چوار پڵنگی ئاسیا

نووسراوەکان
چوار پڵنگی ئاسیا
	چوار پڵنگی ئاسیا، لە باکوورەوە بۆ باشوور: کۆریای باشوور، تایوان، ھۆنگ کۆنگ و سینگاپوور.
چینیی تەقلیدی	亞洲四小龍
هانیو پینین
نووسراوەکان
Mandarin
هانیو پینین	Yàzhōu sì xiǎo lóng

چوار پڵنگی ئاسیا (بە زمانی چینی و کۆری، بە چوار ئەژدیھای ئاسیا یان چوار ئەژدیھای بچووک ناسراون) ئابوورییە پێشکەوتووەکانی ڕۆژھەڵاتی ئاسیان لە ھۆنگ کۆنگ و سینگاپوور و کۆریای باشوور و تایوان. لە نێوان سەرەتای ساڵانی ١٩٥٠ و ١٩٩٠دا، پیشەسازییەکی خێرایان بەسەردا ھات و ڕێژەی گەشەسەندنی بەرزی ناوازەیان مسۆگەر کرد، کە زیاتر لە ٧٪ بوو لە ساڵێکدا.

لە سەرەتای سەدەی بیست و یەکەمدا، ئەم ئابوورییانە گەشەیان کردبوو بۆ ئابوورییەکی داھات بەرز، تایبەتمەند بوون لە بوارەکانی سوودی کێبڕکێ. ھۆنگ کۆنگ و سینگاپوور، بوونەتە ناوەندی دارایی نێودەوڵەتی پێشەنگ، لەکاتێکدا کۆریای باشوور و تایوان پێشەنگن لە بەرھەمھێنانی پێکھاتە و ئامێرە ئەلیکترۆنییەکان.^[١]^[٢]^[٣]^[٤]^[٥]

تێڕوانینێکی گشتی[دەستکاری]

پێش قەیرانی دارایی ئاسیا لە ساڵی ١٩٩٧، گەشەی ئابووری چوار پڵنگی ئاسیا (بە شێوەیەکی گشتی بە «دارئاسای ئاسیا» ناودەبرێت) دەگەڕێتەوە بۆ سیاسەتی ھەناردەکردن و سیاسەتی بەھێزی گەشەپێدان. تایبەتمەندی ئەم ئابوورییانە گەشەی خێرا و ئاستی بەرزی دابەشکردنی داھاتی یەکسان بوو. ڕاپۆرتێکی بانکی نێودەوڵەتی دوو سیاسەتی گەشەپێدان لەنێو ئەوانی دیکەدا وەک سەرچاوە بۆ دارئاسای ئاسیا پێشنیار دەکات: کەڵەکەبوونی کۆلکەکان و بەڕێوەبردنی ئابووریی گەورە.^[٦]

بەستەرە دەرەکییەکان[دەستکاری]

ڕاپۆرتی بی بی سی لەسەر پڵنگەکانی ئاسیا لە دوای قەیرانی دارایی ساڵی ١٩٩٧ (نەخشەی پڵنگەکانی ئاسیا لەخۆدەگرێت)
پڵنگەکانی ئاسیا
پێداچوونەوەیەکی ئابووری لە دەروازە لە چین

سەرچاوەکان[دەستکاری]

^ "Can Africa really learn from Korea?". Afrol News. 24 November 2008. Archived from the original on 16 December 2008. Retrieved 16 February 2009.
^ "Korea role model for Latin America: Envoy". Korean Culture and Information Service. 1 March 2008. Archived from the original on 22 April 2009. Retrieved 16 February 2009. ٢٢ی نیسانی ٢٠٠٩ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
^ Leea, Jinyong; LaPlacab, Peter; Rassekh, Farhad (2 September 2008). "Korean economic growth and marketing practice progress: A role model for economic growth of developing countries". Industrial Marketing Management. 37 (7): 753–757. doi:10.1016/j.indmarman.2008.09.002.
^ Rodrik, Dani (1 April 1997). "The 'paradoxes' of the successful state". European Economic Review (بە ئینگلیزی). 41 (3–5): 411–442. doi:10.1016/S0014-2921(97)00012-3. ISSN 0014-2921.
^ Chang, Ha-Joon (2006). The East Asian Development Experience. Zed Books. ISBN 978-1-84277-141-9. Archived from the original on 11 April 2023. Retrieved 28 September 2020.
^ Page, John (1994). "The East Asian Miracle: Four Lessons for Development Policy". In Fischer, Stanley; Rotemberg, Julio J. (eds.). NBER Macroeconomics Annual. Vol. 9. Cambridge, Massachusetts: MIT Press. pp. 219–269. doi:10.1086/654251. ISBN 978-0-262-06172-8. Archived from the original on 2 February 2013. ٢ی شوباتی ٢٠١٣ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.

[1] "Can Africa really learn from Korea?". Afrol News. 24 November 2008. Archived from the original on 16 December 2008. Retrieved 16 February 2009.

[2] "Korea role model for Latin America: Envoy". Korean Culture and Information Service. 1 March 2008. Archived from the original on 22 April 2009. Retrieved 16 February 2009. ٢٢ی نیسانی ٢٠٠٩ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.

[3] Leea, Jinyong; LaPlacab, Peter; Rassekh, Farhad (2 September 2008). "Korean economic growth and marketing practice progress: A role model for economic growth of developing countries". Industrial Marketing Management. 37 (7): 753–757. doi:10.1016/j.indmarman.2008.09.002.

[:1-4] Rodrik, Dani (1 April 1997). "The 'paradoxes' of the successful state". European Economic Review (بە ئینگلیزی). 41 (3–5): 411–442. doi:10.1016/S0014-2921(97)00012-3. ISSN 0014-2921.

[5] Chang, Ha-Joon (2006). The East Asian Development Experience. Zed Books. ISBN 978-1-84277-141-9. Archived from the original on 11 April 2023. Retrieved 28 September 2020.

[Page_1994-6] Page, John (1994). "The East Asian Miracle: Four Lessons for Development Policy". In Fischer, Stanley; Rotemberg, Julio J. (eds.). NBER Macroeconomics Annual. Vol. 9. Cambridge, Massachusetts: MIT Press. pp. 219–269. doi:10.1086/654251. ISBN 978-0-262-06172-8. Archived from the original on 2 February 2013. ٢ی شوباتی ٢٠١٣ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.

[١]

[٢]

[٣]

[٤]

[٥]

[٦]