وەلید کوڕی موغەیرە

وەلید کوڕی موغەیرە سەرۆکی خێڵی بەنی مەخزوم بوو لە ھۆزی قوڕەیش. باوکی خالیدی کوڕی وەلیدە.

ھەڵوێست بەرامبەر بە ئیسلام

کاتێک سەرکردەکانی قوڕەیش بینییان کە پێغەمبەر محەممەد ڕەتیدەکاتەوە لە دەست ئەرکەکەی بکشێتەوە و بەردەوام بووە لە بانگەشەی یەکتاپەرستی لەژێر پاراستنی ئەبوو تاڵیب، وەلید کوڕی موغەیرە، لەگەڵ عوتبەی کوڕی ڕەبیعە، شەیبا کوڕی ڕەبیعە، ئەبوو سوفیانی کوڕی حارب، ئەبو بەختار کوڕی ھیشام، ئەلئەسوەدی کوڕی موتەڵیب، عمر کوڕی ھیشام (ئەبو جەھل)، نوبەیح کوڕی حجاج، مونەببی کوڕی حجاج و عاش کوڕی وەعیل، چوونە سەرەوە بۆ لای ئەبوو تاڵیب و داوای لێکرد بۆ ئەوەی محەممەدی کوڕەزاکەی ڕازی بکات واز لە سووکایەتیکردن بە خوداوەندەکانیان بھێنێت. ئەوان لە بەرامبەردا پێشنیاریان کرد کە ببێتە پاشایان و چەند ژنێکی جوانی کە حەزی لێیە ھاوسەرگیری بکات، بە مەرجێک واز لە ئەرکی بانگەشەی ئیسلام بھێنێت. بۆ ئەمەش محەممەد وەڵامی دایەوە: سوێند بەخوا ئەگەر ڕۆژیان لە دەستی ڕاستم دانا و مانگیان لە دەستی چەپم دانا، وازی لێناھێنم.

دوای ئەوەی درکیان بەوە کرد کە ئەبوو تاڵیب بە ھیچ حسابێک دەست لە پێغەمبەر بەرنادات، سەرکردەکانی قوڕەیش لەگەڵ عومەر کوڕی وەلید چوون بۆ لای ئەبوو تاڵیب، و گوتیان: ئەی ئەبوو تاڵیب، ئەمە عومەرە، بەھێزترین و قۆزترین گەنجی ناو قوڕەیشەکانە، کەواتە بیبە سوودی زیرەکی و پاڵپشتی دەوت دەبێت، وەک کوڕێک بەخێوی بکە و کوڕەزایەکەت ڕادەستی ئێمە بکە کە دژایەتی ئایینەکەت و ئایینی باوکەکانت کردووە، یەکڕیزی گەلەکەتی پچڕاندووە، گاڵتە بە ئێمەی کردووە تاکو بیکوژین، ئەمە دەبێتە پیاوێک بەرامبەر پیاوێک. بەڵام دەبوو تاڵێن ئەم پێشنیارەی ڕەتکردەوە.

کاتێک پێغەمبەر سوڕەتی نەجمی خوێندووە، لە دەقێکی فەرموودەدا باسکراوە موسڵمانان و موشریکەکان لە عیبادەتێکی کۆمەڵایەتیدا پێکەوە سوجدەیان بردووە. بە بڕوای ئەلفڕێد گویلام وەلید کوڕی موغەیرە زۆر پیر بووە بۆ ئەوەی سوجدە ببات، لەجیاتیدا مشتێک پیسی ڕەمزی بردووە و بەسەریدا کز بوو. ھەرچەندە فەرموودەیەک لە سەحیحی بوخاریدا ھاتووە کە لە ڕاستیدا ئەوە ئومەیییە کوڕی خەلەف بووە کە دەستێکی پڕ لە تۆز بە دەستی گرتووە و سوجدەی بۆ بردووە کاتێک سووڕەتی نەجم دەخوێندرێت.

لە ساڵی ٦١٩ وەلید پارێزگاری لە عوسمانی کوڕی مەعسون موسڵمان کرد. کاتێک عوسمان ئەو نەھامەتییەی بینی کە ھاوەڵانی پێغەمبەر تێیدا دەژین و لەکاتێکدا ئەو شەو و ڕۆژ لەژێر پاراستنی وەلیددا دەژیا، وتی: "ئەوە زیاترە لەوەی کە بەرگەی دەگرم کە لە ژێر پاراستنی موشریکێکدا بە تەواوی سەلامەت بم لە کاتێکدا ھاوڕێکانم". لە پێناو خودادا ئازار دەچێژن." بۆیە چووە لای وەلید و دەستبەرداری پاراستنی خۆی بوو. وەلید داوای لێکرد دەستبەرداری پارێزگارییەکەی بێت بە ئاشکرا وەک چۆن بە ئاشکرا پێی بەخشیبوو. بۆیە عوسمان لەبەردەم خەڵکدا وتی: "لە پاراستنی ئەودا بە دڵسۆز و شەرەفمەندم بینیوە، بەڵام نامەوێت داوای پاراستن لە کەس بکەم جگە لە خوا بۆیە بەڵێنەکەی دەدەمەوە!.