بۆ ناوەڕۆک بازبدە

جاڕنامەی کۆماری عێراق

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
بەیاننامەی شۆڕشی ١٤ی تەممووز و ڕاگەیاندنی کۆماری عێراق

کۆماری عێراق بۆ یەکەمجار لە ڕێگەی یەکەمین بەیاننامەی شۆڕشەوە ڕاگەیەندرا و ھەوڵی داڕشتنی دەقی یەکەم بەیاننامە ھەبوو لە ھەوڵە شکستخواردووەکەی ئەو ڕێکخراوە بۆ ڕووخاندنی دەسەڵات لە ساڵی ١٩٥٦دا، ئەو دوو کەسایەتییە ڕۆشنبیرە محەممەد سدیق شەنشەل و فایەق ئەلسامەڕایی، بەشدارییان کرد لە دانانی ھەندێک بڕگە بۆ یەکەم لێدوانی بزووتنەوەکە. بەڵام شکستی ھەوڵەکانی پێشوو بۆ ڕووخاندنی دەسەڵاتی پاشایەتی بووە ھۆی پشتگوێخستنی ئەم وەشانەی بەیاننامەکە لەو کاتەدا. کاتێک بزووتنەوەکە دەستی پێکرد، عەبدولسەلام عارف، بە پلەی خۆی وەک یەکێک لە سەرکردەکانی ڕێکخراوەکە و ئەندامی لیژنەی باڵا، دەستپێشخەری کرد بۆ وەرگرتنی وشەسازیی بەیاننامەکە بەھۆی شارەزایی لە زمانی عەرەبی، و توانای خۆی کە دەتوانێت بە دەنگی بەرز قسە بکات، و بە لەبەرچاوگرتنی ئەوەی کە ئەرکی جێبەجێکردنی "شۆڕش-سەورە" ئەنجام دەدات، بڕیاریدا بەیاننامەکە دابڕێژێت و پاش کۆنترۆڵکردنی ماڵی ڕادیۆی عێراق پەخشی بکات. دوای سەرکەوتنی لە کۆنترۆڵکردنی بەغدا، عەبدولسەلام عارف خۆی یەکەم لێدوانی پەخش کرد. پاشان ناوی عێراق بوو بە کۆماری عێراق. عەمید ڕووکن عەبدولکەریم قاسم پۆستی سەرۆک وەزیران و وەزیری بەرگری و فەرماندەی گشتی ھێزە چەکدارەکان و فەرماندە عەبدولحەمید حەسوونە فەرماندەی فیرقەی یەکەمی گرتە ئەستۆ، کە گەورەترین فیرقە بوو لە سوپای عێراق لەو کاتەدا، و عەقید عەبدولسەلام عارف جێگری سەرۆکی حکوومەت و جێگری فەرماندەی گشتی ھێزە چەکدارەکان و وەزیری ناوخۆ. جانتا و بەرپرسیارێتی وەزاری بەپێی ڕۆڵی ئەو ئەفسەرانەی کە ئەندامی ڕێکخراوی ئەفسەرانی نیشتمانین و بەشدارییەکانیان لە بزووتنەوەکەدا دابەشکران. بەم شێوەیە شۆڕش سەرکەوت لە ڕووخاندنی دەسەڵاتی پاشایەتی.

سەرچاوەکان

[دەستکاری]