شەڕی شۆڕشگێڕیی ئەمریکا

شەڕی شۆڕشگێڕیی ئەمریکا یان شەڕی سەربەخۆیی ئەمریکا (بە ئینگلیزی: American Revolutionary Wa) وەک ململانێیەک لە نێوان شانشینی بەریتانیا و سێزدە داگیرکەری بەریتانیا لە ئەمریکای باکوور دەستی پێکرد و لە کۆتاییدا گۆڕا بۆ ململانێیەکی جیھانی لە نێوان چەند زلھێزێکی گەورەی ئەورووپا. شەڕی شۆڕشی ئەمریکا دەرئەنجامی شۆڕشی سیاسی ئەمریکا بوو، کە بە ململانێی نێوان پەرلەمانی بەریتانیا و ئەو کۆلۆنیالیستانەی کە ناڕەزایەتیان دەربڕی بەرامبەر بە یاسای مۆر دەستی پێکرد. ئەمریکییەکان پەسەندکردنی یاسای مۆریان بە نادەستووری زانی. پەرلەمان مافی خۆی بۆ سەپاندنی باج بەسەر کۆلۆنیالیستەکاندا پێشێل کرد، ئەمریکییەکانیش وەک ھاووڵاتی بەریتانیا داوای مافەکانیان دەکرد و بەبێ ئەوەی لە پەرلەمان ئامادەبن باج بدەن. ئەمریکییەکان لە ھەر داگیرکارییەکدا حکوومەتێکی سێبەریان پێکھێنا و کۆنگرەی کیشوەرییان دامەزراند. بایکۆتی ئەمریکی بۆ چای بەریتانی بووە ھۆی ئاھەنگی چای بۆستن لە ساڵی ١٧٧٣. لە بەرامبەر ئاھەنگی چای، لەندەن ویلایەتی سەربەخۆی ماساشوستسی ڕووخاند و خستە ژێر دەسەڵاتی سوپایەک لەژێر فەرماندەیی جەنەڕاڵ تۆماس. لە نیسانی ساڵی ١٧٧٥، گەیج سوپای فریاگوزاری نارد بۆ دەرەوەی بۆستن بۆ دامرکاندنەوەی ئاژاوەگێڕییەکان. میلیشیا ناوخۆیییەکان کە بە «پیاوە بچووکەکان» ناسراون بۆ ڕووبەڕووبوونەوەی سوپای بەریتانیا ھەستان و نزیک بوو پێشڕەوی سوپاکە لەناوببەن. ھەر ئەگەرێکی سازشکردن کاتێک نەما کە کۆلۆنیالیستەکان لە ٤ی تەممووزی ١٧٧٦ سەربەخۆیی خۆیان ڕاگەیاند و ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکای نوێیان دامەزراند.

سەرچاوەکان

• بەشداربووانی ویکیپیدیا، «American Revolutionary War»، ویکیپیدیای ئینگلیزی. سەردان لە ٤ی ئازاری ٢٠٢٣.