سەنتەرفیۆگلی گاز
 | ئەم وتارە ئاماژەی بە ھیچ سەرچاوەیەک نەداوە. تکایە بە دانانی ئاماژە بۆ سەرچاوە بڕواپێکراوەکان، ئەم وتارە باشتر بکە. دەقە بێسەرچاوەکان لەوانەیە داوای سەرچاوەیان لێ بکرێت یان لاببرێن. |
 | ئەم وتارە بەستەری نییە بۆ وتارەکانی تری ویکیپیدیا. |
 | ئەم وتارە لەوانەیە پێویستی بە خاوێنکردن ھەبێت تا بگات بە شێوازی ستانداردی نووسین. |
گاز ئامێری لێک جیاکەرەوە ئەمە ئامێرێکە بەکار دێت بۆ لابردنی گازەکان وە ئەم ئامێرە پشت دەبەستێ بە ھێزی ڕاکێشان (قوە جاذبیۃ).. ئەمەش دەگەڕێتەوە بۆ خێرایی جیا کردنەوەی گەردیلەکان وەجیا کردنەوەی ھەموو تەنەکان لەناو ھەر قەبارەیەکی جۆراو جۆر بە شێوەیەکی یەک لە دوا یەک (تدرج) بە شێوازی نیوە تیرە (نصف قطر) لەناو حاویەکی دەسورێتەوە.. ئەم ئامێرە بەکار دێت بۆ جیا کردنەوەی یۆڕانیۆم ٢٣٥لە یۆڕانیۆم ٢٣٨ ئە جیھازە ئێستا زۆر پێشکەوتوە لە ئی جاران وە شوێنگرەوەی جیھازی ڕێگای بڵاوبوونەوەی گاز بۆ دەرھینانی یۆڕانیۆم ٢٣٥ بە شێوەیەکی باشتر وە بە پلەکی بەرزتر وە بە شێوەیەکی چڕتر وەئەمەش زۆر چڕترە لە یۆڕانیۆمی ٢٣٥ وە ئەم ڕێگایە زۆر باشترە وە وزەی کەمتر دەوێ بۆ وەبەرھێنانی یۆڕانیۆم گەر بەراورد بکرێ لەگەڵ ڕێگای کرداری پەرتبوونەوەی گازەکان وە بۆ ئێمە زۆر گرنگە
پرۆسەی سەنتەرفیوگال
[دەستکاری]ئەم ئامێرە پشت دەبەستێ بەو ھێزەی کە دەڕدەجێ بە خێرێیی لە چەقوە.. بۆ جیا کردنەوەی گەردیلەکان بە پێی قەبارە وە دەتوانرێ بەکار بێت بۆ ماددە شلەکان جولەی گەردیلەکان ئەوەی کە قورسە بە دیواری حوییەکە دەنوسێ بەلام ئەوەی سووکە ھەر لە مەرکەزی حاویەکە دەمینێ... سوورانەوەی ئەم ئامێرە وەکو حویە لەسەر شێوەی بۆری زۆر بە خێرا دەخولێتەوە وە ھەروەھا ڕاکێشانی بۆری گاز بۆ پیدانی وزە بە ئامێرەکە بۆ مەبەستی بەرھەم ھێنانی یورانیۆم ٢٣٥ ئەوەی زۆر قورسە ئەمە وەکو پاشەرۆ دێتە دەرەوە بەلام ئەوەی سووکە ئەمە بەرھەمەکەیە … ئامێری جیاکەرەوەی مەرکەزی نوێ پەیا بووە بەناوی zippe ئەمەش پێک ھاتووە لە بۆرییەکی درێژ دەسوڕێتەوە بە شێوەی ئەستونی وە گەرمای بۆ دەچێ لەلای سەرەوە گەرمایەکە نزیک دەبێتەوە لەچەقی بۆرییەکە وە بە تەنشتکانی بلاو دەبێتەوە وە لە نێوانیان پەرت دەبێتەوە .. لەلایەکی ترەوە چونکە بۆرییکە سنووردارە لە درێژی زۆربەیان وەکو زنجیر یەلەدوای یەک ھاتون ھەر یەک دەرگای تایبەتی خۆی ھەیە ھەر بۆرییەک لە ژوورەوە دەبێت بە دوو ھێل یەکەم دەرچوی تیشکە قورسەکانە دوەم دەرچوو تیشکە سوکەکانە کە قۆناغی دووەمە پاک و خوێنە پالێوراو
یەکەی پرۆسەی ناوەکی گاز
[دەستکاری]ئامێری دەرکردنی چەقی بەکار دێت بۆ ڕێگادان بە غاز کە دەرچێ بە بەردەوامی بە پێچەوانەی ئامێرەکان تر کەوا پشت دەبەستێ بە چارەسەری پاڵنەر وە ئەم ئامێرە بۆ چارەسەری بەردەوامی وە ئەمەش ڕێگا دەدات بە بەردەوامی… ئەم ئامێرە پێک ھاتوە لە بۆرییەک وە بەرگی بۆری وە بزوێنەری کارەبایی وە سێ ھێلی گواستنەوە ئەم بۆرییە بزوێنەرە دەکەوێتەژوورەوەی بۆرییە گەورەکە وە بەتاڵ دەکرێ لە ھەوا بۆ ئەوەی لێکخشان کەم بێتەوە کاتی ئیش کردن ئەم بۆرییە دەسوڕێ بۆ درووست بوونی کێشان بۆ ئەو مادانی دەخرێنە ناو بۆرییەکە ئەم ھێزە کار دەکاتە سەر گەردیلەی مادەکان بۆ جیا بونەوەی گەردیلە قورسەکان لەکەل گەردیلەی سووک گەردیلە قورسەکان کۆدەبنەوە لە دیواری بۆرییەکە بەلام گەردیلە سوکەکان کۆ دەبنەوە لە سەنتەری بۆرییەکە چونکە گەردیلەی سووکن دوو دەرگا ھەیە ۆ دەرچونی یەکەکییان بۆ بەشی پیتاندن u235 دوەم ئەوەی دەرچوو کرداری دەڕکردنێ چەقی کاتێ بۆری یەکسان دەبێ سێ قۆناغ وەدەست دێت زۆربەی پالێواری تایبەت چونکە ئەم کارە زۆر نھێنییە بەکار ھاتوە لە ولاتی بەریتانیا لە لولەیەک داپۆشراوە بە دەزوی شوشەیی ھاوکێشەیەک درووست بووە بە دانانی مادەی ئیبۆکس لە شوێنە دیاریکراوەکان بە ھۆی لایەنێک بۆ درووست بوونی ھاکێشە وە بزوێنەری ئەم ئامێرە دەکەوێتە خواروی ئامێرەکە مەبستمان بۆرییەکە بە درێژی دوو مەتر بەلام ئەم پێشکەوتنە وای کردوە درێژی زیاد بکرێ بۆ چوار مەتر ئەم ئامێرە پشت دەبەستێ بە گاز بەشی میکانیک زوو پەکی دەکەوێ لە ئەنجامی زۆر کار کردن.. لە سیفەتەکانی ئەم ئامێرە بەرھەم زیاد دەکات بە شێوەی ھەنگاو ھەنگاو وە بە شێوەیەکی بەردەوامی
مێژوو
[دەستکاری]لە ساڵی .١٩١٩ یەکەم جار ئەم ئامێرە بە سەرکەوتو کاری کرد وە لە ساڵی١٩٣٤ لە ئەمریکا زۆر پێشکەوت بە دەستی جێمس بێمز وە تیمەکەی لە زانکۆی فرجینییا کڕداری جیا کردنی ماددە لێکچوەکان کلۆر بە ئامێری جیا کردنی مەرکەزی بە سەرکەوت
 |
کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە سەنتەرفیۆگلی گاز تێدایە. |