بۆ ناوەڕۆک بازبدە

ناوچیا (ھۆز)

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە

ناوچیا ( بە سوریانی: ܢܵܘܟ̰ܝܼܵܐ ) [١] هۆزێکی ئاشوورین دانیشتووی قەزای ناوچیای شەمزینان بوون، كە سەر بە جۆلەمێرگی پارێزگای هەکاری یە لە كوردستانی باكوور. بەتایبەتی لە هەردوو گوندەواری بەدەڤی و سورونس .

 

خەڵکی ناوچیا

[دەستکاری]

ئاشوورییەکانی دەڤەری ناوچیا، پاڵە و جوتیاری سادە بوون بە ئاژەڵداری و زەوی كێڵانەوە خەریكبوون . چاندنی تووتن و برنج لەگەڵ مەرداری سەرچاوەی سەرەکی بژێویان بوو . لە گوندی ئاشوورییەکانی ناوچیادا نوێژ و ڕۆژوو بە رێكی پەێڕەو دەکران. گەڕیدەیەكی ئینگلیز کە لە کۆتایی سەدەی نۆزدەهەمدا سەردانی ناوچیای كربوو ئاماژە بە دینداری خەڵكە دیانەكە دەكات و چۆن بە دلپاكی و دلسۆزی راسپاردەكانی کەنیسەی ئاشووری ڕۆژهەڵات پەیرەو دەكەن و تەعالیمی كەنیسە دەپارێزن. [٢]

1915
وێنەی چەند چەكدارێكی ناوچبا لە تەرگەوەڕ لە جەنگی گەورە

ئایین

[دەستکاری]

لە ناوچەی ناوچیا نزیكەی شەش دێر و زیاتر لە 40 کڵێسا هەبوو . ناوچیایەکان ناسراو بوون بە پابەندبوونیان بە کەنیسەی ئاشووری ڕۆژهەڵاتەوە ؛ بەهۆی ئەمەوە داب و نەریتە ئاینیی خۆیان وەک جەژنی رۆژوو و نوێژ بەرێزەوە پەیڕەو دەكرد. دێری مار ئیشو لە گوندی مار ئیشۆ هەبوو كە فێرگەی ئاینی قەشەكانی لێبوو كە لەلایەن مەتڕانیەتی شەمیزدین \ شەمزینان بەڕێوەدەبراو ئەستەم بوو هیچ گۆڕانکارییەک لە یاساکانی کانۆنی کڵێساکەدا بکرێت.

مار یوسف خنانیشۆ لە ماڵەکەی خۆی لە بەغدا, عێراق

سەرناسانی ناوچیا

[دەستکاری]

کەسایەتییە ئاینییەکان

[دەستکاری]
  • کەنیسەی ئاشووری ڕۆژهەڵات:
    • مار یوسف خانیشۆی دوازدەم - مار ئیشو, ناوچیا - دوا مەتڕانی شەمزینان، .1977، بەغدا
    • مار دنخای چوارەم - دەربەندۆکە, عێراق - پاتریارک
    • مار عەمانۆێل یوسف - دەربەندۆکە, عێراق - قەشە، کەنەدا

چالاکوانی سیاسی

[دەستکاری]
  • دکتۆر عەمانۆئێل قەمبەر - دەربەندۆکە, عێراق - ئەمینداری گشتی پێشووی هاوپەیمانی گشتگیری ئاشووری، شیکاگۆ
  • پارتی دیموکراتی کوردستان:
  • فرانسۆ حەریری، سەركردایەتی پارتی و پارێزگاری هەولێر
  • فەوزی حەریری - هەریر, كوردستانی عێراق - 'وەزیری پیشەسازی عێراق' & 'ئەندامی هەڵبژێردراوی INC'
  • سەركس ئاغاجان - وەزیر لە جكومەتی هەرێم، دیانا, كوردستانی عێراق

ئەوانی تر

[دەستکاری]
  • دکتۆر عەمانوێل قەمبەر - دەربەندۆکە, عێراق - پرۆفیسۆر لە زانکۆی وێستەرن میشیگان
  • جێنیرۆ - تیس، - دەربەندۆکە، گۆرانیبێژی پۆپ، کەنەدا برای نینۆس دخۆ

هەروەها

[دەستکاری]

سەرچاوەکان

[دەستکاری]
  1. ^ Maclean، Arthur John (1901). Dictionary of the Dialects of Vernacular Syriac. Oxford: Clarendon Press. p. 210b-211a.
  2. ^ Zinda 2 November 2005