنبار، فەللوجە، زیقار، و بەغدا، ودواتر ساڵی ١٩٧٨ گەڕاوەتەوە بۆ هەڵەبجە. [٤][٥]
کاری سیاسی
بەشداری لە شۆڕشی ئەیلول کردووە و هەر بەم هۆیەوە دوورخراوەتەوە بۆ شارەکانی ناوەڕاست و خوارووی عێراق. ماوەیەک بەرپرسی لقی سلێمانی ئیخوان بووە. دواتر لە ساڵی ١٩٨٧ بەشداری کردووە لە دامەزراندنی بزووتنەوەی ئیسلامی بووە بە جێگری ڕابەری گشتیی و بەرپرسی مەکتەبی عەسکەری، و لە ساڵی ١٩٩٩ بوو بە ڕابەری گشتیی بزووتنەوەی ئیسلامیی دواتر لەگەڵ دروست بوونی بزوتنەوەی یەکبوونی ئیسلامیی بوو بە ڕابەری بزووتنەوە، دوای هەڵوەشانەوەی بزووتنەوەی یەکبوونی ئیسلامیی و ڕاگەیاندنەوەی بزووتنەوەی ئیسلامیی بووە بە ڕابەری گشتیی. ساڵی ٢٠٠٣ و دوای داگیرکردنی عێراق لەلایەن ئەمریکاوە لەلایەن هێزێکی زۆری ئەمریکیەوە لە ماڵەکەی خۆی لە هەڵەبجە دەستگیرکرا لەگەڵ پاسەوانەکانی و چەند مانگێک لە زیندان مانەوە [٦]
- ^ کوردیپێدیا, Kurdipedia-. "مەلا عەلی عەبدولعەزیز محەمەد مستەفا". Kurdipedia.org. Retrieved 2021-03-22.
- ^ "مامۆستا مەلا عەلی عەبدولعەزیزو هەوڵە كانی بۆ بڵاوكردنەوەی هێرش وتاوانەكانی ڕژێمی سەدام بە جیهاندا". باسک نێت. 2020-03-17. Retrieved 2021-03-22.
- ^ "گوزه‌رێك به لاپه‌ره كانی ژیانی مامۆستا مه‌لا علی عبدالعزیزدا". باسک نێت. 2020-02-26. Retrieved 2021-03-22.
- ^ مێژووی زانایانی کورد. مەلا تاهیر مەلا عەبدوڵڵا بەحرکەیی. نوسینگەی تەفسیر. ٢٠١٦. بەرگی دووەم. لاپەڕە ٣٩٧
- ^ تاريخ علماء بغداد. يونس السامرائي. وزارة الأوقاف. ١٩٨٢
- ^ "بزوتنەوەی ئیسلامیی له‌کوردستان". بزوتنەوەی ئیسلامیی له‌کوردستان (بە کوردی). 2021-03-22. Retrieved 2021-03-22.