دەروازە:ماتماتیک/وتاری ھەڵبژێردراو/٧

لادانی پێوانەیی (ھێما دەکرێت بە: σ) لە زانستی ئاماردا، پێوەرێکە لە پێوەرەکانی پەرتبوون و بۆ بەراوردکردن و شیکاریی پێدراوەکان بەکار دێت و بریتییە لە ڕەگی دووجای ڤاریانس. ڤاریانس بەم شێوە $\sigma ^{2}$ ھێما دەکرێت و بریتییە لە ناوەندی دووجاکانی جیاوازی نێوان پێدراوە جیاوازەکان و ناوەندی پێدراوەکانی کۆمەڵەکە:

$\sigma ^{2}={\frac {1}{N}}\sum _{i=1}^{N}(x_{i}-{\overline {x}})^{2}$

لەم ھاوکێشەدا ${\overline {x}}$ ناوەندی پێدراوەکان و ${N}$ ژمارەی پێدراوەکانە:

${\overline {x}}={\frac {1}{N}}\sum _{i=1}^{N}x_{i}={\frac {x_{1}+x_{2}+\cdots +x_{N}}{N}}$

دەستەواژەی لادانی پێوانەیی یەکەم جار لەلایەن کارڵ پێرسۆن لە ساڵی ١٨٩٤ پێشنیار کرا.

زیاتر...