شەڕی ناوخۆییی ئیسپانیا
شەڕی ناوخۆییی ئیسپانیا (بە ئیسپانی: Guerra Civil Española) ١٧ی تەممووزی ١٩٣٦–١ی نیسانی ١٩٣٩ (٢ ساڵ، ٨ مانگ، ٢ ھەفتە و ١ ڕۆژ) لە ئیسپانیا شەڕی ناوخۆیی بوو لە ١٩٣٦ تا ١٩٣٩ واتا نزیکی ٣ساڵی خایاند، کۆمارییەکان کە لایەنگری حکومەتی بەرەی جەماوەری-چەپن لە کۆماری دووەمی ئیسپانیا، بە ھاوپەیمانی لەگەڵ ئەنارکیستەکان، لە جۆرەکانی کۆمۆنیست و سەندیکالیست، لە دژی شۆڕشێک لەلایەن ناشیۆنالیستەکان، ھاوپەیمانی فەلەنگیستەکان، پاشایەتیخوازەکان، پارێزگاران و کاسۆلیکییەکان، بە سەرکردایەتی گروپێکی سەربازی کە جەنەڕاڵ فڕانسیسكۆ فڕانكۆ بەڕێوەی دەبرێن شەڕیان کرد، زۆر بە زووی ڕۆڵێکی زۆر باشی بەدەست ھێنا بەھۆی کەشوھەوای سیاسی نێودەوڵەتی ئەو کات، جەنگ چەندین ڕووی ھەبوو و بە جۆرەھا شێوەی خەباتی چینایەتی، شەڕی ئایین، خەبات لە نێوان دیکتاتۆری و دێموکراسی کۆماری، لە نێوان شۆڕش و دژە شۆڕش و لە نێوان فاشیزم و کۆمۆنیزمدا، سەیری دەکرد، بە زۆری پێی دەوترێت ڕاھێنانی جلوبەرگ بۆ جەنگی جیھانی دووەم ناسیۆنالیستەکان ئەو جەنگەیان بردەوە کە لە سەرەتای ١٩٣٩ کۆتایی ھات و ھەتا مردنی فرانکۆ لە تشرینی دووەمی ١٩٧٥دا حوکمی ئیسپانیای کرد، زیاتر لە ٥٠٠٫٠٠٠ھەزار کەس بە سەرباز و مەدەنی کوژران، شەڕەکە لە ئیسپانیا و سەحەرا و مەغریب و گوینیا دەستیپێکرد، وە بەرھەمی شەڕەکەش ئەوە بوو فرانسیسکۆ فرانکۆ دامەزراندنی دەوڵەتی ئیسپانیای لەژێر فەرمانڕەوایی خۆی ڕاگەیاند.
سەرچاوەکان
[دەستکاری]- https://spartacus-educational.com/SParmyP.htm
- http://spartacus-educational.com/SPnationalistA.htm
- http://www.kbismarck.com/mgl/spanishcivwar.htm ٢٤ی حوزەیرانی ٢٠٢٠ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
- https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015008540950;view=2up;seq=8;skin=mobile
- https://www.historytoday.com/archive/refugees-and-spanish-civil-war
- https://web.archive.org/web/20060921192034/http://www.sbhac.net/Republica/TextosIm/Biblio/BiblioGCe.htm
- http://www.jstor.org/stable/27672986
بەستەرە دەرەکییەکان
[دەستکاری]- دەروازەی ئەڵمانیا
- دەروازەی ئیسپانیا
- دەروازەی شەڕ
- دەروازەی سۆشیالیزم
- دەروازەی پورتوگال
- دەروازەی مێژوو
کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە شەڕی ناوخۆییی ئیسپانیا تێدایە. |