شۆڕشی ١٨٤٨ی مەجارستان

شۆڕشی ١٨٤٨ی مەجارستان
	; تابلۆی ھونەرمەند میھالی زیچی کە تیایدا ساندۆر پێتۆفی گۆرانی نیشتمانی دەڵێتەوە بۆ گەلەکەی، لە ١٥ی ئازاری ١٨٤٨
ڕێکەوت	١٥ی ئازاری ١٨٤٨ – ٤ی تشرینی یەکەمی; (١ ساڵ و ٦ مانگ و ١٩ ڕۆژی خایاند)
شوێن	شانشینی مەجارستان، ئیمپراتۆریەتیی نەمسا
ئەنجام	سەرکەوتنی ڕووسی و نەمساییەکانشۆڕش سەرکوت کرا مەجارستان خرایە ژێر یاسای سەربازی; ١٣ ژەنەڕاڵی یاخیبوو لە سێدارەدران; مەجارستان تا سازانی نەمسا و مەجارستان لە ساڵی ١٨٦٧ خرایە ژێر دەسەڵاتداریەتیی سەربازییەوە.; ئیمپراتۆریەتیی نەمسا سیاسەتی بەئەڵمانیکردن پەیڕەو دەکات;
جەنگاوەران
ئیمپراتۆریەتیی نەمسا; ئیمپراتۆریەتیی ڕووسیا	شانشینی مەجارستان
زیان و تیاچوونەکان
١٧٠ ھەزار پیاو لە ئیمپراتۆریەتیی نەمسا، و ٢٠٠ ھەزار پیاو لە ئیمپراتۆریەتیی ڕووسیا	سەرەتای ساڵی ١٨٤٩: ١٧٠ ھەزار پیاو

شۆڕشی مەجارستان لە ساڵی ١٨٤٨، کە لە مەجارستان بە شۆڕشی ھەنگاری و جەنگی سەربەخۆیی ساڵی ١٨٤٨‒١٨٤٩ ناسراوە (بە مەجاری: 1848–49-es forradalom és szabadságharc) یەکێک بوو لە زۆرێک لە شۆڕشەکانی ١٨٤٨ و پەیوەندی ھەبوو بە شۆڕشەکانی ١٨٤٨ی ئیمپراتۆریەتیی نەمسا.^[١] ھەرچەندە شۆڕشەکە شکستی ھێنا، بەڵام یەکێکە لە ڕووداوە ھەرە گرنگەکانی مێژووی نوێی مەجارستان، کە بەردی بناغەی ناسنامەی نەتەوەیی مەجارستانی مۆدێرن پێکدەھێنێت. ساڵڕۆژی سەرھەڵدانی شۆڕش، ١٥ی ئازار، یەکێکە لە سێ جەژنە نیشتمانییەکانی مەجارستان.^[٢]^[٣]

لە نیسانی ساڵی ١٨٤٨دا مەجارستان بووە سێیەم وڵاتی کیشوەری ئەورووپا (دوای فەڕەنسا لە ساڵی ١٧٩١ و بەلجیکا لە ساڵی ١٨٣١) کە یاسایەکی دەرکرد بۆ جێبەجێکردنی ھەڵبژاردنی پەرلەمانی دیموکراسی. یاسای نوێی مافی دەنگدان (یاسای پێنجەمی ساڵی ١٨٤٨) پەرلەمانی فیۆداڵی کۆنی گۆڕی بۆ پەرلەمانێکی دیموکراسی. ئەم یاسایە لەو کاتەدا فراوانترین مافی دەنگدانی لە ئەورووپا پێشکەش دەکرد. یاساکانی مانگی نیسان ھەموو سودەکانی دەرەبەگەکانی مەجارستانی بە تەواوی سڕییەوە.^[٤]

سەرچاوەکان

^ Macartney، C. A. (2014-09-04). The Habsburg Empire: 1790-1918 (بە ئینگلیزی). Faber & Faber. ISBN 978-0-571-30629-9.
^ «Heritage History - Products». www.heritage-history.com. لە 2024-10-20 ھێنراوە.
^ Mutschlechner، Martin (2014-06-16). «The Hungarian war of independence 1848/49». Der Erste Weltkrieg (بە ئینگلیزی). لە 2024-10-20 ھێنراوە.
^ Thornhill، Chris (2011-07-14). A Sociology of Constitutions: Constitutions and State Legitimacy in Historical-Sociological Perspective (بە ئینگلیزی). Cambridge University Press. ISBN 978-1-139-49580-6.

[1] Macartney، C. A. (2014-09-04). The Habsburg Empire: 1790-1918 (بە ئینگلیزی). Faber & Faber. ISBN 978-0-571-30629-9.

[2] «Heritage History - Products». www.heritage-history.com. لە 2024-10-20 ھێنراوە.

[3] Mutschlechner، Martin (2014-06-16). «The Hungarian war of independence 1848/49». Der Erste Weltkrieg (بە ئینگلیزی). لە 2024-10-20 ھێنراوە.

[4] Thornhill، Chris (2011-07-14). A Sociology of Constitutions: Constitutions and State Legitimacy in Historical-Sociological Perspective (بە ئینگلیزی). Cambridge University Press. ISBN 978-1-139-49580-6.

[١]

[٢]

[٣]

[٤]