سیگناڵ

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
لە وێنەکێشانی "سیگناڵ" لەلایەن ویلیام پۆوێڵ فریث، ژنێک بە ھەڵدانەوەی دەستپۆشێکی سپی سیگناڵێک دەنێرێت

سیگناڵ لە ئەندازیاریی کارەبا، چەندایەتییەکی جیاوازی کاتە کە زانیاریی تێدایە دەربارەی ڕەفتار یان تایبەتمەندیی دیاردەیەکی فیزیکی ئاسایی، زۆرجار گۆڕدراوە بۆ ڤۆڵتاژ یان تەزووی کارەبایی لەگەڵ گۆڕێنەرێکی گونجاو (وەک ھەستەوەر).

سیگناڵ لەوانەیە کرداری ھەر گۆڕاوێکی سەربەخۆ بێت جگە لە کات (وەک درەوشانەوەی پیکسڵەکان لە وێنەیەکی بێجووڵە و جێگیردا)، یان زانیاری تێدا نەبێت (وەک شەپۆلی سینوسی بە فراوانی و فرێکانسێکی دیاریکراو). بەدڵنیایییەوە، ڕەنگە پێناسەکردنی چەمک، مەودا، و پێناسەی وردی سیگناڵەکە زەحمەت بێت.

لە ھەندێک لە کاربەرنامەکاندا، وەک پەیوەندی دوور یان پڕۆسەی سیگناڵ، سیگناڵەکە سروشتێکی ھەڕەمەکی یان ستۆکاتیکی ھەیە، بۆیە زانیاری ھەیە. لەسیستمێکی پەیوەندیدا، گەیەندەرەکە پەیامەکە دەگۆڕێت بۆ سیگناڵێک و سیگناڵەکە لەڕێگەی کەناڵی پەیوەندییەوە دەگاتە وەرگر، بۆ نموونە ئەگەر ڕستەی «سبەی باراناوییە» پەیامێکە لەسەر تەلەفۆنەکە، مایکرۆفۆنی تەلەفۆنی (ترانسیتەر) دەنگی قسەکەر دەگۆڕێت پاشان سیگناڵەکە دەگاتە تەلەفۆنی وەرگر لە ڕێگەی وایەرەکانەوە، لەو شوێنەی کە لە قسەکەرەکەدا، نیشانەی وەرگیراو دەگۆڕێت بۆ دەنگ و دەگاتە گوێی گوێگر (پەیامەکە دەگوازرێتەوە).

سیگناڵەکان دەتوانن پۆلێن بکرێن لە ڕوانگەی جۆراوجۆرەوە. لە گۆشەنیگایەکەوە، جیاوازی نێوان سیگناڵەکان لە دۆمەینی کاتی جیاکەرەوە یان بەردەوامی ئەواندایە، بەو مانایەی کە سیگناڵەکە لەسەر چوارچێوەی کاتی جیا یان بەردەوام پێناسە دەکرێت. سیگناڵەکانی «کاتی بەردەوام» زۆر جار پێی دەڵێن «سیگناڵە بەردەوامەکان» تەنانەت کاتێک کە فراوانی سیگناڵەکان بەردەوام نەبێت، بۆ نموونە، ئەوە شەپۆلێکی چوارگۆشەیە.

جیاوازی سەرەکی نێوان سیگناڵەکانی تر لە ڕووی مەودای دووبەرەکی یان توێکڵی ئەوانەوەیە، و ھێما دیجیتاڵییەکان مەودای جیاکەرەوەیان ھەیە، ھەرچەندە کات لەوانەیە بەردەوام بێت.

سیگناڵە جیا و بەردەوامەکان[دەستکاری]

ئەگەر بەھاکانی سیگناڵێک لە کاتی جیادا پێناسە بکرێت، ئێمە پێی دەڵێین سیگناڵی جیاکەرەوە. بە واتایەکی تر، سیگناڵی جیاکەرەوە بریتییە لە فەنکشنی بەھا ڕاستەقینەکان (ژمارەی ڕاستەقینە) زنجیرەیەک لە ژمارە دروستەکان. سیگناڵی بەردەوام بریتییە لە فەنکشنی بەھا ڕاستەقینە و بەردەوامەکانی ژمارە ڕاستەقینە و بەردەوامەکان (عادەتەن بە ماوەی کات).

سیگناڵی دیجیتاڵی ئاستی ساتەر
دووبارە نیشانە (نموونەکراو)

لە ڕوانگەیەکی گشتگیرترەوە، سیگناڵەکان دەکرێت دابەش بکرێن بۆ چوار پۆل.

  • سیگناڵی بەردەوام لە فراوانی و کاتی بەردەوامدا (ھەروەھا پێی دەوترێت سیگناڵی ئەنالۆگ)، وەک نیشانەی دەرھێنراوی مایکرۆفۆنێک
  • سیگناڵی بەردەوام لە لێشاوی و جیاکردنەوە لە کاتی خۆیدا، وەک سیگناڵی دەرھێنراوی مایکرۆفۆنێک دوای نموونە دانان
  • سیگناڵی جیاکردنەوە لە فراوانی و کاتی بەردەوام (ھەروەھا پێی دەوترێت سیگناڵی دیجیتاڵ)، وەک سیگناڵی دوانی (دوو-ڕاکردن)
  • سیگناڵی جیاکەرەوە لە فراوانی و کاتی جیاکراودا، وەک سیگناڵی دەرھێنراوی مایکرۆفۆنێک دوای نموونە و کوانتەکردن
سیگناڵی دیجیتاڵ دوو یان زیاتر فۆرمی شەپۆلی جیاکراوەی ھەیە، لەم نموونەیەدا، وۆڵتاژێکی بەرز و ڤۆتاگی نزم، کە ھەریەکەیان دەکرێت لەسەر ژمارەیی نەخشە بکێشرێت. لە ڕووی تایبەتمەندییەوە دەکرێت دەنگ لە نیشانەی دیجیتاڵ لابدرێت بەمەرجێک زۆر توند نەبێت.

سیگناڵی دیجیتاڵ و ئەنالۆگ[دەستکاری]

لە پراکتیکدا دوو جۆری سەرەکی سیگناڵ ھەیە، یەک دیجیتاڵ و ئەوی تر ئانالۆگ، جیاوازییەکەی ئەوەیە کە سیگناڵی دیجیتاڵی بازنەیەکی جیاکەرەوەی ھەیە (و کوانتیزەیی، کوانتیزەکراو) لەکاتێکدا کە فراوانی سیگناڵی ئەنالۆگ بەردەوامە. ھەردوو جۆری سیگناڵەکان وادانراون کە کاتی بەردەوام بن.[١][٢]

پرسیاری پەیوەندیدار[دەستکاری]

سەرچاوەکان[دەستکاری]

  1. ^ "Digital signals". www.st-andrews.ac.uk. Archived from the original on 2017-03-02. Retrieved 2017-12-17.
  2. ^ "Analog vs. Digital - learn.sparkfun.com". learn.sparkfun.com (بە ئینگلیزی). Archived from the original on 2017-07-05. Retrieved 2017-12-17.