شەڕەکانی نیوزیلاند

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
وێنەیەک لە «مۆزەخانەی ئۆکلاند بۆ یادەوەری» بۆ ھەموو ئەوانەی لە جەنگەکانی نیووزلەندا گیانیان لەدەستدا

شەڕەکانی نیووزیلاند (بە ئینگلیزی: New Zealand Wars) زنجیرەیەک شەڕی چەکدارییە لە نیووزلەندا لە نێوان ساڵانی ١٨٤٥ بۆ ١٨٧٢، لە نێوان ماورییەکان لە لایەک و یەکەکانی سوپای بەریتانیا و دانیشتووانی ئەورووپیش لە لایەکی ترەوە. پێشتر پێیان دەگوترا شەڕی وشکانی یان جەنگی ماوری.[١] مێژوونووس جەیمس بەیلیش لە دەیەی ١٩٨٠ی سەدەی ڕابردوودا زاراوەی «شەڕەکانی نیووزیلاند»ی بەناوبانگ کرد،[٢] بەڵام جەیمس کاوان یەکەم کەس بوو کە لە دەیەی ١٩٢٠دا ئەم زاراوەیەی بەکارھێنابوو. ھەرچەندە شەڕەکان لە سەرەتادا ناکۆکی ناوخۆیی بوون کە لە گرژییەکانی کڕینی زەوییە ناکۆکەکانەوە سەریان ھەڵدا، بەڵام لە ساڵی ١٨٦٠ەوە زۆر پەرەیان سەند و حکوومەت قەناعەتی پێکرد کە دژی بەرەنگاربوونەوەی یەکگرتووی ماورییە لە بەرامبەر ھەر فرۆشتنێکی زەوی نوێ و ڕەتکردنەوەی داننان بە سەروەری تاجی بەریتانیا. حکوومەتی کۆلۆنیالیزم ھەزاران سەربازی بەریتانیای بانگھێشت کرد بۆ دەستپێکردنی ھەڵمەتی گەورە بۆ ئەوەی لە بزووتنەوەی پاشای ماوری تێپەڕێت و زەوی کشتوکاڵی و زەوی بۆ دانیشتووانی بەریتانیا بەدەستبھێنێت.[٣]

سەرچاوەکان[دەستکاری]