بۆ ناوەڕۆک بازبدە

چوار بەوری ئاسیا

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
چوار بەوری ئاسیا
چوار بەوری ئاسیا، لە باکوورەوە بۆ باشوور: کۆریای باشوور، تایوان، ھۆنگ کۆنگ و سینگاپوور.
چینیی تەقلیدی 亞洲四小龍

چوار بەوری ئاسیا (بە زمانی چینی و کۆری، بە چوار ئەژدیھای ئاسیا یان چوار ئەژدیھای بچووک ناسراون) ئابوورییە پێشکەوتووەکانی ڕۆژھەڵاتی ئاسیان لە ھۆنگ کۆنگ و سینگاپوور و کۆریای باشوور و تایوان. لە نێوان سەرەتای ساڵانی ١٩٥٠ و ١٩٩٠دا، پیشەسازییەکی خێرایان بەسەردا ھات و ڕێژەی گەشەسەندنی بەرزی ناوازەیان مسۆگەر کرد، کە زیاتر لە ٧٪ بوو لە ساڵێکدا.

لە سەرەتای سەدەی بیست و یەکەمدا، ئەم ئابوورییانە گەشەیان کردبوو بۆ ئابوورییەکی داھات بەرز، تایبەتمەند بوون لە بوارەکانی سوودی کێبڕکێ. ھۆنگ کۆنگ و سینگاپوور، بوونەتە ناوەندی دارایی نێودەوڵەتی پێشەنگ، لەکاتێکدا کۆریای باشوور و تایوان پێشەنگن لە بەرھەمھێنانی پێکھاتە و ئامێرە ئەلیکترۆنییەکان.[١][٢][٣][٤][٥]

تێڕوانینێکی گشتی

[دەستکاری]
گەشەی بەرھەمی ناوخۆیی سەرتاسەری لە ئابوورییەکانی چوار بەورەکە لە نێوان ساڵانی ١٩٦٠ بۆ ٢٠١٤

پێش قەیرانی دارایی ئاسیا لە ساڵی ١٩٩٧، گەشەی ئابووری چوار بەوری ئاسیا (بە شێوەیەکی گشتی بە «دارئاسای ئاسیا» ناودەبرێت) دەگەڕێتەوە بۆ سیاسەتی ھەناردەکردن و سیاسەتی بەھێزی گەشەپێدان. تایبەتمەندی ئەم ئابوورییانە گەشەی خێرا و ئاستی بەرزی دابەشکردنی داھاتی یەکسان بوو. ڕاپۆرتێکی بانکی نێودەوڵەتی دوو سیاسەتی گەشەپێدان لەنێو ئەوانی دیکەدا وەک سەرچاوە بۆ دارئاسای ئاسیا پێشنیار دەکات: کەڵەکەبوونی کۆلکەکان و بەڕێوەبردنی ئابووریی گەورە.[٦]

بەستەرە دەرەکییەکان

[دەستکاری]

سەرچاوەکان

[دەستکاری]
  1. ^ «Can Africa really learn from Korea?». Afrol News. 24 November 2008. لە 16 December 2008 لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە 16 February 2009 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date=، |date=، و |archive-date= (یارمەتی)
  2. ^ «Korea role model for Latin America: Envoy». Korean Culture and Information Service. 1 March 2008. لە ڕەسەنەکە لە ٢٢ی نیسانی ٢٠٠٩ ئەرشیڤ کراوە. لە 16 February 2009 ھێنراوە. {{cite news}}: زیاتر لە یەک دانە لە |ناونیشانی ئەرشیڤ= و |archive-url= دیاری کراوە (یارمەتی); نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= و |date= (یارمەتی)
  3. ^ Leea، Jinyong (2 September 2008). «Korean economic growth and marketing practice progress: A role model for economic growth of developing countries». Industrial Marketing Management. 37 (7): 753–757. doi:10.1016/j.indmarman.2008.09.002. {{cite journal}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |date= (یارمەتی)
  4. ^ Rodrik، Dani (1 April 1997). «The 'paradoxes' of the successful state». European Economic Review (بە ئینگلیزی). 41 (3–5): 411–442. doi:10.1016/S0014-2921(97)00012-3. ISSN 0014-2921. {{cite journal}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |date= (یارمەتی)
  5. ^ Chang، Ha-Joon (2006). The East Asian Development Experience. Zed Books. ISBN 978-1-84277-141-9. لە 11 April 2023 لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە 28 September 2020 ھێنراوە. {{cite book}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= و |archive-date= (یارمەتی)
  6. ^ Page، John (1994). «The East Asian Miracle: Four Lessons for Development Policy». لە Fischer، Stanley (ed.). NBER Macroeconomics Annual. Vol. 9. Cambridge, Massachusetts: MIT Press. pp. 219–269. doi:10.1086/654251. ISBN 978-0-262-06172-8. لە ڕەسەنەکە لە ٢ی شوباتی ٢٠١٣ ئەرشیڤ کراوە. لە ٣٠ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٣ ھێنراوە. {{cite book}}: زیاتر لە یەک دانە لە |ناونیشانی ئەرشیڤ= و |archive-url= دیاری کراوە (یارمەتی)