یەڤگێنی پریگۆژین

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
یەڤگێنی پریگۆژین
بە ڕووسی: Евге́ний Ви́кторович Приго́жин
لەدایکبوون١ی حوزەیرانی ١٩٦١
سەنت پیتەرزبورگ، ڕووسیا
مردن٢٣ی ئابی ٢٠٢٣(٢٠٢٣-٠٨-٢٣) (٦٢ ساڵ ژیاوە)
Kuzhenkino، ڕووسیا
Patronym or matronym for this personViktorovich
ھۆی مەرگaviation accident
Date of burial or cremation٢٩ی ئابی ٢٠٢٣
شوێنی ناشتنPorokhovskoye Cemetery
دایکVioletta Prigozhina
ھاوسەرLyubov Prigozhina
منداڵPolina Prigozhina، Pavel Prigozhin، Veronika Prigozhina
خزمەکانEfim Prigozhin
زمانی زگماکیڕووسی
زمانەکانی ئاخاوتنڕووسی
تاوانبار بەrobbery، fraud، دزی
شوێنی کارکردنگرووپی ڤاگنەر، Concord Management and Consulting
پۆستەکانcommanding officer
پەروەردەSaint Petersburg State Chemical-Pharmaceutical Academy، Saint Petersburg college of the Olympics reserve N. 1
بەشداربووە لەRussian interference in the 2016 United States elections
فەرماندەگرووپی ڤاگنەر
ناکۆکیھێرشی ڕووسیا بۆ سەر ئوکراینا ٢٠٢٢، یاخیبوونی گرووپی ڤاگنەر
دروشمГРУЗ 200 МЫ ВМЕСТЕ
ڕووداوە بەرچاوەکانInternet Research Agency Indictment، Wagner Group–Russian Ministry of Defence conflict، یاخیبوونی گرووپی ڤاگنەر، 2023 Wagner Group plane crash
ناونیشانی ئیمەیڵmailto:press-mail@inbox.ru
بەستەری وەسفکراوhttps://baike.sogou.com/v209467375.htm
ھاشتاگprigoschin
دۆخی مافەکانی لەبەرگرتنەوەئەو کارانەی کە لە مافی چاپکردن و بڵاوکردنەوە پارێزراون
FunderInternet Research Agency، گرووپی ڤاگنەر

یەڤگێنی پریگۆژین (بە ڕووسی: Евге́ний Ви́кторович Приго́жин) [ئ] (١ی حوزەیرانی ١٩٦١[١] - ٢٣ی ئابی ٢٠٢٣) سەرۆکی گرووپی ڤاگنەر، و متمانەپێکراوی نزیکی سەرۆکی ڕووسیا ڤلادیمێر پوتین تا ئەو کاتەی لە مانگی حوزەیرانی ٢٠٢٣دا کودەتایەکی گوماناوی دەستپێکرد[٢] پریگۆژین ھەندێک جار بە " چێشتلێنەری پوتین " ناودەبرێت، چونکە خاوەنی چێشتخانە و کۆمپانیاکانی خواردن و خواردنەوەیە کە خزمەتگوزاری پێشکەش بە کرێملین دەکەن.[٣]

دوای ساڵانێک لە ڕەتکردنەوەی پەیوەندییەکانی لەگەڵ ڤاگنەر، لە ٢٦ی ئەیلوولی ٢٠٢٢ پشتڕاستی کردەوە کە دامەزرێنەری ئەو ڕێکخراوەیە.[٤][٥][٦] ناوبراو ڕای گەیاند کە لە مانگی ئایاری ٢٠١٤ دامەزراندووە، بۆ پشتگیریکردنی ھێزەکانی ڕووسیا لە شەڕی دۆنباس. ئەم دانپێدانانە بەھۆی گرتەیەکی ڤیدیۆیی بووە کە تێیدا پریگۆژین لە زیندانێکی ماری ئێلدا دەرکەوتووە کە زیندانییەکان وەردەگرێت و بەڵێنی ئازادییان پێداوە ئەگەر شەش مانگ لەگەڵ گرووپی ڤاگنەردا خزمەت بکەن.[٧] پریگۆژین ڕۆڵی ڕووسیا لە ھەڵبژاردنەکانی ئەمریکادا زۆرجار ڕەتکردووەتەوە؛ بەڵام لە تشرینی دووەمی ٢٠٢٢ دانی بە ڕۆڵی خۆیدا ناوە لەم جۆرەکارانە و ئاماژەی بەوەدا کە بەردەوام دەبن.[٨]کۆمپانیاکانی و پشتیوانەکانی لەلایەن لە ئەمریکا ڕووبەڕووی سزای ئابووری و تۆمەتی تاوانکاری بوونەتەوە،[٩][١٠] ئاژانسی لێکۆڵینەوەی فێدراڵی پاداشتێکی تا ٢٥٠ ھەزار دۆلار پێشکەش دەکات بۆ ھەر کەسێک کە کە زانیارییەکانی ببێتە ھۆی دەستگیرکردنی پریگۆژین.[١١][١٢] لە تشرینی یەکەمی ٢٠٢٠ یەکێتی ئەورووپا سزای بەسەر یڤگنی سەپاند لە پەیوەندی لەگەڵ پارەدارکردنی چالاکییەکانی گرووپی ڤاگنەر لە لیبیا. لە مانگی نیسانی ٢٠٢٢دا بەھۆی ڕۆڵی لە داگیرکاریی ڕووسیا بۆ سەر ئوکراینا لەلایەن یەکێتی ئەورووپاوە سزای نوێ بەسەریدا سەپێندرا.[١٣]لە مانگی حوزەیرانی ساڵی ٢٠٢٣ پریگۆژین یاخیبوونی دژی سەرکردایەتی سەربازیی ڕووسیا دەستپێکرد و ڕای گەیاند کە ھێزەکانی دەگوازێتەوە بۆ ناو ڕووسیا.[١٤]بەڵام دواتر پێشڕەوییەکانی ڕاگرت بە ڕێکەوتنێک دۆسیەی تاوانکاری لە دژی ئەو لە ھەمان ڕۆژدا ھەڵوەشایەوە؛ بە وتەی دیمیتری پێسکۆڤ، وتەبێژی کرێملین، پریگۆژین دەچێتە بیلاڕووس. ھێزەکانی ڤاگنەر لێپێچینەوەیان لەگەڵ ناکرێت بەھۆی ھەڵگەڕانەوەیان لە دژی ڕووسیا.[١٥]

لە ٢٣ی ئابی ٢٠٢٣، بی بی سی بڵاویکردەوە کە پریگۆژین ئەگەر ھەیە بەھۆی کەوتنە خوارەوەی فڕۆکە تایبەتییەکەی لە ئۆبلاستی تیڤەر لە باکووری مۆسکۆ، لەگەڵ نۆ کەسی دیکە مردبێت.[١٦]

تێبینییەکان[دەستکاری]

  1. ^ Alternatively: Yevgeniy Vicktorovich Prigozhin

سەرچاوەکان[دەستکاری]

  1. ^ "The oil field carnage that Moscow doesn't want to talk about". CNN. 18 February 2018. Archived from the original on 18 February 2018. Retrieved 24 February 2018.
  2. ^ "Navalny asks FSB to investigate Putin's cook". Crime Russia. Archived from the original on 1 March 2019. Retrieved 16 February 2018. ١ی ئازاری ٢٠١٩ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
  3. ^ "Thousands of Russian private contractors fighting in Syria". AP News. Archived from the original on 29 December 2021. Retrieved 12 December 2017.
  4. ^ "Sanctioned Putin Ally Says He Created Russian Mercenary Group". Bloomberg. 26 September 2022. Archived from the original on 27 September 2022. Retrieved 26 September 2022.
  5. ^ "Russian oligarch Yevgeny Prigozhin admits he created the mercenary Wagner Group". Politico. 26 September 2022. Archived from the original on 26 September 2022. Retrieved 26 September 2022.
  6. ^ "Putin's 'chef' Prigozhin admits creating Wagner mercenary outfit in 2014". CNN. 26 September 2022. Archived from the original on 16 January 2023. Retrieved 26 September 2022.
  7. ^ "Russia's Wagner boss: It's prisoners fighting in Ukraine, or your children". BBC News. 16 September 2022. Archived from the original on 4 October 2022. Retrieved 19 September 2022.
  8. ^ "Russia's Prigozhin admits interfering in U.S. Elections". Reuters. 7 November 2022. Archived from the original on 17 November 2022. Retrieved 17 November 2022.
  9. ^ William Echols (4 October 2019). "New Sanctions Against 'Putin's Chef' Prompt Latest Russian Election Meddling Denial". Polygraph.info. Archived from the original on 5 October 2019. Retrieved 5 October 2019.
  10. ^ Fitzpatrick, Jim (7 February 2023). "MPs grill minister over decision to let warlord sue reporter". openDemocracy. Archived from the original on 8 February 2023. Retrieved 9 February 2023.
  11. ^ "Yevgeniy Vicktorovich Prigozhin - Federal Bureau of Investigation". Federal Bureau of Investigation. 9 July 2021. Archived from the original on 16 January 2023. Retrieved 16 January 2023.
  12. ^ "Archived copy" (PDF). Archived from the original on 27 November 2022. Retrieved 16 January 2023.{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link)
  13. ^ "Switzerland Imposed Sanctions on Wagner Group". European Pravda (بە ئینگلیزی). Archived from the original on 27 April 2023. Retrieved 24 June 2023.
  14. ^ Trofimov, Yaroslav (23 June 2023). "Russia Issues Arrest Warrant for Wagner Chief on Charges of Mutiny". Wall Street Journal (بە ئینگلیزی). ISSN 0099-9660. Archived from the original on 23 June 2023. Retrieved 24 June 2023.
  15. ^ CNN, By <a href="/profiles/helen-regan">Helen Regan</a>, <a href="/profiles/andrew-raine">Andrew Raine</a>, Sophie Tanno, Hafsa Khalil, <a href="/profiles/tori-powell">Tori B. Powell</a>, <a href="/profiles/adrienne-vogt">Adrienne Vogt</a> and <a href="/profiles/kaanita-iyer">Kaanita Iyer</a> (2023-06-24). "Case against Prigozhin will be dropped and he will be sent to Belarus, Kremlin spokesperson says". CNN (بە ئینگلیزی). Retrieved 2023-06-25.
  16. ^ "Wagner boss Yevgeny Prigozhin presumed dead after Russia plane crash". BBC News (بە ئینگلیزی). 2023-08-23. Retrieved 2023-08-23.

بەستەرە دەرەکییەکان[دەستکاری]

وەرگیراو لە «https://ckb.wikipedia.org/w/index.php?title=یەڤگێنی_پریگۆژین&oldid=1128805»