پارتی دیموکرات (تورکیا، ١٩٤٦-١٩٦١)

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
پارتی دیموکرات
دامەزران١ی کانوونی دووەمی ١٩٤٦
ناو بە زمانی فەرمیDemokrat Parti
دامەزرێنەرجەلال بایار
ڕێبەرعەدنان مەندەرس
وڵاتتورکیا
ئایدۆلۆژیای سیاسیپۆپیولیزم
شوێنی بارەگاکانئەنقەرە
گۆڕدراوە لەلایەنJustice Party
کۆتاییھاتن١ی کانوونی دووەمی ١٩٦١

پارتی دیموکرات (بە تورکی: Demokrat Parti) ڕەگ و ڕیشەی دەگەڕێتەوە بۆ پارتی دیموکرات کە لە ساڵی ١٩٤٦ لەلایەن جەلال بایارەوە دامەزراوە. بزووتنەوەی سەرەکی ڕاستڕەو چەندین جار فەرمانڕەوایەتی تورکیای کرد لە سەردەمی: عەدنان مەندەرس، سلێمان دەمیراڵ، و تاتانسو تەجەلی. بەم شێوەیە پارتی دیموکرات سێ سەرۆکی کۆماری تورکیای بۆ کۆمەڵگەی ڕامیاری بەرھەم ھێنا، و بوو بەو لایەنەی کە پارتە ڕاستڕەوەکانی تورکیا بەرھەم دەھێنێت.

پارتی دیموکرات کە بە گۆڕینی ناو و درووشمی پارتی ڕێگای ڕاست دامەزرا، کە لە ساڵی ١٩٨٣ی زایینی بوو، لە ٢٧ی ئایاری ٢٠٠٧ لە دانیشتنی دووەمین کۆنفرانسی گشتی کە لە ھۆتێل ئەنادۆڵ بەڕێوەچوو، ئەو کەسەی کە ئەم ناوەی گۆڕی محەممەد ئاغا بوو کاتێک پۆستی سەرۆکایەتی گشتیی وەرگرت، ھۆکاری سەرەکی ئەم گۆڕانکارییە بۆ کۆکردنەوەی مافی تورکیا بوو لە ژێر یەک سەقفدا، پارتی نیشتمانیی دایک بیری لە یەکگرتنەوە لەگەڵ پارتی دیموکرات دەکردەوە، نەخشەی بۆ دروستکردنی بژاردەیەکی جێگرەوە لە پارتی ڕاستڕەوی سەرەکیدا دانابوو. محەممەد ئاغا ویستوویەتی سیستەمی دوو سەرۆکایەتی پەیڕەو بکات، بەڵام دواتر ئەم یەکێتییە لە ئەنجامی ئەو ناکۆکییەی کە لە نێوان محەممەد ئاگار و ئەرکان مومجۆ سەرۆکی گشتیی پارتی نیشتمانیی دایک سەریھەڵدا، بەدی نەھات. بەھۆی ئەم باروودۆخەوە لە ھەڵبژاردنەکانی پارتی نیشتمانیی دایکدا خۆی کاندید نەکرد و بە تەنیا ھاتە ناو ھەڵبژاردنەکانی پارتی دیموکرات، لە ھەڵبژاردنی ٢٢ی تەممووزدا پارتی دیموکرات ٥.٤٪ی دەنگەکانی بەدەستھێنا، محەممەد ئاگار، سەرۆکی گشتی، بەھۆی لەدەستدانی پارتی ڕێگای ڕاست، کە ٩.٥٦٪ی بەدەست ھێنا بۆ چوار خاڵ، دەستی لە پۆستەکەی کێشایەوە.[١]

سەرچاوەکان[دەستکاری]