بۆ ناوەڕۆک بازبدە

دەروازە:شیکاریی ماتماتیکی/زانای ھەڵبژێردراو

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە

زانای ھەڵبژێردراو ١

دەروازە:شیکاریی ماتماتیکی/زانای ھەڵبژێردراو/١

ئێستێفان باناخ (بە ئینگلیزی: Stefan Banach)؛ لەدایکبووی (١٨٩٢-0٣-٣٠) ٣٠ی ئازاری ١٨٩٢ کۆچی دوایی ٣١ی ئابی ١٩٤٥(١٩٤٥-0٨-٣١)) ماتماتیکزانێکی پۆڵەندایی بوو. بە گشتی یەکێک بوو لە گرینگترین و کاریگەرترین ماتماتیکزانانی سەدەی بیستەم. باناخ دامەزرێنەری شیکاریی فانکشنی مۆدێرن و ئەندامی سەرەکی قوتابخانەی لوۆو بوو. کاری سەرەکی ئەو کتێبی ١٩٣٢ تیۆریی کردارە ھێڵییەکانە، کە یەکەم توێژینەویە لەسەر تیۆریی گشتی شیکاریی فانکشنی.

ھەندێک لەو چەمکانەی لە ماتماتیکدا بەناوی باناخ ناسراون، بریتین لە، بۆشاییی باناخ، جەبری باناخ، پارادۆکسی باناخ-تارسکی، تیۆرمی ھان-باناخ، تیۆرمی باناخ-ئێشتێنھاوس، تیۆرمی باناخ-ئالاغلو و تیۆرمی خاڵی نەگۆڕی باناخ. ئێستێفان باناخ لە ڕێکەوتی ٣٠ ئازاری ١٨٩٢ لە شەقامی لازارۆس نەخۆشخانەی گشتی کراکۆو لەدایک بوو. دایک و باوکی ھەردووکیان بە ڕەچەڵەک خەڵکی ناوچەی پۆدھال بوون.

زیاتر...

زانای ھەڵبژێردراو ٢

دەروازە:شیکاریی ماتماتیکی/زانای ھەڵبژێردراو/٢

ئۆگوستین-لوی کۆشی (بە فەڕەنسی: Augustin-Louis Cauchy) (لەدایکبوون ٢١ ئابی ١٧٨٩-کۆچی دوایی ٢٣ ئایاری ١٨٥٧) ماتماتیکزان، فیزیکزان و ئەندازیاریی فەڕانسەوی و یەکێک لە کەسانێک بوو کە بەردی بناغەی شیکاریی ماتماتیکی دانا و لە زۆرێک لە لقەکانی ماتماتیکدا پێشەنگ بوو، و لە یەکەم کەسانێک بوو بەشێوەیەکی یاسایی تیۆرمە ماتماتیکییەکانی جیاکاری و تەواوکاری سەلماند.

کۆشی، کاریگەرییەکی زۆری ھەبوو لەسەر ھاودەمەکانی، ھانس فرێدێنتال سەبارەت بە کۆشی دەڵێت: «چەمک و تیۆرمە ماتماتیکییەکان زۆرتر لە ھەر ماتماتکیزانێکی تر بەناوی کۆشییەوە ناونراون».

کۆشی نووسەرێکی بەبڕشت بوو؛ نزیکەی ھەشتسەد وتار و توێژینەوەی نووسی و پێنج کتێبی خوێندنگەی لەسەر بابەتە جۆراوجۆرەکانی ماتماتیک و فیزیای ماتماتیکی نووسیوە.

زیاتر...

زانای ھەڵبژێردراو ٣

دەروازە:شیکاریی ماتماتیکی/زانای ھەڵبژێردراو/٣

کارڵ تیۆدۆر ویلھام ڤایەرشتراس (بە ئەڵمانی: Karl Weierstraß؛ لەدایکبووی ٣١ی تشرینی یەکەمی ١٨١٥ – مردووی ١٩ی شوباتی ١٨٩٧) ماتماتیکزانێکی ئاڵمانی سەدەی نۆزدەھەم بوو، زۆر جار بە باوکی شیکاریی مۆدێرن ناوی لێ دەبەن. ڤایەرشتراس زانکۆی بەجێ ھێشت و بە بێ ھیچ پلەیێک فێری ماتماتیک بوو سەرەڕای ئەوە وەکوو مامۆستایەک پەروەردە بوو و وانەی ماتماتیک، فیزیک و ڕووەکناسی و ھەروەھا، ژیمناستیکی دەوت.

زیاتر...

زانای ھەڵبژێردراو ٤

زانای ھەڵبژێردراو ٥

زانای ھەڵبژێردراو ٦

زانای ھەڵبژێردراو ٧

زانای ھەڵبژێردراو ٨

زانای ھەڵبژێردراو ٩

زانای ھەڵبژێردراو ١٠

زانای ھەڵبژێردراو ١١

زانای ھەڵبژێردراو ١٢

زانای ھەڵبژێردراو ١٣

زانای ھەڵبژێردراو ١٤

زانای ھەڵبژێردراو ١٥

زانای ھەڵبژێردراو ١٦

زانای ھەڵبژێردراو ١٧

زانای ھەڵبژێردراو ١٨

زانای ھەڵبژێردراو ١٩

زانای ھەڵبژێردراو ٢٠

زانای ھەڵبژێردراو ٢١

زانای ھەڵبژێردراو ٢٢

زانای ھەڵبژێردراو ٢٣

زانای ھەڵبژێردراو ٢٤

زانای ھەڵبژێردراو ٢٥

زانای ھەڵبژێردراو ٢٦

زانای ھەڵبژێردراو ٢٧

زانای ھەڵبژێردراو ٢٨

زانای ھەڵبژێردراو ٢٩

زانای ھەڵبژێردراو ٣٠

زانای ھەڵبژێردراو ٣١

زانای ھەڵبژێردراو ٣٢

زانای ھەڵبژێردراو ٣٣

زانای ھەڵبژێردراو ٣٤

زانای ھەڵبژێردراو ٣٥

زانای ھەڵبژێردراو ٣٦

زانای ھەڵبژێردراو ٣٧

زانای ھەڵبژێردراو ٣٨

زانای ھەڵبژێردراو ٣٩

زانای ھەڵبژێردراو ٤٠

زانای ھەڵبژێردراو ٤١

زانای ھەڵبژێردراو ٤٢

زانای ھەڵبژێردراو ٤٣

زانای ھەڵبژێردراو ٤٤

زانای ھەڵبژێردراو ٤٥

زانای ھەڵبژێردراو ٤٦

زانای ھەڵبژێردراو ٤٧

زانای ھەڵبژێردراو ٤٨

زانای ھەڵبژێردراو ٤٩

زانای ھەڵبژێردراو ٥٠

زانای ھەڵبژێردراو ٥١

زانای ھەڵبژێردراو ٥٢

زانای ھەڵبژێردراو ٥٣

زانای ھەڵبژێردراو ٥٤

زانای ھەڵبژێردراو ٥٥

زانای ھەڵبژێردراو ٥٦

زانای ھەڵبژێردراو ٥٧

زانای ھەڵبژێردراو ٥٨

زانای ھەڵبژێردراو ٥٩

زانای ھەڵبژێردراو ٦٠

زانای ھەڵبژێردراو ٦١

زانای ھەڵبژێردراو ٦٢

زانای ھەڵبژێردراو ٦٣

زانای ھەڵبژێردراو ٦٤

زانای ھەڵبژێردراو ٦٥

زانای ھەڵبژێردراو ٦٦

زانای ھەڵبژێردراو ٦٧

زانای ھەڵبژێردراو ٦٨

زانای ھەڵبژێردراو ٦٩

زانای ھەڵبژێردراو ٧٠

زانای ھەڵبژێردراو ٧١

زانای ھەڵبژێردراو ٧٢

زانای ھەڵبژێردراو ٧٣

زانای ھەڵبژێردراو ٧٤

زانای ھەڵبژێردراو ٧٥

زانای ھەڵبژێردراو ٧٦

زانای ھەڵبژێردراو ٧٧

زانای ھەڵبژێردراو ٧٨

زانای ھەڵبژێردراو ٧٩

زانای ھەڵبژێردراو ٨٠

زانای ھەڵبژێردراو ٨١

زانای ھەڵبژێردراو ٨٢

زانای ھەڵبژێردراو ٨٣

زانای ھەڵبژێردراو ٨٤

زانای ھەڵبژێردراو ٨٥

زانای ھەڵبژێردراو ٨٦

زانای ھەڵبژێردراو ٨٧

زانای ھەڵبژێردراو ٨٨

زانای ھەڵبژێردراو ٨٩

زانای ھەڵبژێردراو ٩٠

زانای ھەڵبژێردراو ٩١

زانای ھەڵبژێردراو ٩٢

زانای ھەڵبژێردراو ٩٣

زانای ھەڵبژێردراو ٩٤

زانای ھەڵبژێردراو ٩٥

زانای ھەڵبژێردراو ٩٦

زانای ھەڵبژێردراو ٩٧

زانای ھەڵبژێردراو ٩٨

زانای ھەڵبژێردراو ٩٩