پڕۆجێسترۆن

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
مۆلیکیوولی پرۆجێستڕۆن

پڕۆجێستڕۆن (بە ئینگلیزی: Progesterone)[١] ھۆڕمۆنێکی ستیڕۆیدییە، تەنی زەرد لە ھێلکەداندا دەریدەدات، ھانی گۆڕانەکانی منداڵدان دەدات بۆ ئەوەی ھێلکەی پیتراو تێیدا بچەقێت، ھەروەھا پڕۆجێستڕۆن لەلایەن وێڵاشیشەوە بەرھەمدەھێنرێت لە کاتی سکپڕیدا.[٢][٣][٤]

ھاوکاری دووگیانی و شیردان دەکات[٥][٦] ھەروەھا تەندروستی ھێلکەدان دەپارێزێت[٧] لەوانەیە یارمەتی ئافرەتان بدات لەکاتی خەوتن و بەھێزتر بوون و باشتربوونی گەشەی قژ[٨]چونکە لەدوای نەمانی سووری مانگانە و کەمبوونەوەی ئێسترۆجین و پڕۆجێسترۆن قژ دەست بە کەمبوونەوە دەکات[٩]

لەخۆراکدا[دەستکاری]

لەوانەیە ئەم خۆرکانەی خوارەوە ھەردوو ھۆرمۆنی ئێسترۆجین و پڕۆجێسترۆن لە ئافرەتاندا زیاتر و یارمەتی باڵانس کردنیان بدەن بکەن:[١٠][١١][١٢][١٣][١٤][١٥]

  • سیر[١٠]
  • تۆی کەتان[١٠]
  • چای سەوز[١١]
  • دوورکەوتنەوە لە کەمخۆری و زۆرخۆری[١١]
  • دوورکەوتنەوە یان زاڵبوون بەسەر سترێس[١١]
  • دوورکەوتنەوە لە شەکری سپی[١١]
  • ڤیتامین بی، ڤیتامین سی[١٢][١٣]
  • کاڵەک، برۆکۆلی، فاسۆلیا[١٤]
  • فۆلیک ئەسید[١٥]

پەرەپێدان[دەستکاری]

چۆن باڵانس دروست بکەم لە نێوان ھەردوو ھۆرمۆنەکە؟[١٦]

  • ڕاگرتنی کێشێکی تەندروست لەبەر ئەوەی کێشی زۆر لە ئافرەتان وادەکات ھۆرمۆنێکی زیاتری ئێسترۆجین بەرھەم بێنێت لاشە[١٦]
  • کەمکردنەوە و کۆنتڕۆلی سترێس[١٦] (لەبەر ئەوەی سترێس ئەتوانێت وا لە گروچیلە بکات ھۆرمۆنەکانی وەک پڕۆجێسترۆن بگۆڕیت بۆ ھۆرمۆنی کۆرتیزۆڵ) چونکە سترێس کاریگەری نەرێنی لەسەر چەندین ھۆرمۆنی تری لاشە ھەیە[١٧][١٦][١٨]زۆر بوونی کۆرتیزۆڵ کاریگەریەکی نەرێنی ھەیە لەسەر بەرزبوونەوەی کێشی لەش[١٩][٢٠]
  • خواردنی تەندروست، خەوی باش، تەکنیکەکانی ئارامی بەخشین، پێکەنین و دڵخۆشی، وەرزش [٢١][٢٢][٢٣]
  • ھۆرمۆنی دۆپامین[٢٤] کاریگەری ئەرێنی ھەیە لەسەر باڵانسکردنەوەی (ئێسترۆجین و پڕۆجێسترۆن) وە ھەروەھا ھۆرمۆنەکانی وەک (دۆپامین، ئۆکسیتۆسین، سیرۆتۆنن) بە ھۆرمۆنی خۆشی و خۆشەویستی ناسراون [٢٥][٢٦][٢٧][٢٨][٢٩][٣٠] ھەروەھا سترێس و چەوری زۆر و قەڵەوی و کێشەی خەوتن کێشە بۆ دۆپامین دروست دەکات[٣١]

دەرمان[دەستکاری]

دەرمانەکانی پڕۆجێسترۆن:[٣٢][٣٣]

وە لەوانەیە دکتۆرەکەت وا پێشنیار بکات بە شەوان دەرمانەکەت بخۆیت چونکە دەرمانەکە یارمەتی خەوێکی باشتر دەدات[٣٤][٣٥] ھەروەھا دەرمانەکانی پڕۆجێسترۆن لەوانەیە کاریگەری لاوەکیان ھەبێت وەک ئازاری مەمک، گۆڕانی میزاج، سەرئێشە[٣٦][٣٧]

زیندەکیمایی[دەستکاری]

ڕۆژانە بە نزیکەیی ٢٥ ملیگرام لە پڕۆجێسترۆن لە لاشەی مێینە بەرھەم دێت لە ھێلکەدان، لەکاتێکیشدا ئاڵگی ئەدریناڵ بۆ ھەر ڕۆژێک بە نزیکەی دوو ملیگرام لە پڕۆجێسترۆن بەرھەم دێنن[٣٨]

سەرچاوەکان[دەستکاری]

  1. ^ "Progesterone for Menopause Symptoms: Benefits and Side Effects". Healthline (بە ئینگلیزی). 2020-09-18. Retrieved 2021-08-03.
  2. ^ Jameson JL, De Groot LJ (25 February 2015). Endocrinology: Adult and Pediatric E-Book. Elsevier Health Sciences. p. 2179. ISBN 978-0-323-32195-2.
  3. ^ "Low Progesterone: Complications, Causes, and More". Healthline (بە ئینگلیزی). 2015-01-16. Retrieved 2021-08-03.
  4. ^ editor., Unfer, Vittorio, 1963-. Hyaluronic acid : role in pregnancy and novel applications in the gestational period. ISBN 978-1-5361-9873-7. OCLC 1258043058. {{cite book}}: |last= has generic name (help)
  5. ^ "Breast Enhancement - Western New York Urology Associates, LLC". www.wnyurology.com. Retrieved 2021-08-03.
  6. ^ Lange, Carol A; Yee, Douglas (2008-3). "Progesterone and breast cancer". Women's health (London, England). 4 (2): 151–162. doi:10.2217/17455057.4.2.151. ISSN 1745-5057. PMC 4038907. PMID 19072517. {{cite journal}}: Check date values in: |date= (help)
  7. ^ "PROGESTERONE: Overview, Uses, Side Effects, Precautions, Interactions, Dosing and Reviews". www.webmd.com (بە ئینگلیزی). Retrieved 2021-08-03.
  8. ^ "Progesterone replacement may help you sleep better at night". Leigh Ann Scott MD, Las Colinas, Irving TX (بە ئینگلیزی). 2018-05-01. Retrieved 2021-08-03.
  9. ^ "Hair Loss and Menopause: How to Prevent It". Healthline (بە ئینگلیزی). 2012-02-15. Retrieved 2021-08-03.
  10. ^ ئ ا ب "11 Foods High in Estrogen". Healthline (بە ئینگلیزی). 2019-08-23. Retrieved 2021-08-03.
  11. ^ ئ ا ب پ ت "12 Natural Ways to Balance Your Hormones". Healthline (بە ئینگلیزی). 2017-05-15. Retrieved 2021-08-03.
  12. ^ ئ ا "Natural progesterone: Best sources, benefits, and side effects". www.medicalnewstoday.com (بە ئینگلیزی). 2019-03-06. Retrieved 2021-08-03.
  13. ^ ئ ا "Six Nutrients That Boost Progesterone". Marion Gluck (بە ئینگلیزی). 2017-07-10. Retrieved 2021-08-03.
  14. ^ ئ ا "Natural Progesterone: Creams, Foods, and More". Healthline (بە ئینگلیزی). 2017-06-23. Retrieved 2021-08-03.
  15. ^ ئ ا Gaskins, Audrey J.; Mumford, Sunni L.; Chavarro, Jorge E.; Zhang, Cuilin; Pollack, Anna Z.; Wactawski-Wende, Jean; Perkins, Neil J.; Schisterman, Enrique F. (2012). "The impact of dietary folate intake on reproductive function in premenopausal women: a prospective cohort study". PloS One. 7 (9): e46276. doi:10.1371/journal.pone.0046276. ISSN 1932-6203. PMC 3458830. PMID 23050004.
  16. ^ ئ ا ب پ "Natural Progesterone: Creams, Foods, and More". Healthline (بە ئینگلیزی). 2017-06-23. Retrieved 2021-08-03.
  17. ^ "Chronic stress puts your health at risk". Mayo Clinic (بە ئینگلیزی). Retrieved 2021-08-03.
  18. ^ Ranabir, Salam; Reetu, K. (2011). "Stress and hormones". Indian Journal of Endocrinology and Metabolism. 15 (1): 18–22. doi:10.4103/2230-8210.77573. ISSN 2230-8210. PMC 3079864. PMID 21584161.
  19. ^ "Wellness Blog". Pure Sweat + Float Studio (بە ئینگلیزی). Retrieved 2021-08-03. ٣ی ئابی ٢٠٢١ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
  20. ^ "High Cortisol Symptoms: What Do They Mean?". Healthline (بە ئینگلیزی). 2018-08-31. Retrieved 2021-08-03.
  21. ^ "13 proven natural ways to lower cortisol". www.medicalnewstoday.com (بە ئینگلیزی). 2020-01-15. Retrieved 2021-08-03.
  22. ^ "Dopamine Effects on the Body, Plus Drug and Hormone Interactions". Healthline (بە ئینگلیزی). 2019-11-05. Retrieved 2021-08-03.
  23. ^ "Is There Really A "Love Hormone"?". Healthline (بە ئینگلیزی). 2018-08-30. Retrieved 2021-08-03.
  24. ^ "Dopamine Addiction: A Guide to Dopamine's Role in Addiction". Healthline (بە ئینگلیزی). 2019-04-30. Retrieved 2021-08-03.
  25. ^ Yoest, Katie E.; Cummings, Jennifer A.; Becker, Jill B. (2014). "Estradiol, Dopamine and Motivation". Central nervous system agents in medicinal chemistry. 14 (2): 83–89. ISSN 1871-5249. PMC 4793919. PMID 25540977.
  26. ^ "Is There Really A "Love Hormone"?". Healthline (بە ئینگلیزی). 2018-08-30. Retrieved 2021-08-03.
  27. ^ "6 Fascinating Facts About the 'Love Hormone' | BBC Earth". www.bbcearth.com (بە ئینگلیزی). Retrieved 2021-08-03.
  28. ^ "12 Ways to Boost Oxytocin Naturally". Healthline (بە ئینگلیزی). 2020-05-27. Retrieved 2021-08-03.
  29. ^ "Dopamine deficiency: Symptoms, causes, and treatment". www.medicalnewstoday.com (بە ئینگلیزی). 2018-01-17. Retrieved 2021-08-03.
  30. ^ "Estrogen Deprivation Leads To Death Of Dopamine Cells In The Brain". ScienceDaily (بە ئینگلیزی). Retrieved 2021-08-03.
  31. ^ "What Are the Signs of Low Dopamine?". Verywell Mind (بە ئینگلیزی). Retrieved 2021-08-03.
  32. ^ "Progesterone: Health Benefits, Side Effects, Uses, Dose & Precautions". RxList (بە ئینگلیزی). Retrieved 2021-08-03.
  33. ^ "Progestin (Oral Route, Parenteral Route, Vaginal Route) Proper Use - Mayo Clinic". www.mayoclinic.org. Retrieved 2021-08-03.
  34. ^ "Progesterone replacement may help you sleep better at night". Leigh Ann Scott MD, Las Colinas, Irving TX (بە ئینگلیزی). 2018-05-01. Retrieved 2021-08-03.
  35. ^ "HRT for anti-aging: The hormones and the benefits". Dermatology Times. Retrieved 2021-08-03.
  36. ^ "Progesterone". www.hormone.org. Retrieved 2021-08-03.
  37. ^ Metcalf, Eric; MPH. "Progesterone: Uses and Risks". WebMD (بە ئینگلیزی). Retrieved 2021-08-03.
  38. ^ Lemke, Thomas L.; Williams, David A. (24 January 2012). Foye's Principles of Medicinal Chemistry. Lippincott Williams & Wilkins. pp. 1397–. ISBN 978-1-60913-345-0.
  • پەرتووکی زیندەزانی ١٢ (چاپی دووەم - ٢٠١١)