دژە ئەمریکیزم

دژە ئەمریکیزم، دژە ئەمریکایزم یان دژە ئەمریکی (ھەروەھا: ھەستی دژە ئەمریکیبوون و ئەمریکانۆفۆبیا)^[١] زاراوەیەکە کە چەندین ھەست و ھەڵوێست پێناسە دەکات لەوانە دژایەتیکردن، ترس، بێمتمانەیی و ڕق لە ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا، حکومەتەکەی و سیاسەتەکانی دەرەوەی ئەمریکا، یان ئەمریکییەکان بە گشتی.^[٢]^[٣]

وشەناسی[دەستکاری]

لە فەرھەنگی ئۆنلاینی ئۆکسفۆرددا، زاراوەی "دژە ئەمریکی" بە "دوژمنایەتی لەگەڵ بەرژەوەندییەکانی ئەمریکا" پێناسە کراوە.^[٤]^[٥]

لە چاپی یەکەمی فەرھەنگی ئەمریکی بۆ زمانی ئینگلیزیی وێبستەر (١٨٢٨)، زاراوەی "دژە ئەمریکی" بەم شێوەیە پێناسە کراوە: "دژایەتی ئەمریکا، یان بەرژەوەندییەکان و حکوومەتی ئەمریکا؛ یان دژایەتی شۆڕشێک لە ئەمریکا".^[٦]^[٧]^[٨]

مێژوو[دەستکاری]

دژە ئەمریکیزم ڕەگ و ڕیشەیەکی مێژوویی کۆنی ھەیە، کە دەگەڕێتەوە بۆ ڕۆژانی سەرەتای دامەزراندنی وڵاتی ئەمریکا. لە سەدەی ھەژدەھەمدا زلھێزەکانی ئەورووپا بە گومانەوە سەیری شۆڕشی ئەمریکایان دەکرد و ترسیان لە بڵاوبوونەوەی بیرۆکەی شۆڕشگێڕانەی ئەمریکی ھەبوو، بۆیە نەیاندەویست ھەماھەنگی نێودەوڵەتی بکەن لەگەڵ ئەمریکا.^[٩] لە سەدەی نۆزدەھەمدا، کێبڕکێی ئابووری و جیاوازییە کولتوورییەکان، ھەستی دژە ئەمریکیزمیان زیاتر کرد.^[١٠] سەدەی بیستەم تا ئەمڕۆ، لە قۆناغەکانی دەستێوەردان و ململانێ جیھانییەکاندا، دژە ئەمریکیزم بە تەواوی سەریھەڵدا بە شێوەیەکی گشتی لە وڵاتە جیاوازەکانیی جیھان؛ ھەروەھا گرژییەکانی جەنگی سارد و سیاسەتی دەرەوەی ئەمریکا، کاریگەری گەورەیان ھەبوو.^[١١]^[١٢]^[١٣]

ئەمانەش ببینە[دەستکاری]

سەرچاوەکان[دەستکاری]

^ "Anti-Americanisms". Hoover Institution (بە ئینگلیزی). Retrieved 2024-01-23.
^ "Wayback Machine" (PDF). web.archive.org. Retrieved 2024-01-23.
^ "Understanding Anti-Americanism". Council on Foreign Relations (بە ئینگلیزی). Retrieved 2024-01-23.
^ "Webster's Revised Unabridged Dictionary (1913) - The ARTFL Project". web.archive.org. 2012-03-05. Retrieved 2024-01-23.
^ "ANTI-AMERICANISM | Meaning & Definition for UK English | Lexico.com". web.archive.org. 2021-12-02. Retrieved 2024-01-23.
^ "Definition of ANTI-AMERICAN". www.merriam-webster.com (بە ئینگلیزی). 2024-01-21. Retrieved 2024-01-23.
^ "Understanding Anti-Americanism". ciaotest.cc.columbia.edu. Retrieved 2024-01-23.
^ "The American Enemy: The History of French Anti-Americanism by Philippe Rogerk". press.uchicago.edu. Retrieved 2024-01-23.
^ Schama, Simon (2003-03-02). "The Unloved American". The New Yorker (بە ئینگلیزی). ISSN 0028-792X. Retrieved 2024-01-23.
^ Berman, Russell A. (2004). Anti-Americanism in Europe: A Cultural Problem (بە ئینگلیزی). Hoover Press. ISBN 978-0-8179-4512-1.
^ Center, Pew Research (2010-04-01). "Anti-Americanism: Causes and Characteristics". Pew Research Center's Global Attitudes Project (بە ئینگلیزی). Retrieved 2024-01-23.
^ "CNN.com - Attacks draw mixed response in Mideast - September 12, 2001". web.archive.org. 2007-11-01. Retrieved 2024-01-23.
^ "Phoenix Media Network Inc". Phoenix Media Network (بە ئینگلیزی). Retrieved 2024-01-23.

[1] "Anti-Americanisms". Hoover Institution (بە ئینگلیزی). Retrieved 2024-01-23.

[2] "Wayback Machine" (PDF). web.archive.org. Retrieved 2024-01-23.

[3] "Understanding Anti-Americanism". Council on Foreign Relations (بە ئینگلیزی). Retrieved 2024-01-23.

[4] "Webster's Revised Unabridged Dictionary (1913) - The ARTFL Project". web.archive.org. 2012-03-05. Retrieved 2024-01-23.

[5] "ANTI-AMERICANISM | Meaning & Definition for UK English | Lexico.com". web.archive.org. 2021-12-02. Retrieved 2024-01-23.

[6] "Definition of ANTI-AMERICAN". www.merriam-webster.com (بە ئینگلیزی). 2024-01-21. Retrieved 2024-01-23.

[7] "Understanding Anti-Americanism". ciaotest.cc.columbia.edu. Retrieved 2024-01-23.

[8] "The American Enemy: The History of French Anti-Americanism by Philippe Rogerk". press.uchicago.edu. Retrieved 2024-01-23.

[9] Schama, Simon (2003-03-02). "The Unloved American". The New Yorker (بە ئینگلیزی). ISSN 0028-792X. Retrieved 2024-01-23.

[10] Berman, Russell A. (2004). Anti-Americanism in Europe: A Cultural Problem (بە ئینگلیزی). Hoover Press. ISBN 978-0-8179-4512-1.

[11] Center, Pew Research (2010-04-01). "Anti-Americanism: Causes and Characteristics". Pew Research Center's Global Attitudes Project (بە ئینگلیزی). Retrieved 2024-01-23.

[12] "CNN.com - Attacks draw mixed response in Mideast - September 12, 2001". web.archive.org. 2007-11-01. Retrieved 2024-01-23.

[13] "Phoenix Media Network Inc". Phoenix Media Network (بە ئینگلیزی). Retrieved 2024-01-23.

[١]

[٢]

[٣]

[٤]

[٥]

[٦]

[٧]

[٨]

[٩]

[١٠]

[١١]

[١٢]

[١٣]