بۆ ناوەڕۆک بازبدە

بێللا چاو

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
« بێلا چاو »
گۆرانی
چەشنفۆلکلۆری
زمانئیتاڵی

"بێلا چاو" (گۆکردنی ئیتاڵی: [ˈbɛlla ˈtʃaːo]; "ماڵئاوا جوانی") گۆرانییەکی فۆلکلۆری ئیتاڵییە کە بۆ خۆپیشاندان لەلایەن ئێش و ناڵەی ئافرەتانی کارکەر لە کێڵگەی برنج دروستبووە، کارکەرانی کێڵگەکان ئەم گۆرانییەیان ئەگووت لە کۆتاییەکانی سەدەی ١٩ بۆ خۆپیشاندان دژی باری سەختی کارکردن لە کێڵگەکانی باکووری ئیتاڵیا. گۆرانییەکە گۆڕا بۆ سروودێکی نیشتیمانی دژ بە فاشستی لەلایەن پارتیزانەکانی ئیتاڵیا لە نێوان ١٩٤٣ و ١٩٤٥ لەکاتی بەرگری ئیتاڵیا، بەرگری پارتیزانەکانی ئیتاڵیا دژی هێزەکانی نازی ئەڵمانی لە داگیرکردنی ئیتاڵیا، وە، لەکاتی جەنگی شارستانی ئیتاڵیا، پارتیزانە ئیتاڵییەکان کێشەیان لەگەڵ کۆماری کۆمەڵایەتی ئیتاڵیای فاشت و هاوپەیمانە ئەڵمانییەکانی هەبوو. گۆرانییەکە بە چەندان زمانی دیکە گووتراوەتەوە وەک سروودێک بۆ ئازادی و بەرگری و دژ بە فاشستی.

میلۆدی

[دەستکاری]

گۆرانی بێژی فۆلکلۆری ئیتاڵی جیۆڤانا دافینی گۆرانییەکەی لە ١٩٦٢ تۆمارکردووە.[١]

\relative c' { \language "deutsch" \autoBeamOff \clef treble \key f \major \partial 4. a8 d e f8 d4.~ d8 a d e f8 d4.~ d8 a d e f4 e8 d f4 e8 d a'4 a a8 a g a b b4.~ b8 b a g b a4.~ a8 a g f e4 a f e d2 r8 \bar "|." } \addlyrics { U -- na mat -- ti -- na __ mi son sve -- glia -- to, o bel -- la ciao, bel -- la ciao, bel -- la ciao ciao ciao, u -- na mat -- ti -- na mi son sve -- glia -- to, e ho tro -- va -- to l'in -- va -- sor. }

دەق

[دەستکاری]

جۆری مۆدین

[دەستکاری]
دەقی ئیتاڵی[٢] وەرگێڕانی کوردی

Alla mattina appena alzata
o bella ciao bella ciao bella ciao, ciao, ciao
alla mattina appena alzata
in risaia mi tocca andar.

E fra gli insetti e le zanzare
o bella ciao bella ciao bella ciao ciao ciao
e fra gli insetti e le zanzare
un dur lavoro mi tocca far.

Il capo in piedi col suo bastone
o bella ciao bella ciao bella ciao ciao ciao
il capo in piedi col suo bastone
e noi curve a lavorar.

O mamma mia o che tormento
o bella ciao bella ciao bella ciao ciao ciao
o mamma mia o che tormento
io t'invoco ogni doman.

Ed ogni ora che qui passiamo
o bella ciao bella ciao bella ciao ciao ciao
ed ogni ora che qui passiamo
noi perdiam la gioventù.

Ma verrà un giorno che tutte quante
o bella ciao bella ciao bella ciao ciao ciao
ma verrà un giorno che tutte quante
lavoreremo in libertà.

لە بەیانیدا من هەستام
ئۆ ماڵئاوا ئەی جوان، ماڵئاوا ئەی جوان، ماڵئاوا ئەی جوان، ماڵئاوا، ماڵئاوا
لە بەیانیدا من هەستام
بۆ کێڵگەی برنج، من ئەبێ بڕۆم.

وە لە نێوان مێروو و مێشوولەکاندا
ئۆ ماڵئاوا ئەی جوان، ماڵئاوا ئەی جوان، ماڵئاوا ئەی جوان، ماڵئاوا، ماڵئاوا
وە لە نێوان مێروو و مێشوولەکاندا
کارێکی قورس کە پێویستە بیکەم.

سەرۆکەکە ڕاوەستاوە بە گۆچانەکەیەوە
ئۆ ماڵئاوا ئەی جوان، ماڵئاوا ئەی جوان، ماڵئاوا ئەی جوان، ماڵئاوا، ماڵئاوا
سەرۆکەکە ڕاوەستاوە بە گۆچانەکەیەوە
وە ئێمەش کار ئەکەین بە پشتی چەناوەمان.

ئەی خوایە، چ ئازارێکە
ئۆ ماڵئاوا ئەی جوان، ماڵئاوا ئەی جوان، ماڵئاوا ئەی جوان، ماڵئاوا، ماڵئاوا
ئەی خوایە، چ ئازارێکە
کە پەیوەندیت پێوە ئەکەم هەموو بەیانییەک.

وە هەموو کاژێرێک کە لێرە بەسەری ئەبەین
ئۆ ماڵئاوا ئەی جوان، ماڵئاوا ئەی جوان، ماڵئاوا ئەی جوان، ماڵئاوا، ماڵئاوا
وە هەموو کاژێرێک کە لێرە بەسەری ئەبەین
گەنجیمان لەدەست ئەدەین.

بەڵام ڕۆژێک دێت کە هەموومان
ئۆ ماڵئاوا ئەی جوان، ماڵئاوا ئەی جوان، ماڵئاوا ئەی جوان، ماڵئاوا، ماڵئاوا
بەڵام ڕۆژێک دێت کە هەموومان
بە ئازادی کار ئەکەین.

جۆری پارتیزان

[دەستکاری]
دەقی ئیتاڵی[٣] وەرگێڕانی کوردی

Una mattina mi son svegliato,
o bella ciao, bella ciao, bella ciao ciao ciao!
Una mattina mi son svegliato
e ho trovato l'invasor.

O partigiano portami via,
o bella ciao, bella ciao, bella ciao ciao ciao
o partigiano portami via
che mi sento di morir.

E se io muoio da partigiano,
o bella ciao, bella ciao, bella ciao ciao ciao,
e se io muoio da partigiano
tu mi devi seppellir.

Seppellire lassù in montagna,
o bella ciao, bella ciao, bella ciao ciao ciao,
seppellire lassù in montagna
sotto l'ombra di un bel fior.

E le genti che passeranno,
o bella ciao, bella ciao, bella ciao ciao ciao,
e le genti che passeranno
mi diranno «che bel fior.»

Questo è il fiore del partigiano,
o bella ciao, bella ciao, bella ciao ciao ciao,
questo è il fiore del partigiano
morto per la libertà

بەیانییەک من لە خەو هەستام،
ئۆ ماڵئاوا جوانی، ماڵئاوا جوانی، ماڵئاوا جوانی، ماڵئاوا، ماڵئاوا!
بەیانییەک من لە خەو هەستام
وە داگیرکەرم دۆزییەوە.

ئۆ پارتیزان لەگەڵ خۆت بمبە،
ئۆ ماڵئاوا جوانی، ماڵئاوا جوانی، ماڵئاوا جوانی، ماڵئاوا، ماڵئاوا
ئۆ پارتیزان لەگەڵ خۆت بمبە
چونکە هەست ئەکەم مردن خەریکە بگات.

وە گەر مردم وەک پارتیزان،
ئۆ ماڵئاوا جوانی، ماڵئاوا جوانی، ماڵئاوا جوانی، ماڵئاوا، ماڵئاوا
وە گەر مردم وەک پارتیزان
پێویستە بمنێژیت.

لە چیاکە بمنێژە،
ئۆ ماڵئاوا جوانی، ماڵئاوا جوانی، ماڵئاوا جوانی، ماڵئاوا، ماڵئاوا
لە چیاکە بمنێژە
لەژێر سێبەری گوڵێکی جوان.

وە هەموو ئەوانەی کە پێویستە تێپەڕن،
ئۆ ماڵئاوا جوانی، ماڵئاوا جوانی، ماڵئاوا جوانی، ماڵئاوا، ماڵئاوا
وە هەموو ئەوانەی کە پێویستە تێپەڕن،
پێم ئەڵێن "گوڵێکی چەند جوانە."

ئەمە گوڵی پارتیزانەکەیە،
ئۆ ماڵئاوا جوانی، ماڵئاوا جوانی، ماڵئاوا جوانی، ماڵئاوا، ماڵئاوا
ئەمە گوڵی پارتیزانەکەیە
کە بۆ ئازادی مردووە

تۆمارکراوەکان

[دەستکاری]

یەکێک لە بەناوبانگترین تۆمارکراوەکانی ئەم گۆرانییە تۆمارکراوە فۆلکلۆرییەکەی جیۆڤانا دافینییە کە هەردوو جۆری مۆدینا و پارتیزانی تۆمارکردووە. لە ئەلبوومی ١٩٧٥ی Amore mio non-piangere دەرکەوتووە. زۆر گۆرانیبێژ گۆرانییەکەیان تۆمارکردووە، وەک هێربێرت پێگانی، ماری هۆپکین، ساندی شۆ، و مانو چاو.

  • ١٩٦٤: یڤیس مۆنتاند وەک سینگڵێک[٤]
  • ١٩٦٥: میلڤا وەک سینگڵێک کە لە ئەلبوومی Canti della libertà هێندراوە
  • ١٩٦٥: مارسێلۆس فێریاڵ لەیەکەم ئەلبوومیەوە
  • ١٩٧٥: جیۆڤانا دافینی لە ئەلبوومی Amore mio non piangere
  • ١٩٧٥: لێزلی فیش، وەک ‘'It’s Sister Jenny’s Turn to Throw the Bomb'[٥]
  • ١٩٨٩: ساڤج ڕۆز لە ئەلبوومی Ild og frihed
  • ١٩٩٣: مۆدینا سیتی ڕامبڵەرس لە ئەلبوومی Combat Folk[٦]
  • ١٩٩٣: باندا باسۆتی لە ئەلبوومی Gridalo Forte Records [٧]
  • ١٩٩٥: تۆماس فێرسن لە ئەلبوومی Les Ronds de carotte[٨]
  • ١٩٩٩: دیێگۆ مۆرینۆ لە ئەلبوومی Diego Moreno Project[٩]
  • ٢٠٠١: ڕێد ئاڕمی لە ئەلبوومی The Definitive Collection[١٠]
  • ٢٠١٠: تالکۆ لە ئەلبوومی Combat Circus[١١]
  • ٢٠١١: بۆلیڤارد دێس ئەیرس لە ئەلبوومی Paris-Buenos Aires
  • ٢٠١٢: گۆران برێکۆڤیچ لە ئەلبوومی Champagne For Gypsies[١٢]
  • ٢٠١٦: دەیڤد گویدۆ پێیترۆنی جۆری بالکانی بەرهەمهێنا لە سینگڵی ”La resistencia roja"
  • ٢٠١٨: مارک ڕیبۆت و تۆم وەیتس لە ئەلبوومی 'Songs of Resistance 1942 - 2018' لەلایەن مارک ڕیبۆت[١٣]
  • ٢٠١٨: هاردوێڵ و مادیکس جۆری big-room یان بڵاوکردەوە
  • ٢٠١٩: دی جەی ئۆیتزی تەنیا میلۆدی لەگەڵ دەقی دووبارە نووسراو لە لە بۆچوونێکی بەدەنگۆ
  • ٢٠١٩: ئەمپارۆ سانچێز و خوان پینیلا لێکدانەوەیەکی فلامینگۆیان بڵاوکردەوە بۆ بۆ کۆنگرەی European Left[١٤]

بە زمانەکانی دیکە

[دەستکاری]

کوردی

[دەستکاری]

گۆرانییەکە بەدەستکارییەوە لەلایەن جوان حاجۆ لە ئەلبوومی Çaw Bella لەساڵی ١٩٨٩ [١٥] و چیا مەدەنی[١٦] بە کوردی گوتراوەتەوە.

دەقی بێللا چاوەکەی چیا مەدەنی بەم شێوەیە:

بەیانییەکی زوو
ھەتاوێکی ڕوون
لۆ بێلا چاو بێلا چاو بێلا چاو چاو چاو

ئاسمان گەش بوو
ھەورێکی ڕەش ھات
دوژمن گەمارۆی ئاسۆی دا

پێشمەرگە ڕاسا
چەک لە دەست ئازا
لۆ بێلا چاو بێلا چاو بێلا چاو چاو چاو

لە ناو سەنگەر دا
کوڕ و کچ وێگڕا
ئەپارێزن نیشتیمانیان

خۆشەویستی من
گەر من شەھید بووم
لۆ بێلا چاو بێلا چاو بێلا چاو چاو چاو

نەکەی تۆ شیوەن
لەسەر تەرمی من
لە شوێنێ بێدەنگ بمنێژە

بەڵێنیم پێ بدە
تا دوا ھەناسە
لۆ بێلا چاو بێلا چاو بێلا چاو چاو چاو

ڕێگای ئازادی
نەکەی قەت ون کەی
سەربەخۆیی کورد لە بیر کەی

من دڵنیامە
ڕۆژێ ھەر دادێ
لۆ بێلا چاو بێلا چاو بێلا چاو چاو چاو

خەباتی ئێمە ھەر سەردەکەوێ
سەربەست ئەژین بە شانازی
تۆش ئەوینی من
بەڵێنیم پێ بدە
لۆ بێلا چاو بێلا چاو بێلا چاو چاو چاو

ڕۆژی سەرکەوتن
وەرە سەر گۆڕم
موژدەی ئازادیم بۆ بێنە

ناوبانگی گۆرانییەکە

[دەستکاری]

گۆرانییەکە لەچەندین فیلم و زنجیرەی جیاجیا بەکارھێنراوە و لەمدواییانەش لە زنجیرەی ئیسپانی ماڵی پارە گووترایەوە.

سەرچاوەکان

[دەستکاری]
  1. ^ تۆمارەکە لەلایەن موزیکزانان جیانا بۆسیۆ و ڕۆبێرتۆ لێیدی لە ١٩٦٣ دروستکراوە. جیۆڤانا دافینی: "Alla mattina appena alzata"، لە سی دی: Giovanna Daffini: L’amata genitrice (١٩٩١)
  2. ^ «Bella Ciao (delle Mondine)». www.antiwarsongs.org.
  3. ^ «UNA DICHIARAZIONE D'AMORE» (PDF). ANPI. لە ڕەسەنەکە (PDF) لە ٢٤ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٠ ئەرشیڤ کراوە. لە ٨ی ئەیلوولی ٢٠٢٠ ھێنراوە.
  4. ^ Ina.fr، Institut National de l’Audiovisuel-. «Yves Montand "Bella ciao"». Ina.fr. لە ٢٦ی نیسانی ٢٠٢٠ ھێنراوە.
  5. ^ «Bella Ciao». لە ٢٦ی نیسانی ٢٠٢٠ ھێنراوە.
  6. ^ «Bella Ciao - Modena City Ramblers» – via www.youtube.com.
  7. ^ «Banda Bassotti - Bella Ciao» – via www.youtube.com.
  8. ^ «Bella Ciao - La Casa de Papel (Thomas Fersen) Letra» – via www.youtube.com.
  9. ^ «Diego Moreno Bella Ciao (Bella Chao)». YouTube.com.
  10. ^ «Red Army Choir: Bella Ciao» – via www.youtube.com.
  11. ^ «Talco - Bella Ciao» – via www.youtube.com.
  12. ^ «Goran Bregovic - Bella Ciao - ( LIVE ) Paris 2013» – via www.youtube.com.
  13. ^ Barsanti، Sam. «Tom Waits releases anti-fascist folk ballad, his first new song in 2 years». News. لە ڕەسەنەکە لە ٢٢ی ئەیلوولی ٢٠٢٠ ئەرشیڤ کراوە. لە ١ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٠ ھێنراوە.
  14. ^ Bella Ciao - Flamenco Interpretation by Juan Pinilla and Amparanoia for the European Left Congress (بە ئینگلیزی)، لە 2019-12-16 ھێنراوە
    • ٢٠٢٠: دانیێڵ ڤیتاڵ بێلا چاوی ژەنی لە ئەم "ژەنینی ساکسەدا" لە ئیتاڵیا لەکاتی لەماڵ مانەوە بەهۆی کۆڤید-١٩ وە لە بەهار.
  15. ^ «Ciwan Haco - Bella Ciao - lyrics». یوتیووب. ١٧ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٦. لە ١٥ی حوزەیرانی ٢٠١٨ ھێنراوە.
  16. ^ «Bella ciao - Kurdish version by Chia Madani». یووتیووب. ١٥ی حوزەیرانی ٢٠١٨.
  • ویکیپیدیای فارسی
وەرگیراو لە «https://ckb.wikipedia.org/w/index.php?title=بێللا_چاو&oldid=1351461»