ڕۆژی جیھانیی پەرستاران

خوێندکارانی پەرستاری چیک (٢٠٠٦).

ڕۆژی نێودەوڵەتی پەرستاران (IND) ڕۆژێکی نێودەوڵەتییە کە لە سەرانسەری جیھاندا لە ١٢ی ئایار (ساڵڕۆژی لەدایکبوونی فلۆرەنس نایتینجڵ) ھەموو ساڵێک بەڕێوەدەچێت، بۆ یادکردنەوەی ئەو بەشداریانەی کە پەرستاران لە کۆمەڵگادا دەیکەن.

پاشبنەما

ئەنجومەنی نێودەوڵەتی پەرستاران (ICN) لە ساڵی ١٩٦٥ەوە ئەم ڕۆژەی بەڕێوەدەبات، لە ساڵی ١٩٥٣ دۆرۆتی سازەرلاند، بەرپرسێک لە وەزارەتی تەندروستی و پەروەردە و خۆشگوزەرانی ئەمریکا، پێشنیاری کرد کە سەرۆک دوایت دی ئایزنھاوەر «ڕۆژی پەرستاران» ڕابگەیەنێت: بەڵام پەسەندی نەکرد.

لە مانگی یەکی ساڵی ١٩٧٤، ١٢ی ئایار بۆ ئاھەنگگێڕان بەو ڕۆژە ھەڵبژێردرا چونکە ساڵڕۆژی لەدایکبوونی فلۆرانس نایتنگەیلە، دامەزرێنەری پەرستاری مۆدێرن، ساڵانە ڕۆژی نێودەوڵەتی پەرستاران کیتی ڕۆژی جیھانی پەرستاران ئامادە دەکات و دابەشی دەکات، کیتەکە کەرەستەی پەروەردەیی و زانیاری گشتی لەخۆدەگرێت، بۆ بەکارھێنانی لەلایەن پەرستارانەوە لە ھەموو شوێنێک. لە ساڵی ١٩٩٨ەوە، ٨ی ئایار وەک ڕۆژی ساڵانەی نیشتمانی پەرستاری خوێندکار دەستنیشانکرا.

تەوەرەکان

بابەتەکانی ڕۆژی نێودەوڵەتی پەرستاران بۆ ڕۆژی جیھانی پەرستاران:

• ١٩٨٨ – دایکایەتی سەلامەت
• ١٩٨٩ – تەندروستی قوتابخانە
• ١٩٩٠ – پەرستاران و ژینگە
• ١٩٩١ – تەندروستی دەروونی – پەرستاران لە کرداردا
• ١٩٩٢ – پیربوونی تەندروست
• ١٩٩٣ – کوالیتی و تێچوون و پەرستاری
• ١٩٩٤ – خێزانە تەندروستەکان بۆ نەتەوەیەکی تەندروست
• ١٩٩٥ – تەندروستی ژنان: پەرستاران ڕێگایان خۆشکرد
• ١٩٩٦ – تەندروستی باشتر لە ڕێگەی توێژینەوەی پەرستارییەوە
• ١٩٩٧ – گەنجانی تەندروست = داھاتوویەکی گەشاوەتر
• ١٩٩٨ – ھاوبەشی بۆ تەندروستی کۆمەڵگا
• ١٩٩٩ – ئاھەنگ گێڕان بە ڕابردووی پەرستاری، ئیدیعای داھاتوو
• ٢٠٠٠ – پەرستاران – ھەمیشە بۆ تۆ
• ٢٠٠١ – پەرستاران، ھەمیشە بۆ ئێوە: یەکگرتوو دژی توندوتیژی
• ٢٠٠٢ – پەرستاران ھەمیشە بۆ تۆ: چاودێریکردنی خێزانەکان
• ٢٠٠٣ – پەرستاران: بەرەنگاربوونەوەی چەواشەکاری ئایدز، کارکردن بۆ ھەمووان
• ٢٠٠٤ – پەرستاران: کارکردن لەگەڵ ھەژاران؛ دژی ھەژاری
• ٢٠٠٥ – پەرستاران بۆ سەلامەتی نەخۆشەکان: بە ئامانجگرتنی دەرمانی ساختە و دەرمانی ناستاندارد
• ٢٠٠٦ – کارمەندی سەلامەت ژیانی ڕزگار کرد
• ٢٠٠٧ – ژینگەکانی پراکتیکی ئەرێنی: شوێنی کارکردنی کوالیتی = چاودێری کوالیتی نەخۆش
• ٢٠٠٨ – گەیاندنی کوالیتی، خزمەتکردنی کۆمەڵگاکان: پەرستاران پێشەنگی چاودێری تەندروستی سەرەتایی و چاودێری کۆمەڵایەتی
• ٢٠٠٩ – گەیاندنی کوالیتی، خزمەتکردنی کۆمەڵگاکان: پەرستاران پێشەنگی داھێنانەکانی چاودێری
• ٢٠١٠ – گەیاندنی کوالیتی، خزمەتکردنی کۆمەڵگاکان: پەرستاران پێشەنگی چاودێری درێژخایەن
• ٢٠١١ – داخستنی بۆشایی: زیادکردنی دەستڕاگەیشتن و یەکسانی
• ٢٠١٢ – داخستنی بۆشایی: لە بەڵگەوە بۆ کردار
• ٢٠١٣ – داخستنی بۆشایی: ئامانجەکانی گەشەپێدانی ھەزارە
• ٢٠١٤ – پەرستاران: ھێزێک بۆ گۆڕانکاری – سەرچاوەیەکی گرنگ بۆ تەندروستی
• ٢٠١٥ – پەرستاران: ھێزێک بۆ گۆڕانکاری: چاودێری کاریگەرە، کاریگەرە لە تێچوون
• ٢٠١٦ – پەرستاران: ھێزێک بۆ گۆڕانکاری: باشترکردنی خۆڕاگری سیستەمی تەندروستی
• ٢٠١٧ – پەرستاران: دەنگێک بۆ سەرکردایەتیکردن – گەیشتن بە ئامانجەکانی گەشەپێدانی بەردەوام
• ٢٠١٨ – پەرستاران: دەنگێک بۆ سەرکردایەتیکردن – تەندروستی مافێکی مرۆڤە
• ٢٠١٩ – پەرستاران: دەنگێک بۆ سەرکردایەتیکردن – تەندروستی بۆ ھەمووان
• ٢٠٢٠ – پەرستاران: دەنگێک بۆ سەرکردایەتیکردن – پەرستاری جیھان بۆ تەندروستی
• ٢٠٢١ - پەرستاران: دەنگێک بۆ سەرکردایەتیکردن - دیدگایەک بۆ چاودێری تەندروستی داھاتوو
• ٢٠٢٢ - پەرستاران: جیاوازی دروست بکەن
• ٢٠٢٣ - پەرستارەکانمان. داھاتوومان.

چالاکییە نیشتمانییەکان

ئوتسرالیا

باشترین پەرستاری ساڵ لە ئوسترالیا لە مەراسیمێکدا لە یەکێک لە پایتەختەکانی ویلایەتەکە ڕادەگەیەنرێت. سەرەڕای ئەوەش، لە ھەریەک لە ویلایەت و ناوچەکانی ئوسترالیا، لە ماوەی ھەفتەکەدا ئاھەنگی جۆراوجۆری خەڵاتکردنی پەرستاری بەڕێوەدەچێت.

چین

لە ساڵی ٢٠٠٧دا ٥٠٠٠ پەرستار لە شاری یچون لە ھەرێمی جیانگشی لە ڕۆژھەڵاتی چین کۆبوونەوە.

ئێرلەندا

لە ساڵی ٢٠١٢ەوە، پەرستار جۆبس ئێرلەندا (دەزگایەکی دامەزراندنی پەرستارانی ئێرلەندی) ھەڵمەتێکی ھەفتەیی بەبێ بەرامبەر دەستپێدەکات بۆ ئاھەنگگێڕان بە پەرستاران لە ٦–١٢ی ئایار ھەموو ساڵێک. ئەم ئاھەنگە ھەفتەیییە پلاتفۆرمە دیجیتاڵییەکانی وەک تویتەر و فەیسبووک بەکاردەھێنێت بۆ پەرەپێدانی ئەو کارە گەورەیەی پەرستاران ئەنجامی دەدەن بە بەکارھێنانی ھاشتاگی #CelebrateNurses. خەڵک سەرنج و سوپاس و پێزانینی ئەرێنی خۆیان لە ماڵپەڕی ئاھەنگگێڕان بە پەرستاران بەجێدەھێڵن کە تێیدا کۆکراونەتەوە بۆ کتێبێکی ئەلیکترۆنی کە لە دامەزراوە پزیشکییەکان لە سەرانسەری ئێرلەندا ھاوبەشە.

سەنگاپورە

سەنگافورە لە یەکەمی ئابدا ڕۆژی پەرستاران بەڕێوەدەبات،لە ساڵانی ١٨٠٠دا، سەنگافورەیەکی گەشەسەندوو خۆی بینی کە پێویستی بە پێشکەشکردنی چاودێری تەندروستی و خزمەتگوزاری پزیشکی باشترە بۆ دانیشتووانێکی گەشەسەندوو. لەکاتێکدا چەند نەخۆشخانەیەک ھەبوون، کەمی پەرستار ھەبوو بۆ پاڵپشتی پزیشکەکان. ڕاھیبە فەرەنسییەکانی خانەقای عیسای کۆرپەی پیرۆز ڕاھێنران بۆ ئەوەی ببنە پەرستار بۆ جێبەجێکردنی ئەم پێویستییە، چونکە وەک تاکە ژنە ئەورووپییە خوێندەوارەکان لە سەنگافورە سەیر دەکران کە بتوانن ئەم تەحەدایە ئەنجام بدەن. ١ی ئابی ساڵی ١٨٨٥ سەرەتای گەشەسەندنی پەرستارییە لە سەنگافورە کاتێک ئەم ڕاھیبانە دەستیان بە ئەرکی پەرستاری خۆیان کرد لە نەخۆشخانەی گشتی لە ھێڵی سیپۆی لە ناوچەی ئۆترام.

تایوان

لە ساڵی ٢٠٠٣، دوای سەرھەڵدانی نەخۆشی سارس کە زۆر درمییە، سەرۆک چێن شوی بیان لە ڕۆژی جیھانی پەرستاراندا سەردانی نەخۆشخانەیەکی کرد بۆ دەربڕینی سەرسامی بۆ ٣ پەرستار کە بەھۆی سارسەوە گیانیان لەدەستدا، لەنێو کارمەندانی دیکەی پزیشکی کە لە ھێڵی پێشەوە شەڕیان دەکرد. ئەو ھیوای گەیاندە پەرستاران بۆ خۆبەخشییان بۆ ئەرکی چاودێریکردن و کارمەندانی نەخۆشخانەکانی بیرخستەوە کە پێویستە ڕێوشوێنی خۆپارێزی توند بگرنەبەر بۆ پاراستنی خۆیان پێش ئەوەی پەیوەندییان بە نەخۆشەکانەوە ھەبێت.

تایلەند

لە ساڵی ١٩٩٠ەوە، تایلەند ٢١ی تشرینی یەکەم وەک ڕۆژی نیشتمانی پەرستاران بەڕێوەدەبات วันพยาบาลแห่งชาติ (Wan Phayaban Haeng Chat). ڕێکەوتەکە یادی لەدایکبوونی سرینەگاریندرا دایکی شازادەیە و لە ٤ی نیسانی ١٩٩٠ پەسەندکرا.

بەریتانیا

ساڵانە لە وێستمینستەر دەبی لە لەندەن پرۆسەیەک بەڕێوەدەچێت لە کاتی نوێژەکەدا چرایەکی ڕەمزی لە کەنیسەی پەرستاران لە ئابای وەرگیراوە و لە پەرستارێکەوە دەدرێتە پەرستارێکی دیکە، لەوێشەوە دەدرێتە ڕاگر، کە لەسەر قوربانگای بەرز دادەنێت.

ئەمریکا و کەنەدا (ھەفتەی نیشتمانی پەرستاری)

ئەمریکا ساڵانە ھەفتەی نیشتمانی پەرستاری لە ٦ی ئایار تا ١٢ی ئایار (ڕۆژی لەدایکبوونی فلۆرانس نایتنگەیل) بەڕێوەدەبات. کەنەدا ساڵانە ھەفتەی نیشتمانی پەرستاری بەڕێوەدەبات لەماوەی ئەو ھەفتەیەی کە ١٢ی ئایار لەخۆدەگرێت. وەزیری تەندروستی کەنەدا ھەفتەی نیشتمانی پەرستاری لە کەنەدا لە ساڵی ١٩٨٥ دامەزراند.

ڤێتنام

لە ساڵانی نەوەدەکانەوە پەرستاران ڕۆژی نێودەوڵەتی پەرستاریان ناساندووە. بە فەرمی، نەخۆشخانەی زانکۆی ڤێت دوک، ھانۆی، ڤێتنام، دەستەی بەڕێوەبەر ساڵیادی ڕۆژی نێودەوڵەتی پەرستارانی لە ١٢ی ئایاری ٢٠١٥ پەسەند کرد. لە ساڵی ٢٠١٨ەوە پرسەکانی وەزارەتی تەندروستی، یەکەم ڕاگەیاندن ھاندەری ھەموو نەخۆشخانەی چاودێری تەندروستی و دامەزراوە میوانداری بۆنە یان کۆبوونەوە بۆ ڕۆژی نێودەوڵەتی پەرستار لە سەرتاسەری ڤێتنام.

بەستەرە دەرەکییەکان

• ڕۆژی جیھانیی پەرستاران.