شێخ محێدینی کەرکوکی

ناوی شێخ محمد کوڕی شێخ حەسەنی گڵەزەردە کوڕی سەید موحەمەدی نۆدێی بەرزنجی حوسەینی، کە نازناوی (محي الدين)ی هەبووە و بە شێخ محێدینی کەرکووک ناسراوە

مەرقەدی حەزرەتی شێخ محێدنی کەرکوک

لە دێی قووڵە لە بازیان لەدایکبووە ساڵی ١١٣٣ ی کۆچی و سێ کوڕی هەبووە بەناوی شێخ عبدالعزیز و شێخ محمد و شێخ حەسەن کە لە شیخ عبدالعزیز شێخ مەحمودی قوطب(شۆریجە) بەجێ ماوە و بنەماڵەی شێخ حەسەنیش لە دێی قوولەی بازیاندا ماوەتەوە ، شێخ محێدین لەسەر مەزهەبی شافعی بووە، تەریقەتی قادری هەبووە کە لە مامی خۆی (شێخ ئیسماعیلی ولیانی) وەریگرتووە ، لەوانەشی کە لە بەردەستی شیخ محێدیندا پێگەیشتوون شێخ عبدالصمدی گڵەزەردەی برای و شێخ مارفە کۆستەی ئامۆزای بوون

سەرەتا لە دێی قووڵە بووە پاشان ساڵی ١١٧٩ ی کۆچی تەشریفی چووە بۆ کەرکووک ، زانایەکی خواناس و زاهید بوو و یەکێکە لە شێخە گەورەکانی ناو کورد ، زانستەکانی لەخزمەت ناودارترین زاناکانی کوردستان وەک (شێخ مصطەفای غەزائی و شێخ جەعفەری مەجزوم و شێخ موئمینی سازانی و شێخ جەلالی خورماڵی و مەلا عبدالله ی هەراتی ) خوێندووە ، خاوەنی زیاتر لە ١٤ بەرهەمە لە بوارەکانی ئاین و تەصەوف و پزیشکی ، هاوسەردەمی موفتی زەهاوی بووە ، شارەزاییەکی تەواوی لە زمانی ( عەرەبی و تورکی و فارسی و هندی و سریانی) هەبووە

مەرقەدی حەزرەتی سەید شێخ محێدنی کەرکوک

لەگەڵ باوکی سەفەری کردووە بۆ خاکی حیجاز و لەوێ فێری فیقهـ بووە و پاشان دوای کۆچی دوایی شێخ حەسەنی باوکی لە گڵەزەرد گەڕاوەتەوە لە دێی قووڵە بووە بە مامۆستا و ئیمام و وانەی وتووەتەوە و یەک دوو ساڵ لەو دێیەدا ماوەتەوە و دوایی چووە بۆ ناحیەی قەرەحەسەن و لە دێی تەیمەز ئاوا دانیشتووە و سێ ساڵ تێیدا ماوەتەوە و پاش ئەوە تەشریفی چووەتە کەرکووک و بەردەوام بووە لە ئیرشاد هەتا وەفاتی فەرمووە ساڵی ١١٩٥ ی کۆچی و لە نزیک تەکیەکەی خۆی لە گۆڕستانێکی شاری کەرکووک بەخاک سپێردرا کە ئێستا بە گۆڕستانی شێخ محێدین ناسراوە

شێخ عبدالرزاقی دێلێژە دەفەرموێت : لە کۆساری گڵەزەردەدا کەم تەختە بەرد هەیە کە شێخ محێدین نوێژی لەسەر نەکردبێ و سوجدەی بۆ خودا لەسەر نەبردبێ

نمونەیەک لە کەراماتەکانی :

لە زمانی شێخ یاسینی بەرزنجەییەوە دەگێڕنەوە دەفەرموێت : لەگەڵ شێخ محێدیندا کەوتینە ڕێ بۆ بەرزنجە ، کاتێ لە دێی گڵەزەرد دەرچووین باوکم کە شێخ ڕەسولی بەرزنجیە و خاڵی شێخ محێدینە ، فەرمووی : ئێوە ئەمڕۆ مەدەن لە ئاوی تانجەرۆ ، ئاوەکە زۆرە ، من سوارم دەرئەچم ئێوە ڕاوەستن تا ئاوەکەی ئەنیشێتەوە ، باوکم بە سواریی ڕۆیشت ، ئەو ڕۆیشت و ئێمە ماینەوە ، زۆری پێ نەچوو شێخ محێدین هات دەستی گرتم و فەرمووی : بێن بە شوێنما ، ڕۆیشتە ناو چەم و ئێمەش بە دوایدا لە چەم پەڕینەوە ، کە تەماشام کرد دەبینم لەشمان تەڕ نەبوو بوو ! کاتێ گەییشتین بە باوکم ، فەرمووی : ئەمە کاری محێدینە ، ئەگەرنا ئێوە ئەو پیاوە نەبوون وا لەو ئاوە دەربچن

هەندێک لە بەرهەمەکانی شێخ محێدنی کەرکووک :

١) بحر الانساب

٢)جامع الفوائد

٣)برأ الالام

٤)مجمع الجواهر

٥)ابدال الاعمال

٦) معاون الآل في فضائل الآل

٧)جليب الراحة والأفاقة في رفع الفاقة

٨)رسالة في الأوفاق و الطب و دفع الشيطان

٩)أصلاح النفوس و اداب السلوك

١٠)كشاف الكروب باعثة لتلين القلوب

١١) السيف القاطع

١٢)كشف الأعمال

١٣)ضائع الأعمال

١٤)تسهیل الصعاب

١٥)النباء العظيم

١٦)شرح الهمزية

١٧)القصيدة المعشرة

١٨)صنائع الأعمال

١٩)الصلوات

تێبینی : ئەمانە هەموو دەستنوسن و چاپ نەکراون

سەرچاوەکان

1- مەلا عبد الكريم المدرس – علماء في خدمة العلم والدين – لاپەڕە (504 – 505 – 558) .

2- حسين القاضي – شرح السالكين – لاپەڕە (12) .

3- شێخ محمد الخال – معروف النودهي البرزنجي ، لاپەڕە (76 – 77) .

4- معروف الرشلاني – مناقب السادات البرزنجية – مخطوطة ژمارە ( 1283 )

5-بابە شیخ مەردۆخی ڕۆحانی - مێژووی ناودارانی کورد - بەرگی یەکەم - لاپەڕە (260)

6-محمد أمين زكي - تأريخ السليمانية - لاپەڕە (226)

7-مەلا طاهر مەلا عبدالله بەحرکەیی - مێژووی زانایانی کورد - بەرگی سێهەم - لاپەڕە (103 - 104)

8- مجمع المؤلفين - جوزئی 12 - لاپەڕە (207)

9-مەلا عبدالکریمی مودەریس - بنەماڵەی زانیاران - لاپەڕە (251 -252)

10- شێخ سیروان سەرگەڵویی - ژیاننامەی پیاوچاکان ، ساداتی بەرزنجە - لاپەڕە (91-95)