ژیواندنی ڕوەک

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
سێ زانای خاک لەکاتی پشکنینی نموونەی زەوی کێڵگەیەکدا

خۆراکی ڕوەک بریتییە لە لێکۆڵینەوە لە توخمە کیمیایییەکان و پێکھاتە پێویستەکان بۆ گەشەکردن و زاوزێی ڕوەک، میتابۆلیزمی ڕووەک و دابینکردنی دەرەکییان. لە غیابیدا ڕوەکەکە ناتوانێت سووڕێکی ژیانی ئاسایی تەواو بکات، یان ئەوەی کە توخمەکە بەشێکە لە ھەندێک پێکھێنەر یان میتابۆلیتە گرنگەکانی ڕوەکەکە. ئەمەش بەپێی یاسای کەمترین شت لەلایەن جەستۆس ڤۆن لیبیگەوەیە. کۆی گشتی ماددە خۆراکییە سەرەکییەکانی ڕووەک حەڤدە توخمە جیاوازەکان لەخۆدەگرێت: کاربۆن، ئۆکسجین و ھایدرۆجین کە لە ھەواوە ھەڵدەمژرێن، لەکاتێکدا ماددە خۆراکییەکانی دیکە لەوانەش نایترۆجین بە شێوەیەکی گشتی لە خاکەوە بەدەست دەھێنرێن (جگە لە ھەندێک ڕوەکی مشەخۆر یان گۆشتخۆر).

سەرچاوەکان[دەستکاری]