بۆ ناوەڕۆک بازبدە

دارۆلعلوومی زاھیدان

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە

دارۆلعلوومی زاھیدان یان قوتابخانەی علوومی دینیی مەککەیی یەکێکە لە ناوەندی پەروەردەیی سوننە لە شاری زاھیدانی پارێزگای سیستان و بەلۆچستان. ئەم سەنتەرە ساڵی ١٩٧٠ لەلایەن مەولانا عەبدولعەزیز مەلازادەەوە دامەزراوەو. ئێستا چەند ھەزار خوێندکاری بە ژن و پیاوەوە ھەیە.[١][٢] ئەمڕۆ ئەو سەنتەرە بە "گەورەترین قوتابخانەی ئایینیی سوننەی ئێران" ناودەبرێت.[٣][٤][٥]

سەرەتا مزگەوتی مەککی گەراند دروستکراوە پاشان لە ساڵی ١٩٧٠دا دارۆلعلووم بە ٦٠-٨٠ قوتابی و شەش مامۆستا لە شەقامی خەیام دروست کرا کە سەنتەرێکی بچووکی پەروەردەیییە.[٦][٧] عەبدولعەزیز مەلازادە، بەرپرسی جێبەجێکردنی نوێژەکانی مزگەوتی گەورەی مەککی و بەڕێوەبردنی دارۆلعلووم بوو. مەولانا عەبدولحەمید ئیسماعیل زێھی لەسەر بانگھێشتی مەولانا عەبدولعەزیز لە دارۆلعلوومەکە وتەوی کردووە.[٨][٩] لەگەڵ نەخۆشیی دڵ مەولانا مەلازادە ساڵی ١٩٧٧ بەڕێوەبەرایەتیی دارۆلعلووم ڕادەستی مەولانا عەبدولحەمید ئیسماعیل زێھی کرا و دوای ئابی ١٩٨٧ و کۆچی دواییی عەبدولعەزیز مەلازادی لە مەشھەد مەولانا عەبدولحەمیدیش وەک ئیمامی ھەینی سوننەکانی زاھیدان ھەڵبژێردرا.[١٠]

ساڵی ١٩٨٥ موفتی محەمەد قاسم قاسم لەلایەن عەبدولحەمید ئیسماعیل زێهی وەک فەرمانبەری پەروەردەیی دەستنیشانکرا دوای ئەوە بەرپرسانی دارۆلعلووم خانووەکانی دەوروبەریان کڕی و پەرەیان پێدا.[١١][١٢] کردەوەکانی دارۆلعلووم بریتین لە دامەزراندنی نوسینگەی کاروباری قوتابیان بۆ پەیوەندی کردن لەگەڵ قوتابیان و دامەزراندنی شوێنی حەوانەوەی قوتابیان و گرتنی دانیشتنەکانی خوێندن بۆ قوتابیان.[١٣]

بەشەکانی دیکەی دارۆلعلووم بریتین لە (معهداللغةالعربيةوالدراسات‌الإسلامية)، بەشی تایبەتی (طلاب شوافع)، قوتابخانەی حەزرەتی عائیشە سدیق، دارۆلئفتا، (دارالتحکیم)، (مجمع فقهی اهل‌سنت)، (دارالتربیة) و کتێبخانەی ٥٤،٠٠٠ کتێبی دارۆلعلووم.[١٤]

کتێبخانە

[دەستکاری]

کتێبخانەی ناوەندی دارۆلعلوومی زاهیدان لە ساڵی ١٩٧١ دامەزراوە. بەڵگەنامەکانی کتێبخانەکە زیاتر لە ٥٤ هەزار قەبارەیە لەسەر بابەتە جۆراوجۆرەکان، زیاتر تیشک دەخەنە سەر بابەتەکانی وەک زانستە ئیسلامییەکان، باوەڕ و ئاینناسی، زانستە قورئانییەکان و نموونەییەکان، زانستی حەدیس و ڕیجال، جیاکاری و پرەنسیپ، مێژووی ئیسلام و جیهان، ئەدەب و زمانی عەرەبی و فارسی. ئەم کارانە بە زمانەکانی فارسی، عەرەبی، ئوردوو، ئینگلیزی و چەند زمانی خۆماڵی ئێرانن.[١٥]

سەرچاوەکان

[دەستکاری]
  1. ^ «زندگینامه». web.archive.org. ٢٠ی ئایاری ٢٠١٤. لە ڕەسەنەکە لە ٢٠ی ئایاری ٢٠١٤ ئەرشیڤ کراوە. لە ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢١ ھێنراوە.
  2. ^ https://old.aqeedeh.com/content/1012/index/26099/chapter/44262/[بەستەری مردوو]
  3. ^ «همایش فارغ‌التحصیلی بزرگترین مرکز علمی اهل‌سنت ایران». www.aa.com.tr. لە ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢١ ھێنراوە.
  4. ^ «Jamia Darululoom Zahedan | The official website of the Sunni Community in Iran». web.archive.org. ٢٧ی کانوونی دووەمی ٢٠١١. لە ڕەسەنەکە لە ٢٧ی کانوونی دووەمی ٢٠١١ ئەرشیڤ کراوە. لە ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢١ ھێنراوە.
  5. ^ «Sunni Community of Zahedan». web.archive.org. ١٦ی تەممووزی ٢٠١١. لە ڕەسەنەکە لە ١٦ی تەممووزی ٢٠١١ ئەرشیڤ کراوە. لە ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢١ ھێنراوە.
  6. ^ «Jamia Darululoom Zahedan | The official website of the Sunni Community in Iran». web.archive.org. ٢٧ی کانوونی دووەمی ٢٠١١. لە ڕەسەنەکە لە ٢٧ی کانوونی دووەمی ٢٠١١ ئەرشیڤ کراوە. لە ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢١ ھێنراوە.
  7. ^ «Sunni Community of Zahedan». web.archive.org. ١٦ی تەممووزی ٢٠١١. لە ڕەسەنەکە لە ١٦ی تەممووزی ٢٠١١ ئەرشیڤ کراوە. لە ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢١ ھێنراوە.
  8. ^ SunniOnline. «معرفی دارالعلوم زاهدان». سنی آنلاین. لە ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢١ ھێنراوە.
  9. ^ https://old.aqeedeh.com/content/1012/index/26099/chapter/44262/[بەستەری مردوو]
  10. ^ SunniOnline. «معرفی دارالعلوم زاهدان». سنی آنلاین. لە ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢١ ھێنراوە.
  11. ^ SunniOnline. «معرفی دارالعلوم زاهدان». سنی آنلاین. لە ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢١ ھێنراوە.
  12. ^ https://old.aqeedeh.com/content/1012/index/26099/chapter/44262/[بەستەری مردوو]
  13. ^ «زندگینامه». web.archive.org. ٢٠ی ئایاری ٢٠١٤. لە ڕەسەنەکە لە ٢٠ی ئایاری ٢٠١٤ ئەرشیڤ کراوە. لە ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢١ ھێنراوە.
  14. ^ SunniOnline. «معرفی دارالعلوم زاهدان». سنی آنلاین. لە ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢١ ھێنراوە.
  15. ^ «كتابخانه مركزی دارالعلوم زاهدان». www.lib.ir. لە ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢١ ھێنراوە.