شتومەک

شتومەک، یان شمەک^[١] یان کاڵا بە ماتێریاڵێک دەوترێت کە مرۆڤ لەبەر بەکەڵکھاتنی دەیکڕێت. کەڵک و سوودەکەشی لەوەدا دەبینێت کە ئەو ماتێریاڵە دەتوانێت بە چەشنێک وەڵامدەری پێویستییەکان یان تێرکەری حەزەکانی بێت.^[٢] ڕاژە یا خزمەتیش ھەر ئەم سوودە بە مرۆڤ دەگەیەنێت، بەڵام جیاوازیی نێوان شتومەک و ڕاژە ئەوەیە کە یەکەمیان بەرھەست و فیزیکییە، و دووەمیان دەرھەست و ناماددییە.^[٣] ھەندێک جار وشەی بەروبوو وەکوو ھاوواتای شتومەک و کاڵا بەکار دەبرێت، بەڵام زیاتر ئاماژە بە کەرەستەگەلی خاو و بەرھەمگەلی سەرەتایی دەکات.^[٤]

وشەڕەتناسی

لە کوردیی باکووریدا بە شتومەک دەڵێن tiştûmişt (تشتومشت = تشت + و + مشت)،^[٥] و ھەروەھا لە کوردیی باشوورییش چشتومشت Çiştumişt دەڵێن، لەوانەیە شتومەکی سۆرانیش لە وشەی شتومت (شت + و + مت) ەوە کەوتبێتەوە. "شت" کە بە بوونەوەری [زۆرتر] بێگیان دەوترێت، "مت"یش دووبارەبوونەوەی "شت "ە بە دەنگی "م" لە سەرەتاوە، کە لە زۆر وشەی کوردیدا دەبینرێت.^[٦] ئەگەر وا بێت، شتومەک دەقاودەق واتە شت و شت.

وشەی کاڵاش لە "کالبود"ی پاڵەوی کەوتۆتەوە کە بە واتای تەن و شێوەیە.^[٧]

سەرچاوەکان

^ بەرامبەری پەسەندکراوی کۆڕی زانیاریی کورد بۆ وشەی بضاعة -ی عەرەبی، کۆواری کۆڕی زانیاریی کورد، بەرگی یەکەم، ساڵی ۱۹۷۳، لاپەڕەی ۴۲۳
^ www.businessdictionary.com پێناسەی دووەمی وشەی good ٦ی ئابی ٢٠١٧ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
^ وشەنامەی ئابوورزانیی نێونەتەوەییی Deardorffs، وشەکانی "good" ١٥ی شوباتی ٢٠١٧ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە. و "service" ١ی تەممووزی ٢٠١٧ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە..
^ وشەنامەی ئابوورزانیی نێونەتەوەییی Deardorffs، وشەی "commodity" ١٠ی کانوونی دووەمی ٢٠١٧ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە..
^ «tiştûmişt لە ویکیفەرھەنگدا». لە ڕەسەنەکە لە ١٠ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٥ ئەرشیڤ کراوە. لە ٣١ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٤ ھێنراوە. {{cite web}}: |ڕەوشی ناونیشان=no نادروستە (یارمەتی)
^ سەبارەت بە -m لە ویکیفەرھەنگدا ٢٤ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٥ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
^ An Etymological Dictionary of Persian, English and other Indo-European Languages ١٨ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٦ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.

[1] بەرامبەری پەسەندکراوی کۆڕی زانیاریی کورد بۆ وشەی بضاعة -ی عەرەبی، کۆواری کۆڕی زانیاریی کورد، بەرگی یەکەم، ساڵی ۱۹۷۳، لاپەڕەی ۴۲۳

[2] www.businessdictionary.com پێناسەی دووەمی وشەی good ٦ی ئابی ٢٠١٧ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.

[3] وشەنامەی ئابوورزانیی نێونەتەوەییی Deardorffs، وشەکانی "good" ١٥ی شوباتی ٢٠١٧ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە. و "service" ١ی تەممووزی ٢٠١٧ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە..

[4] وشەنامەی ئابوورزانیی نێونەتەوەییی Deardorffs، وشەی "commodity" ١٠ی کانوونی دووەمی ٢٠١٧ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە..

[5] «tiştûmişt لە ویکیفەرھەنگدا». لە ڕەسەنەکە لە ١٠ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٥ ئەرشیڤ کراوە. لە ٣١ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٤ ھێنراوە. {{cite web}}: |ڕەوشی ناونیشان=no نادروستە (یارمەتی)

[6] سەبارەت بە -m لە ویکیفەرھەنگدا ٢٤ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٥ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.

[7] An Etymological Dictionary of Persian, English and other Indo-European Languages ١٨ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٦ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.

[١]

[٢]

[٣]

[٤]

[٥]

[٦]

[٧]