میرنشینی پالۆ
میرنیشینی پالۆ[١] یان پالو (بە کوردیی باکووری: Mîrîtiya Paloyê) (١٤٩٥–١٨٥٠) میرنشینێکی کوردی بوو کە لە دەوروبەری پالۆ لە ساڵی ١٤٩٥ تا ١٨٣٩ تا١٨٥٠ بوونی ھەبووە. لە کاتی ڕووخانی ئاق قۆیونلودا، حوسەین بەی، یەکێک لە ئاغاکانی میرنشینی گێل، لە ساڵی ١٤٩٥ قەڵای پالۆی داگیرکرد، میرنشینی تایبەتی خۆی دامەزراند، کە دواتر بە میرنشینی پالۆ ناسرا. ھەرچەندە حوسێن بەی گەمارۆی قەڵای گێلانی دا کە یەکێکە لە گرنگترین قەڵاکانی ناوچەکە، بەڵام پێش ئەوەی بتوانێت قەڵاکە بگرێت، مرد. ئیدارەی پالۆ بۆ براکەی گوازرایەوە و پالۆ لە دەستی جەمشید بەی کوڕی ڕۆستەم بەی مایەوە؛ بەڵام دەسەڵاتی میرداسییەکان زۆری نەخایاند.[٢]
پالۆ لە ساڵی ١٥٠٧دا خۆی لەگەڵ ئێرانی سەفەویدا یەکخست. لە ئەنجامی شەڕی نێوان ئیمپراتۆرییەتی عوسمانی و دەوڵەتی سەفەوی کە لە شەڕی چاڵدێراندا بە شکست بۆ سەفەوییەکان گەیشتە لووتکە، پالۆ لە ساڵی ١٥١٤ لەلایەن ئیمپراتۆرییەتی عوسمانییەوە شکستی ھێنا، جەمشید بەی ڕاستەوخۆ بەشداری شەڕەکە کرد. جەمشید بەی لە ساڵی ١٥١٦ بە دوای ڕاسپاردەی ئیدریس بەتلیسی بەڵێنی دڵسۆزی بۆ عوسمانییەکان داوە. بە ھاوکاری کاراچینزادە ئەحمەد بەی لە ساڵی ١٥١٧ دەستی عەرەبشای لە خزلباش گرت، دوای ئەم ڕێکەوتە پالۆ بەیەکان لەژێر دەسەڵاتی عوسمانییەکان بوون.[٣]
سەرچاوەکان
[دەستکاری]- ^ read.dukeupress.edu https://read.dukeupress.edu/cssaame/article-abstract/34/1/160/59856/Ruling-the-Periphery-Governing-the-LandThe-Making?redirectedFrom=fulltext. لە ٢٩ی ئابی ٢٠٢٢ ھێنراوە.
{{cite web}}
: پارامەتری|title=
ونە یانیش واڵایە (یارمەتی) - ^ www.worldcat.org https://www.worldcat.org/title/984148348. لە ٢٩ی ئابی ٢٠٢٢ ھێنراوە.
{{cite web}}
: پارامەتری|title=
ونە یانیش واڵایە (یارمەتی) - ^ http://web.firat.edu.tr/harput/sempozyum/4-1/21.%20Enver%20Cakar.pdf