فۆرێست گەمپ (فیلم)

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
فۆرێست گەمپ
پۆستەری فیلم
دەرھێنەرڕۆبێرت زەمیکیس
بەرھەمھێنەر
  • وێندی وینەرمان
  • ستیڤ تیش
  • ستیڤ ستارکێی
شانۆنامەئێریک ڕۆس
لەسەر بنەمایفۆرێست گەمپ 
لە لایەن وینستۆن گرۆم
ئەکتەران
  • تۆم هەنکس
  • ڕۆبین وریگ
  • Gary Sinise
  • مایکێڵتی ویڵیامسۆن
  • سالی فیڵد
مۆسیقائالان سیلڤێستری
وێنەگری سینەماییDon Burgess (cinematographer)
مۆنتاژئاڕسۆر سجمیکتت
بڵاوکردنەوەپاراماونت پیکچەرز
دەرچوون
  • ٢٣ی حوزەیرانی ١٩٩٤ (1994-06-23) (Lلۆس ئەنجلس)
  • ٦ی تەممووزی ١٩٩٤ (1994-07-06) (United States)
ماوەی فیلم142 خوولەک
وڵاتویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا
زمانئینگلیزی
تێچوون$55 میلیۆن[١]
داھات$678.2 میلیۆن[١]

فۆرێست گەمپ بە (ئینگلیزی:Forrest Gump) فیلمێکی ئەمریکی ساڵی ١٩٩٤ ە لە ژانری کۆمێدی دراما دایە بە دەرهێنەری ڕۆبێرت زەمیکیس و سیناریۆنووسی ئێریک ڕوس. کە لەسەر بنەمای ڕۆمانێکە بە هەمان ناو کە بەرهەمی وینستن گرووم هی ساڵی ١٩٨٤. بە دەورگێڕی ئەکتەرە بەناوبانگەکان تۆم هانکس، ڕابین ڕایت، گرەی سینسێ، مایکێلتی ویلیامسون و ساڵی فەیلد.

چیرۆکەکە باس لە چەندین دەیە لە ژیانی فۆرێست گەمپ(هانکس)، پیاوێکی بیرکۆڵ و دڵۆڤان خەڵکی ئاڵباما کە شایەتحاڵی چەندین ڕووداوی مێژوویی سەدەی بیستی ویلایەتە یەکگرتووەکان بووە و نەزانستە کاریگەری لەسەریان هەبووە. شایانی باسە کە فیلمەکە جیاوازی بەرچاوی هەیە لەگەڵ ڕۆمانەکە.

وێنەگرتنی سەرەکی لە نێوان ئۆگێست و دێسەمبەری ١٩٩٣ و زۆربەی لە جۆرجیا، کارۆلینای باکووری و کارۆلینای باشووری گیراوە. لە دیمەنی بینگەیی بەربڵاو بۆ پتەو کردنی ئەرشیڤی هەنکس و گەشە پێدانی دیمەنەکانی تر کەڵک وەرگیراوە. هەروەها موسیقای دەنگی فیلم ماوەی جیاواز لە دیمەنی فیلمەکە پەرچ دەداتەوە.

فۆرێست گەمپ لە ویلایەتیە یەکگرتووەکان لە ڕێککەوتی ٦ جولای ١٩٩٤ هاتە سەر پەردەی سینەما و ڕوانگەی باشی بۆ دەرهێنەری ڕۆبێرت زەمیکیس، دەورگێڕی بە تایبەت گرەی سینسێ و تۆم هانکس، دیمەنی بینگەیی، موسیقا و سیناریۆی وەرگرت. فیلمەکە لە بڵیتگەی سەرکەوتنێکی مەزنی بەدەست هێنا، هەر لەو ساڵەی چوو لە دەستەی باشترین فیلمە بەرهەم هاتووەکانی ئەمریکا و (٦٧٨.٢) میلیۆن دۆلاری ئەمریکی لە سەرانسەری جیھان بەدەستھێنا و بوو بە دووەم فیلمی پڕداهاتی ئەمریکا دوای پاشای دارستان لە ساڵی ١٩٩٤، دەنگی فیلم زۆرتر لە ١٢ میلیۆن کۆپی لێ فرۆشرا. فۆرێست گەمپ براوەی شەش خەڵاتی ئەکادیمی بوو: باشترین دیمەن، باشترین دەرهێنەر، باشترین دەورگێڕ بۆ هانکس، باشترین وەرگرتنی سیناریۆ، باشترین دیمەنی بینگەیی و باشترین مۆنتاژی فیلم. هەروەها پاڵێوراروی زۆر خەڵاتی تر بوو وەک گۆڵدن گڵەب، ئەکادیمایی خەڵاتکردنی بەریتانیا و سەندیکای خەڵاتکردنی دەورگێڕ.

لە ساڵی ٢٠١١  لێکدانەوەی جیاواز لە پاڵەوانێتی سەرەکییەکان و هێما ڕامیارییەکانی فیلم کراوە. پەڕتووکخانەی کۆنگرێس فیلمەکەی هەڵبژارد بۆ پاراستن لە ناوەندی تۆمارکردنی فیلمی ویلایەتە یەکگرتووەکان لەبەر بایەخی کولتووریی، مێژوویی و جوانی زانی.  


چیرۆک[دەستکاری]

ساڵی ١٩٨١ لە ویستگەیەکی پاس لە سەڤانای  جۆرجیا پیاوێک بە ناوی فۆرێست گەمپ چیرۆکی ژیانی بۆ بێگانەکانی دانیشتوو لە لای کورسیەکەیدا دەگێڕێتەوە.

ساڵی ١٩٥٦ لە گرینبۆوی ئاڵبامای، فۆرێستی لاو کە بە مەچەکبەندی لاقەوە گیری خواردبوو هەتا بڕبڕەی چەماوەی ڕاست بێتەوە، و نەیدەتوانی بە جوانی بە ڕێگەدا بڕوات فۆرێست بە تەنیا لەگەڵ دایکی دەژیا کە خانوویەکی تەختەیی لەدەرەوەی ماڵە خۆیان هەبوو و کرێگرتەی زۆری ڕادەکێشا، ئەوە ئێلڤیس پرێسلیش لە خۆ دەگرێتەوە کە گیتاری بۆ فۆرێست دەژەنی و سەمای جێرکی فۆرێستی پتەو دەکرد. فۆرێست یەکەم ڕۆژی لە خوێندنگە لەگەڵ کچێک بە ناوی جێنی کۆران ئاشنا دەبێت و دەبنە باشترین هاوڕێی یەکتر.

فۆرێست هەمیشە سووکایەتی پێ دەکرا لەبەر لاوازی فیزیکی و کەم هزرییەکەی. کاتێک چەند کەسێک کە بۆ ئازار دانی ڕێی دەکەوتن مەچەکبەندی دەشکێت و دەردەکەوێت کە ڕاکەرێکی زۆر خێرایە و لە ئاکامدا ساڵی ١٩٦٣ ئەو بەهرەیە دەبێتە هۆی وەرگرتنی زانستنامەی تۆپیپێ لە زانکۆی ئاڵباما. ئەو جێیەی کە لەلایەن بیەر بریانت مەشقی پێکرا و پارێزگار جۆرج واڵاس لە پێش دەرگای بینای خوێندنگە ڕاوەستابوو بینەری بوو، (کە هاتبوو پەڕتووکێک بگەڕێنێتەوە بۆ ڤیڤیان ماڵۆن جونێس) و بوو بە باشترین شەپ لێدەرەوە و ناوی چوو بۆ هەموو تیمە ئەمریکاییەکان و لە کۆشکی سپی لەگەڵ سەرۆک جۆن ئێف. کێنەدی دیدار دەکات.

دوای دەرچوون لە زانکۆ ساڵی ١٩٦٧، فۆرێست پەیوەستی لەشکری ویلایەتە یەکگرتووەکان بوو. لەکاتی مەشقی سەرەتاییدا لەگەڵ کەسێک بە ناوی بێنجامین بوفۆرد (بەناوبانگ بە بوبا) دەبێتە هاوڕێ کە قایلی دەکات دوای ڕزگار بوونیان لەگەڵی بچتە ناو پیشەی ڕۆبیان گرتن. دواتر هەر ئەوساڵە بەڕێ دەکرێن بۆ ڤیێتنام، کە دە نۆهەمین بەشی هێزی پیادە لە ناوچەی مەکۆنگ دەڵتا لەژێر سەرکردایەتی ئەفسەر دەن تایلۆر خزمەتیان کرد. پاش چەند مانگ هێرشی ئاسایی دەستەکەیان دەکەونە داوێک لەکاتی پاسەوانیدا و بوبا لەو هێرشەدا دەکوژرێت و فۆرێست چەندین برینداران ڕزگار دەکات کە ئەفسەر دەنیش بە دوو قاچی لەدەست دراو لەگەڵ دەبێ. کە دڵپڕ دەبێت لە فۆرێست چون ئاواتی ئەوە بوو وەک ئەژدادی لە کاتی بەرەنگاریدا بکوژێت نەک بگەڕێتەوە بۆ ماڵ. فۆرێست چەند مەدالیای پێ بەخشرا وەک مەدالیای شەرەف بۆ قارەمانەتی لەلایەن سەرۆک لیندۆن بی جانسن.

لە کۆبوونەوەی دژە شەڕی پێنتاگۆن لە مانگی ئازار فۆرێست لەگەڵ ئەبی هافمەن دیدار دەکات و لەگەڵ جەنی یەک دەگرنەوە کە ئاڵودەی مادە بێ هۆشکەرەکان و چالاکێکی دژە شەڕ بووە. هەروەها فۆرێست بەهرەی پینگ پۆنگ گەشە پێدەدات و دەبێتە ناودارێکی وەرزشی و لەگەڵ تیمی چینیەکان بۆ پینگ پۆنگی دیپلۆماسی پێشبڕکێ دەکات، و لە چاوپێکەوتنێک لەگەڵ جۆن لێنۆندا لە بەرنامەی دیک کاڤێت، فۆرێست ئێوارەی ساڵی نوێی ١٩٧٢ی لە شاری نیویۆرک لەگەڵ ئەفسەر دەن بەسەر دەبات کە ئاڵودەی کەحول بووە و دڵپڕە لەبەر لاوازی خۆی و بێهەستی حکومەت بە پزیشکی ئاژەڵانی ڤیێتنام. سەرکەوتنەکانی پینگ پۆنگی فۆرێست لە ئاکامدا دەبنە هۆی دیدارێک لەگەڵ سەرۆک ڕیچارد نیکسۆن، و دەوڵەت ژوورێک لە کۆمەڵە بینای واترگەیتی پێدەدا و نەخواستە خەنزاری واترگەیت ئاشکرا دەکات.

دوای تەواو بوون لە سەربازی فۆرێست دەگەڕێتەوە گرینبۆوی و کۆمپانیایەک دادەمەزرێنێت کە ڕاکێتی پینگ پۆنگی درووست دەکات. لە داهاتی ئەو کۆمپانیایەی بۆ کڕینی بەلەمی ڕۆبیان گرتن کەڵک وەردەگیرێت هەتا بڕیارەکەی بە بوبای بەجێ بگەینێت. ئەفسەر دەن لە ساڵی ١٩٧٤ پەیوەستی فۆرێست دەبێت و سەرەتا سەرکەوتنێکی زۆر بچوک بەدەست دێنن. دوای ئەوەی کە بەلەمەکەیان تەنیا ڕزگار بووی گەردەلوولی کارمێن بوو کۆمەڵێکی گەورە لە ڕۆبیانیان دەرهێنا و کۆمپانیای ڕوبیانی بوبا گەمپیان دامەزراند، دوای ئەوە لە ئاکامدا ئەفسەر دەن دەستخۆشی لە فۆرێست کرد بۆ ڕزگارکردنی ژیانی و هەردووک بوون بە میلیۆنەر بەڵام فۆرێست نیوەی داهاتی خۆی بەخشی بە بنەماڵەی بوبای بۆ هاندانیان. فۆرێست دەگەڕێتەوە ماڵێ بۆ پێڕاگەیشتن بە دایکی هەتا بەهۆی شێرپەنجەوە گیانی لەدەست دەدا.

لە ساڵی ١٩٧٦ جێنی لە جەرگەی چاکبوونەوەدا لە مادە هۆشبەرەکان و ئازاردانی دەگەڕێتەوە بۆ سەردانی فۆرێست و دوای ماوەیەک خوازبێنی لە فۆرێست دەکات و پێی دەڵێت کە خۆشی دەوێت و شەوێک لەگەڵ یەک دەخەون بەڵام بەیانی فۆرێستی بە دڵشکاوی بەجێی دێڵێت و فۆرێست بە بێ هیچ هۆکارێک سێ ساڵی داهاتووی بە هەڵاتن و بە دڵڕەقی بە دەشت و دەر وەک ماراسۆن دەگوزەرێنێت و دیسان فۆرێست بەناوبانگ دەبێت و خەڵکێکی زۆر لەگەڵی دەکەون و ڕۆژێک بە بێ هیچ هۆکارێک دەست ڕادەگرێ لە هەڵاتن و دەگەڕێتەوە بۆ گرینبۆوی.

لە ساڵی ١٩٨١، فۆرێست نامەیەکی لەلایەن جێنی وەرگرتووە و لە ویستگەیەکی پاس دانیشتووە تا سەردانی بکات و لە ئاکامدا لەگەڵ جێنی یەک دەگرنەوە و لەگەڵ کوڕەکەیان بە ناوی فۆرێست گەمپی بچوک ئاشنا دەبێت و پێی دەڵێت کە نەخۆشە بە ڤایرۆسێکی نەناسراو.  سێ بە سێ دەگەڕێنەوە بۆ گرینبۆوی و جێنی و فۆرێست لەکۆتاییدا هاوسەرگیری دەکەن بەڵام ساڵێک دواتر جێنی دەمرێت. فیلمەکە بە چاو لێکردنی فۆرێست کوڕەکەی بۆ خوێندنگە تەواو دەبێت.


بەستەرەکان[دەستکاری]

سەرچاوە[دەستکاری]

  • ^ ئ ا ھەڵەی ژێدەرەکان: تاگی <ref> ھەڵە؛ ھیچ دەقێک بۆ ژێدەری BOXTotal نەدراوە
  • ^ "AFI|Catalog". catalog.afi.com. Retrieved 2022-05-17.
  • [١]

    1. ^ Zemeckis, Robert (1994-07-06), Forrest Gump (Drama, Romance), Paramount Pictures, The Steve Tisch Company, Wendy Finerman Productions, retrieved 2022-05-17

    [١]

    1. ^ Forrest Gump (بە ئینگلیزی), retrieved 2022-05-17
    2. ^ "Forrest Gump Movie Official Website | Trailers and Gallery | Paramount Pictures". Forrest Gump Movie Official Website | Trailers and Gallery | Paramount Pictures (بە ئینگلیزی). Retrieved 2022-05-17.

    پەراوێزەکان[دەستکاری]

    1. ^ "Forrest Gump | Plot, Cast, Awards, & Facts | Britannica". www.britannica.com (بە ئینگلیزی). Retrieved 2022-05-17.
    2. ^ "35 fascinating facts about 'Forrest Gump'". al (بە ئینگلیزی). 2019-06-25. Retrieved 2022-05-17.