کودەتای ١٧ی تەممووزی ١٩٦٨
| کودەتای ١٧ی تەممووزی ١٩٦٨ | |
|---|---|
| بەشێکە لە | شەڕی ساردی عەرەب |
| وڵات | Iraqi Republic (1958–1968) |
| جێ | Iraqi Republic (1958–1968) |
| کاتی ڕوودان | ١٧ی تەممووزی ١٩٦٨ |
بزووتنەوەی ١٧ی تەممووز یان شۆڕشی ١٧ی تەممووز، کودەتا یان بزووتنەوەیەکی سیاسی بوو کە لە تەممووزی ساڵی ١٩٦٨ لە عێراق ڕوویدا، کاتێک ڕژێمی عەبدولڕەحمان عارف ڕووخێندرا و حیزبی بەعس دەسەڵاتی گرتە دەست کە بە «شۆڕشی سپی» ناسراوە، بە سەرکردایەتی ئەحمەد حەسەن بەکر و جێگرەکەی بەناوی سەددام حوسێن و دیاب عەلکاوی، بەڵام دوای ئەوەی ئەم حیزبە بووە خاوەن دەسەڵات زۆر حاڵەتی دەستگیرکردن و تیرۆرکردن ڕوویاندا، لەنێویاندا کارمەندانی پێشووی سەربازی و سیاسەتوانانی وەک عەبدولڕەحمان بەزاز، سەرۆکوەزیرانی پێشوو، و تاھیر یەحیا، عەبدولعەزیز عوقەیلی،[١] و دواتر ڕەشید مووسلیح و زۆرێک لە کارمەندانی سەربازی دیکە، لەکاتێکدا ژمارەیەکی زۆر لە سەرکردە سەربازییەکان خانەنشین بوون.[٢]
لە بزووتنەوەی ٣٠ی تەممووزی ١٩٦٨دا، ھەوڵێکی دیکەی کودەتا لە لایەن ئەحمەد حەسەن بەکر و سەددام حوسێن و حەردان تکریتی و دیاب عەلکاوی ئەنجامدرا بۆ دەرکردنی دیارترین ئەو کارمەندە سەربازییانەی کە ئەو بزووتنەوەیەیان ئەنجامدا، ئەوانیش ئیبراھیم داوود و عەبدولڕەزاق ناییف، و دواتر تەسفیە کران لە شوێنی دوورخستنەوەیان. حیزبی بەعس ھەردوو کودەتاکە بە یەک بزووتنەوە دەزانێت و بە «شۆڕشی ١٧–٣٠ی تەممووز» ناوی دەبات.
عەبدولڕەحمان عارف، سەرۆکی کۆمار، لەکاتی کودەتاکەدا لەلایەن حیزبی بەعسەوە دەرکرا و دوورخرایەوە، کە لە ساڵی ١٩٦٣دا ھاتە سەر دەسەڵات، تا بزووتنەوەی ١٨ی تشرینی دووەمی ساڵی ١٩٦٣، کە تێیدا سوپا دەستی بەسەر میلیشیاکانی پاسەوانی نیشتمانیدا گرت - کە سەر بە حیزبی بەعس بوو - و ئەحمەد حەسەن بەکر دوورخرایەوە لە دەسەڵات، تا لە ساڵی ١٩٦٨ دووبارە گەڕایەوە.
